Την πιο πάνω επισήμανση κάνει, μεταξύ άλλων, μιλώντας στο eleftheriaonline.gr, ο επί μία 30ετία εργαζόμενος στο CERN Ελληνας φυσικός Μιχάλης Κορατζίνος, ο οποίος σήμερα Σάββατο 26 Νοεμβρίου και ώρα 7.30 το βράδυ θα μιλήσει στην Καλαμάτα, στο ξενοδοχείο “Rex”, με θέμα «Η θεμελιώδης Φυσική σήμερα: Big Science (η επιστήμη μεγάλων υποδομών) και οι προκλήσεις του μέλλοντος».
Ο επιστήμονας -που έχει διδακτορικό στην Φυσική Υψηλών Ενεργειών από το Imperial College του Λονδίνου- έρχεται στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα προσκεκλημένος από το Παράρτημα Μεσσηνίας της Ενωσης Ελλήνων Φυσικών, τα Εκπαιδευτήρια Μπουγά, τον Πολιτιστικό Αντίλογο και το Mataroa, που συνδιοργανώνουν την πιο πάνω εκδήλωση.
- Είστε πειραματικός φυσικός ο οποίος επί 3 δεκαετίες εργάζεται στο CERN. Θα λέγατε ότι, μαζί με το “σωματίδιο του Θεού”, βρήκατε εκεί και τον επί της Γης παράδεισό σας;
«Αισίως έχω κλείσει 30 χρόνια στο CERN. Ηρθα για τις ανάγκες του διδακτορικού μου την άνοιξη του 1986 και έχω παραμείνει μέχρι σήμερα. Είμαι πολύ τυχερός που δουλεύω σε αυτό που πάντα ήθελα να κάνω: στη Φυσική. Και κάτι άλλο πολύ βασικό: Σε τόσα χρόνια, δεν έχω βαρεθεί ούτε μια στιγμή, γιατί πάντα υπάρχει κάτι καινούριο να κάνεις, κάτι που δεν έχεις κάνει στο παρελθόν, αλλά σε περιμένει και χρήζει λύσης άμεσα. Γι’ αυτό τον λόγο έχω μάθει πολλά πράγματα στη θητεία μου στο CERN».
- Συνδέεται η έρευνα στο CERN με τον καθημερινό άνθρωπο - και αν ναι, πώς;
«Ο άνθρωπος είναι ένα ον από τη φύση του περίεργο. Θέλει να ξέρει το πώς και το γιατί. Αυτήν ακριβώς την ανάγκη εξυπηρετεί η θεμελιώδης έρευνα σαν κι αυτή που γίνεται στο CERN. Η θεμελιώδης έρευνα απαλλάσσει την ανθρωπότητα από τα δεσμά της άγνοιας. Αυτός είναι ο βασικός σκοπός, αλλά στη διαδρομή έχουμε και πολλές, παράπλευρες θα το λέγαμε, ωφέλειες.
Στη δουλειά μας πολλές φορές εργαλεία τεχνολογικής φύσεως, απαραίτητα για την έρευνά μας, δεν υπάρχουν, γιατί δεν υπήρξε αυτή η ανάγκη στο παρελθόν. Αυτό που κάνουμε λοιπόν είναι να εξελίσσουμε τεχνολογικά εργαλεία για τους δικούς μας σκοπούς· όμως αυτά τα εργαλεία χρησιμεύουν αργότερα και στο σύνολο της κοινωνίας. Ενα καλό παράδειγμα εδώ είναι ο παγκόσμιος ιστός (world wide web) ο οποίος εφευρέθηκε στο CERN και δόθηκε -αφιλοκερδώς- στην κοινωνία. Δεν μπορώ να φανταστώ την κοινωνία μας σήμερα χωρίς τον παγκόσμιο ιστό».
- Υποστηρίζουν ορισμένοι ότι με τόσα απτά προβλήματα στον πλανήτη μας, τέτοιου είδους έρευνες φαντάζουν πολυτέλεια. Τι θα τους απαντούσατε;
«Είναι προφανές πως όταν δεν έχεις να φας δεν θα κάνεις θεμελιώδη έρευνα. Η θεμελιώδης έρευνα γίνεται για να έχουμε ένα καλύτερο αύριο, έχοντας όμως λύσει τα βιοποριστικά προβλήματα του σήμερα.
Ο πλανήτης μας σήμερα όμως, σε ένα μεγάλο ποσοστό, στις αναπτυγμένες χώρες ας πούμε, έχει την πολυτέλεια να κοιτάξει και το αύριο. Απλώς κάποιος πρέπει να βρει τη σωστή ισορροπία.
Η χρηματοδότηση του CERN παραδείγματος χάριν, που γίνεται από 21 χώρες-μέλη, ως επί το πλείστον ευρωπαϊκές, στερεί σε κάθε Ευρωπαίο πολίτη περίπου έναν καφέ τον χρόνο. Είναι νομίζω ένα λογικό ποσόν».
- Πόσο εφικτή είναι τελικά η κατανόηση της φύσης από τον άνθρωπο, υπάρχουν όρια νομίζετε για τον ανθρώπινο νου;
«Προσωπικά θέλω να πιστεύω πως δεν υπάρχουν όρια για τον ανθρώπινο νου. Οπως επίσης πιστεύω πως η φύση έχει διαλέξει μια σειρά από πολύ απλούς θεμελιώδεις νόμους για να λειτουργεί.
Τώρα βέβαια, το αν θα μπορέσει να κατανοήσει ο άνθρωπος τη φύση πλήρως, προϋποθέτει ότι ο άνθρωπος θα μπορεί πάντα να κατασκευάζει εργαλεία κατάλληλα για την κατανόηση της φύσης, όπως έχει κάνει μέχρι σήμερα με τα τηλεσκόπια και τους επιταχυντές (μικροσκόπια) που έχει κατασκευάσει. Τα προβλήματα δηλαδή είναι τεχνικής φύσεως. Αναλύω κάπως αυτό το κομμάτι στην ομιλία - και ελπίζω να έχετε μια πιο εμπεριστατωμένη άποψη μετά από αυτή».
- Υφίσταται έρευνα στην Ελλάδα στις -δύσκολες- ημέρες μας, ή το εξωτερικό αποτελεί μονόδρομο για τους επιστήμονες της πατρίδας μας;
«Υφίσταται έρευνα στην Ελλάδα, ακόμα και στις δύσκολες σημερινές συγκυρίες. Βέβαια τα πράγματα στο εξωτερικό είναι πάντα πιο εύκολα. Αυτό που μας πειράζει ως χώρα είναι πως το καλύτερο έμψυχο υλικό της φεύγει και δεν γυρνάει ποτέ πίσω.
Νομίζω πως το εξωτερικό είναι μια πολύ καλή εμπειρία για τους νέους επιστήμονές μας, κυρίως από πολιτισμικής απόψεως: Είναι πολύ χρήσιμο να δεις πώς βλέπει τον κόσμο κάποιος άλλος λαός. Από αυτή την άποψη δεν είναι κακό οι νέοι επιστήμονες μας να ξοδέψουν μερικά χρόνια στο εξωτερικό. Το στοίχημα για την Ελλάδα είναι να μπορέσουμε να προσελκύσουμε αυτούς τους επιστήμονες πίσω στη χώρα μας».
