Δευτέρα, 05 Οκτωβρίου 2015 10:46

Τα μυστικά της ελεύθερης κατάδυσης

Γράφτηκε από την

Αν και είναι επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, με αυξημένες πανεπιστημιακές υπογρεώσεις, βρίσκει το θάρρος και την μεγάλη ψυχική και σωματική δύναμη που απαιτείται, για να μπορεί να κατεβαίνει 64 μέτρα κάτω από το νερό κρατώντας την ανάσα για πάνω από έξι λεπτά, που είναι το ρεκόρ του!

Μάλιστα, στο πρόσφατο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ελεύθερης Κατάδυσης 2015 που έγινε στην Λεμεσό της Κύπρου (AIDA Individual Depth World Championship), ο Γιώργος Σακκάς, επίκουρος καθηγητής της ΣΕΦΑΑ, κατατάχτηκε 6ος στην παγκόσμια κατάταξή με επίδοση -64 μέτρων στο αγώνισμα «κατάδυση χωρίς πέδιλα» (CNF) η οποία και αποτελεί νέο πανελλήνιο ρεκόρ.

Η βουτιά του διήρκεσε 2:32 λεπτά και έγινε σε σχετικά δύσκολες καιρικές συνθήκες με έντονο υποθαλάσσιο ρεύμα. Στο πρωτάθλημα συμμετείχαν πάνω από 100 αθλητές από 25 χώρες, με την ελληνική αποστολή να αποτελείτο από 5 δύτες. Ο ίδιος μας μεταφέρει τις εμπειρίες του και μας εξηγεί τα "μυστικά" της κατάδυσης.

«Από μικρό παιδί», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «εξοικειώθηκα με το υγρό στοιχείο - οι γονείς μου δίδαξαν σε εμένα και τα αδέρφια μου αγάπη για την θάλασσα και μας προέτρεψαν να μάθουμε σωστή κολύμβηση».

Ξεκίνησε ως μαθητής του δημοτικού σχολείου να ασχολείται με την κολύμβηση στον Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο στην Αθήνα και έφτασε στην απόκτηση του πτυχίου του από το Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού του Πανεπιστημίου Αθηνών με ειδικότητα στην κολύμβηση.

Η ενασχόλησή του με το υγρό στοιχείο δεν περιορίστηκε μόνο στις πισίνες αλλά επεκτάθηκε και στη θάλασσα αρχικά με την υποβρύχια αλιεία και στην Ελεύθερη Κατάδυση .

Το κολύμπι δεν το σταμάτησε ποτέ, αλλά οι θαλάσσιες δραστηριότητες του διεκόπησαν πάνω από μία δεκαετία λόγω των σπουδών του στην Αγγλία και της μετέπειτα εργασίας του στις ΗΠΑ.

Το 2005 που επέστρεψε στην Ελλάδα άρχισε να ασχολείται συστηματικά με τις υποβρύχιες δραστηριότητες και ιδιαίτερα με την ελεύθερη κατάδυση. Έτσι, το 2006 συμμετείχε για πρώτη φορά στους αγώνες Απνοιας της AIDA Hellas, ενώ από το 2009 ήταν μέλος της Εθνικής Ομάδας Ελεύθερης Κατάδυσης με συμμετοχή σε διάφορες αποστολές, όπως στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Απνοιας στο Arhus της Δανίας, αλλά και στο παγκόσμιο πρωτάθλημα θάλασσας τον Σεπτέμβριο του 2011 και 2013 στην Καλαμάτα ενώ φέτος στην Κύπρο. Η πρακτική του προετοιμασία βελτιώθηκε θεαματικά όταν έγινε, όπως δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, εκπαιδευτής ελεύθερης κατάδυσης της σχολής του Umberto Pelizzari - Apnea Academy το 2007 κάτι που τον οδήγησε στο να επιμεληθεί της μετάφρασης του πρώτου εγχειριδίου ελεύθερης κατάδυσης του Umberto Pelizzari, που κυκλοφορεί από το 2012 στα ελληνικά (Εκδόσεις APNEA). Με την Ελεύθερη Κατάδυση δεν ασχολείται μόνο ως αθλητής αλλά τον συναρπάζει και το επιστημονικό της κομμάτι μιας και η εργασία του σχετίζεται με την έρευνα και την διδασκαλία της φυσιολογίας της άσκησης σε αθλητές και κλινικούς πληθυσμούς. Έχει μάλιστα δημιουργήσει μια ιστοσελίδα που ασχολείται αποκλειστικά με θέματα προπονητικής στα αγωνίσματα Ελεύθερης Κατάδυσης (www.dr-apnea.com).

Ειδική αναφορά ο κ. Σακκάς κάνει για τα κίνητρα, τα οποία σύμφωνα με τον ίδιο, ήταν πολλά. Το πιο σημαντικό όμως, διευκρινίζει, ήταν η αγάπη για το νερό και ιδιαίτερα τα «βαθειά νερά».

Στο ερώτημα αν είναι δύσκολο ή εύκολο άθλημα, ο ίδιος σημειώνει:

«Όπως όλες οι αθλητικές δραστηριότητες, έτσι και τα αγωνίσματα άπνοιας προϋποθέτουν άριστη σωματική κατάσταση και συχνή προπόνηση. Επιπλέον, η ψυχική κατάσταση πρέπει να είναι καλή. Ωστόσο, εάν εξαιρέσεις την αγωνιστική κατάδυση, το να κάνεις ένα μακροβούτι ή να απολαύσεις τον βυθό με την μάσκα και τον αναπνευστήρα δεν είναι καθόλου δύσκολο - όλοι το έχουμε κάνει. Υπάρχουν μικρά "κολπάκια" χαλάρωσης και σωστής τεχνικής που μπορεί να μάθει ο καθένας από κάποιο οργανωμένο σχολείο Ελεύθερης Κατάδυσης και να αυξήσει δραματικά τις επιδώσεις του στο μακροβούτι και στον χρόνο παραμονής κάτω από το νερό. Οι ελεύθεροι δύτες δεν είναι υπεράνθρωποι - απλά είναι καλά προπονημένοι και γνωρίζουν τέλεια πώς να χαλαρώνουν το σώμα τους».

Κάτω από το νερό εξηγεί ακόμα ο κ. Σακκάς, «γίνεσαι ένα με την γενέτειρα θάλασσα». Είναι υπέροχο, προσθέτει, το συναίσθημα της «ελευθερίας» που βιώνει ο δύτης που καταδύεται χωρίς τεχνητά μέσα. Νιώθεις, συνεχίζει, ότι βρίσκεσαι σε πλήρη αρμονία με το σύμπαν, το σώμα σου αιωρείται στο άπειρο, δεν σε κρατά τίποτα παρά μόνο η αγάπη για την ζωή, γιατί αυτή είναι που σε κάνει να θέλεις να επιστρέψεις πάλι στην επιφάνεια για να πάρεις αέρα. Με την ελεύθερη κατάδυση πραγματικά εκτιμάς τι θα πει αναπνέω ελεύθερα και απολαμβάνω κάθε μου ανάσα, αναφέρει επίσης ο επίκουρος καθηγητής.

Στο ερώτημα αν πρόκειται για επικίνδυνο άθλημα ο κ. Σακκάς σημειώνει πως στην πραγματικότητα ελάχιστα ατυχήματα συμβαίνουν στην αγωνιστική ελεύθερη κατάδυση και μάλιστα πολύ λιγότερα από όσα συμβαίνουν στις δραστηριότητες αναψυχής με τεχνητά μέσα (scuba). Τα μόνα ατυχήματα στην αγωνιστική κατάδυση έχουν γίνει στην μη-αγωνιστική κατηγορία «No Limits» στην οποία ένα έλκηθρο κατεβάζει και ανεβάζει τον δύτη στο προκαθορισμένο βάθος. Δυστυχώς, διευκρινίζει, όμως επειδή οι έλληνες ψαροντουφεκάδες τείνουν να ψαρεύουν μόνοι τους (χωρίς ζευγάρι) κάθε καλοκαίρι θα αναφερθούν ένα με δύο τραγικά περιστατικά με θύματα ανθρώπους με εμπειρία και αγάπη για την θάλασσα. «Ποτέ χωρίς ζευγάρι» είναι το σύνθημά μας. Η Ελεύθερη Κατάδυση έχει κινδύνους που ξεπερνιούνται απλά με την παρουσία ενός ακόμα ατόμου. Τόσο απλά!

Στο επίσης ερώτημα, τι διαφορά έχει το να κάνεις σε ανοικτή θάλασσα από την πισίνα, ο επίκουρος καθηγητής στη ΣΕΦΑΑ αναφέρει:

«Πρόκειται πράγματι για δυο πολύ διαφορετικές καταστάσεις. Στην πισίνα ο στόχος είναι το "μακροβούτι", ο ανταγωνισμός είναι πιο άμεσος και οι θεατές συμμετέχουν πιο ενεργά. Η θερμοκρασία νερού είναι ελεγχόμενη, και τα αποδυτήρια έχουν (συνήθως) ζεστό νερό στις ντουζιέρες! Στην θάλασσα ο στόχος είναι το βάθος, η πλατφόρμα κατάδυσης είναι μακριά από την ακτή και άρα μακριά από το κοινό, και ο στόχος είναι μια δεδηλωμένη επίδοση που αν δεν επιτύχεις παίρνεις αρνητική βαθμολογία. Λόγω βάθους οι φυσιολογικές απαιτήσεις είναι πολύ μεγαλύτερες αφού υπεισέρχεται ο παράγων υδροστατική πίεση. Επίσης στην θάλασσα η θερμοκρασία νερού ποικίλει, τα ρεύματα μπορεί να είναι ισχυρά (δυσκολεύοντας έτσι την υλοποίηση της σωστής τεχνικής), ο καιρός μπορεί να είναι ιδιαίτερα κρύος, και καμιά φορά οι αγώνες αναβάλλονται λόγω κακοκαιρίας. Προσωπικά απολαμβάνω και τα δύο. Η πισίνα έρχεται σαν ολοκλήρωση της χειμερινής προπόνησης και πραγματικά εκεί που νιώθεις ότι έχεις κουραστεί με τα πάνω κάτω της πισίνας… έρχεται η θάλασσα να σε πάρει στους μπλε κόλπους της. Και εκεί που κρυώνει το νερό και αρχίζει η κακοκαιρία… έρχεται η ώρα την πισίνας. Όλα είναι τόσο αρμονικά φτιαγμένα…».

Τέλος, σύμφωνα με τον κ. Σακκά ένας γενικός καρδιολογικός έλεγχος μαζί με μία δοκιμασία κόπωσης είναι ότι καλύτερο θα μπορούσε να κάνει κάποιος πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε δραστηριότητα και ιδιαίτερα αυτή της Ελεύθερης κατάδυσης. Εάν ο υποψήφιος δύτης παρουσιάσει κάποια προβλήματα με την εξίσωση στα αυτιά του τότε πρέπει να επισκεφτεί έναν ωτορινολαρυγγολόγο για να διαπιστωθεί η πραγματική αιτία. Σε γενικές γραμμές όμως, συμπληρώνει, πριν την ενασχόληση κάποιου με την ελεύθερη κατάδυση ή το Ψαροτούφεκο θα πρέπει να παρακολουθήσει ένα ολιγοήμερο σχολείο ελεύθερης κατάδυσης για να μάθει όλα τα απαραίτητα στοιχεία ασφάλειας και τεχνικής, γιατί πάνω από όλα ο αθλητισμός είναι υγεία και διασκέδαση.

ΑΠΕ-ΜΠΕ