Ο Γιάννης Ζέβγος (Γιάννης Ταλαγάνης) δάσκαλος, δημοσιογράφος και ανώτατο στέλεχος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ, δολοφονήθηκε στη Θεσσαλονίκη σε ηλικία πενήντα ετών, κάτω από περίεργες συνθήκες και μέσα σε ένα κλίμα ιδιαίτερα φορτισμένο πολιτικά, καθώς μαινόταν ο εμφύλιος πόλεμος.
Μέλη και φίλοι του ΚΚΕ συναντήθηκαν έξω από τα κεντρικά γραφεία του κόμματος στην Εγνατία και με πορεία κατευθύνθηκαν στο χώρο της εκδήλωσης, στη συμβολή των οδών Αγίας Σοφίας και Γεωργίου Σταύρου, όπου έγιναν τα αποκαλυπτήρια τιμητικής πλάκας από το μέλος της γραμματείας της ΚΕ του ΚΚΕ, Ζήση Λυμπερίδη, ο οποίος εκφώνησε και την κεντρική ομιλία.
Ο Γιάννης Ζέβγος, ως αναπληρωματικό μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ και ηγετικό στέλεχος του ΕΑΜ, βρισκόταν από τις πρώτες μέρες του Φεβρουαρίου του 1947 στη Θεσσαλονίκη, επικεφαλής αντιπροσωπείας του ΕΑΜ. «Αποστολή τους ήταν να αποκαλύψουν το όργιο της εγκληματικής τρομοκρατίας στη διεθνή Επιτροπή του ΟΗΕ, που, εγκατεστημένη εκείνη την περίοδο στη συμπρωτεύουσα, διερευνούσε την κατάσταση στην ελληνική ύπαιθρο, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί μετά τη συμφωνία της Βάρκιζας» τονίστηκε στην εκδήλωση. Αναφέρθηκε επίσης, ότι το πρωί της Πέμπτης 20 Μαρτίου 1947, λίγες στιγμές πριν τη δολοφονία του, είχε πάει στα γραφεία της εφημερίδας «Αγωνιστής» όπου είχε γράψει ένα ακόμη υπόμνημα προς την Επιτροπή του ΟΗΕ, με «νέα στοιχεία διωγμών και αντιδημοκρατικών ενεργειών από τους κρατικούς και παρακρατικούς μηχανισμούς και συμμορίες».
«Η ωμή και εν ψυχρώ πολιτική δολοφονία του Γιάννη Ζέβγου, αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της μονόπλευρης και αιματηρής τρομοκρατίας που είχαν ξεδιπλώσει οι κρατικές και παρακρατικές συμμορίες ενάντια στο ΕΑΜικό κίνημα και ιδιαίτερα στο ΚΚΕ», τονίστηκε στην εκδήλωση του ΚΚΕ.
Ο Γιάννης Ζέβγος δολοφονήθηκε, στην οδό Αγίας Σοφίας. Πυροβολήθηκε από κοντινή απόσταση από τον Χρήστο Βλάχο, ο οποίος καταδιώχθηκε από δύο πολίτες και συνελήφθη τελικά από έναν χωροφύλακα. Η εφημερίδα «Μακεδονία» φιλοξενούσε στο πρωτοσέλιδο της την επόμενη μέρα την είδηση της δολοφονίας του Ζέβγου, με την επισήμανση στον τίτλο της ότι ο «κομμουνιστής ηγέτης», δολοφονήθηκε από «παλιό Ελασίτη» του Μπούλκες.
Η δολοφονία του Ζέβγου, ο χρόνος και ο τόπος, οι συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη, προκάλεσε αρκετά ερωτήματα, κυρίως, για το εάν ήταν ένα έγκλημα με προσωπικά κίνητρα αντεκδίκησης «κατά των κομμουνιστών», όπως είχε ισχυριστεί τότε ο δράστης και προέβαλλε η επίσημη εκδοχή, ή στην πραγματικότητα ήταν μια πολιτική δολοφονία του «μεταβαρκιζιανού καθεστώτος» και των παρακρατικών μηχανισμών του.
Περιήγηση στα μέρη όπου εκτυλίχθηκε η ιστορία και διαπράχθηκε η δολοφονία του Γιάννη Ζέβγου, πραγματοποίησαν το απόγευμα μέλη της οργάνωσης «Βαρδάρης - Κέντρο Κοινωνικών Ιστορικών Μελετών Θεσσαλονίκης», προσπαθώντας να ανιχνεύσουν τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εκτυλίχθηκαν τα γεγονότα.
«Ο χωροχρόνος της δολοφονίας, η επίσημη κυβερνητική εκδοχή που την απέδωσε σε προσωπικούς λόγους, η πανάλαφρη ποινή που επιβλήθηκε στον δράστη (μόλις δύο χρόνια), αλλά και το ότι λίγα μέτρα παραπέρα συνεδρίαζε μια Διεθνής Ερευνητική Επιτροπή του ΟΗΕ, νομίζουμε ότι κάνουν αυτό το πτώμα να ξεχωρίζει και να προστίθεται στα φαντάσματα που στοιχειώνουν την πόλη» τόνισε ο Γιάννης Γλαρνέτατζης.
Ακολούθησε συζήτηση στο «Κοινωνικό Κέντρο - Στέκι Μεταναστών», με εισηγητές τον Κώστα Παλούκη και Βασίλη Τσιράκη για την πολιτική συγκυρία της δολοφονίας, την δράση του ΚΚΕ εκείνη την περίοδο, και το ιστορικό έργο του Γιάννη Ζέβγου.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
