Οπως είναι φυσικό, η σημασία των εμποροπανηγύρεων και των ζωοπανηγύρεων για την επαρχία ήταν πολύ μεγαλύτερη. Σε κάποιες περιοχές, τις πιο απομονωμένες (όπως στην Ικαρία, που φημίζεται γι' αυτά) τα πανηγύρια έγιναν το βασικό μέσο άντλησης πόρων για να κατασκευάζουν μόνοι τους τα κοινωφελή έργα που είχαν ανάγκη. Πλατείες, υδραγωγεία, δρόμοι, λιμανάκια κατασκευάζονταν με εθελοντική εργασία και με χρήματα που συγκεντρώνονταν στο πανηγύρι. Αυτός ο κοινωφελής σκοπός, η ομαδικότητα και η συμμετοχή ήταν τα στοιχεία που διαχρονικά βοήθησαν στη διατήρηση των κατά τόπους πανηγυριών μέχρι σήμερα.
Τι είναι όμως η... μόδα της «Λευκής Νύχτας»; Ερχονται έμποροι από άλλες περιοχές; Οχι. Ερχονται πωλητές τοπικών αγροτικών προϊόντων από τα γύρω χωριά; Οχι. Συγκεντρώνονται σε αυτήν χρήματα για κοινωφελείς σκοπούς; Οχι. Πανηγύρι λοιπόν δεν είναι. Τότε τι είναι; Οι διοργανωτές λένε ότι είναι «τρόπος τόνωσης της τοπικής οικονομίας». Ούτε λίγο ούτε πολύ, μας λένε δηλαδή ότι ο βασικός λόγος που η κίνηση της τοπικής (και όχι μόνο) οικονομίας είναι... άτονη (έως ανύπαρκτη) είναι το... ωράριο λειτουργίας των καταστημάτων! Παριστάνουν ότι δεν βλέπουν πως οι μισθοί των εργαζομένων έχουν «πιάσει πάτο» και η ανεργία «ταβάνι». Με άδειες τσέπες και το 80% ενός μεσαίου εισοδήματος να φεύγει σε ΕΝΦΙΑ, φόρους, ασφαλιστικές εισφορές κ.λπ. είναι προφανές ότι με «Λευκές» και «Κόκκινες Νύχτες» η αγορά δεν τονώνεται. Διότι με το υπόλοιπο 20% δεν μπορείς να καλύψεις καν τις βασικές διατροφικές ανάγκες, πόσω μάλλον να ξοδέψεις σε αγορές.
Οι ρυθμίσεις κυκλοφορίας, το δωρεάν πάρκινγκ, οι δωρεάν μετακινήσεις με τις αστικές συγκοινωνίες, οι μουσικές στους δρόμους, τα πυροτεχνήματα, μπορούν να προσφέρουν... χαβαλέ αλλά δεν μπορούν να... αυγατίσουν τα λεφτά στην τσέπη μας.
«Το γένος μας είναι φιλέορτο» έλεγε ο Στρατής Μυριβήλης, για να τονίσει αυτήν την τάση μας να ψάχνουμε ευκαιρία για γιορτή, αλλά στην συγκεκριμένη περίσταση τι ακριβώς γιορτάζουμε;
Μήπως τελικά ο στόχος της «Λευκής νύχτας» είναι άλλος; Μήπως χρησιμοποιούνται οι απελπισμένοι έμποροι, οι κακοπληρωμένοι, φιλότιμοι εμποροϋπάλληλοι, οι ρομαντικοί εθελοντές, οι φιλέορτοι δημότες, απλώς για να τονώσουν το πολιτικό προφίλ και να αναδείξουν τις φιλοδοξίες κάποιων;
Πιπίνα Π. Κουμάντου
