Παρασκευή, 17 Μαρτίου 2017 10:44

Τα διηγήματα του Δημήτρη Νόλλα συγκεντρωμένα σε έναν τόμο

Γράφτηκε από την
Τα διηγήματα του Δημήτρη Νόλλα συγκεντρωμένα σε έναν τόμο

Το σύνολο των διηγημάτων του Δημήτρη Νόλλα, αρχής γενομένης από το 1974 και φτάνοντας έως τις ημέρες μας, περιλαμβάνει ο τόμος «Οι ιστορίες είναι πάντα ξένες», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίκαρος.

Όπως παρατηρεί στα πυκνά της επιλεγόμενα η Τιτίκα Δημητρούλια, ο συγγραφέας έζησε πολλά χρόνια στο εξωτερικό, αλλά μόνο στον τόπο του κατάφερε να νιώσει ξένος.

Όντως, εκείνο που κυριαρχεί από την αρχή στη διηγηματογραφία τού Νόλλα (κατά τα άλλα έχει επίσης γράψει μυθιστορήματα, και νουβέλες) είναι το αίσθημα αποστροφής απέναντι σε μια ποικιλοτρόπως χρεοκοπημένη κοινωνία.

Μια κοινωνία που θα επιβάλει στα άτομα τα οποία τη στελεχώνουν να ζήσουν παντελώς ευάλωτα και ανυπεράσπιστα, έτοιμα να κατασπαραχτούν από τη φάρσα και τη γελοιότητα της ζωής.

Ένα άλλο, συναφές με τα παραπάνω στοιχείο των διηγημάτων του Νόλλα είναι η έλλειψη επικοινωνίας. Κανένας από πρωταγωνιστές του δεν έρχεται σε επαφή με κανέναν και όλοι πέφτουν κατά σύμπτωση ο ένας πάνω στον άλλον, παρακινημένοι από έναν τυφλό στροβιλισμό.

Τι ακριβώς, όμως, εκπροσωπούν σε ένα τέτοιο πλαίσιο τα πρόσωπά του; Μα, τι άλλο από την περιπλάνηση και την τυχαιότητα.

Μικροεπιτηδευματίες που κάνουν ό,τι μπορούν για να αυγατίσουν το έχειν τους, άνθρωποι της νύχτας που ξεχωρίζουν για μια στιγμή στο ημίφως κι ύστερα εξαφανίζονται στο σκοτάδι, οικογενειάρχες που λατρεύουν τα παιδιά τους και αλητόβιοι που ψάχνουν χωρίς πυξίδα τον προσανατολισμό τους. Κι ακόμα, φίλοι που συνασπίζονται περιγελώντας τους γνωρίμους τους, επαρχιώτες που δοκιμάζουν να αλλάξουν αντί πινακίου φακής τη μοίρα τους και μετανάστες που παίζουν επικίνδυνα παιχνίδια με μαχαίρια τους.

Με ανάλογο τρόπο θα διαγραφούν και οι καταστάσεις που φιλοτεχνεί ο Νόλλας. Παραμυθίες ερωτικής υποταγής και αγάπης, περιουσίες που δεν καταλήγουν στον προορισμό τους λόγω ποικίλων αστάθμητων παραγόντων, παιδικοί πόθοι με απρόσμενα αποτελέσματα και αδιέξοδες συμβιώσεις των οποίων η διάλυση αναβάλλεται μπροστά στον απέραντο φόβο του κενού.

Μαζί με τους συνήθεις αποσυνάγωγους θα εμφανιστούν σιγά-σιγά στα διηγήματά του Νόλλα και κάποιες άλλες φιγούρες. Μουσικοί και άστεγοι, στοργικές σύζυγοι, κυνηγημένοι εραστές και μετανοημένοι κερδοσκόποι.

Και φιγούρες σαν κι αυτές μπορεί να βαδίζουν και πάλι επί ξυρού ακμής, αναζητώντας επί ματαίω ένα νόημα για τον ασπόνδυλο βίο τους, αλλά δεν θα καταλήξουν ποτέ στον γκρεμό. Στο μεταξύ, κανένα ξέχειλο συναίσθημα και κανένας μελοδραματικός τόνος δεν θα προκύψουν από όλα αυτά.

Ο συγγραφέας ψάχνει να βρει διαμάντια μέσα σε αναμμένα κάρβουνα. Έτσι, ενώ οι ήρωές του δεν θα διαρρήξουν ποτέ τον αποσυναρμολογημένο τους κόσμο, θα κατορθώσουν εκ παραλλήλου να αποφύγουν τη βίαιη αποκοπή από το περιβάλλον τους, απευθύνοντας έστω και την εσχάτη ώρα ένα νεύμα συνεννόησης στον ‘άλλο.

Με αυτόν τον ιδιότυπο ελιγμό, οι πρωταγωνιστές των διηγημάτων της ωριμότητας του Νόλλα θα μπορέσουν για πρώτη φορά να ορίσουν την τροχιά τους και να δώσουν ένα σχήμα στη ρευστότητά τους.

Συχνή στα διηγήματα της ωριμότητας είναι και η παρουσία του φανταστικού, το οποίο παρεμβάλλεται απροειδοποίητα στη δράση για να της προσδώσει μια στιγμιαία αμφιλογία, που θα μας μεταφέρει σε ένα κλίμα υποβλητικής αιώρησης μεταξύ πραγματικού και υπερβατικού.

Αναμφίβολα, ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της μεταπολιτευτικής περιόδου.

ΑΠΕ-ΜΠΕ


NEWSLETTER