"Για μένα η Ελλάδα και οι Έλληνες δεν είναι μια χώρα με τον αρχαίο πολιτισμό, αλλά μια χώρα που ανέδειξε τον μεγάλο Ρώσο συγγραφέα Νικολάι Γκόγκολ από μια πλευρά του χαρακτήρα του, άγνωστο ακόμα και σ΄ εμάς τους Ρώσους", λέει στο ΑΠΕ - ΜΠΕ ο Ρώσος συγγραφέας Γιούρι Νετσιπορένκο, που βρίσκεται αυτές τις μέρες στη Θεσσαλονίκη, στη 16ηΔιεθνης Έκθεσης Βιβλίου, όπου σήμερα παρασίαε το βιβλίο του για τον Γκόγκολ, σε σχέση με Έλληνες για παιδιά και έφηβους "Το αγόρι της χαρμόσυνης" (σε ελληνικής μετάφραση της Φαίδρας Μαλανδρή).
"Οι πρώτοι ξένοι, με τους οποίους ο Γκόγκολ πήρε τα πρώτα μηνύματα ζωής στην παιδική ηλικία και με τους οποίους έκανε στενή παρέα στη νεανική του ηλικία, ήταν οι Έλληνες. Στη πόλη Νεζίν (Nezin) που γεννήθηκε, μεγάλωσε σπούδασε, ζούσαν πολλοί Έλληνες" λέει ο συγγραφέας. Όπως είπε, από την ιστορία γνωρίζουμε ότι από το 17 αιώνα οι Έλληνες έφτασαν στη Ρωσία ως μετανάστες, βασικά ήταν έμποροι και βιοτέχνες, που με απόφαση της Αικατερίνης της Μεγάλης είχαν απαλλαγή από τους φόρους και ζούσαν οικονομικά πολύ καλά. "Εδώ χτίστηκαν τρεις μεγάλες εκκλησίες, όπου η λειτουργία ήταν μόνο στα ελληνικά, και η Ελληνική Κοινότητα δημιούργησε το δικό της Δικαστήριο και Σχολείο. Συνολικά, κατά τη διάρκεια των σπουδών του Γκόγκολ περίπου 2.000 Έλληνες ζούσαν στο Νεζίν - και οι Μαλαρώσοι (Ουκρανοί) και οι Ρώσοι ήταν διατεθειμένοι προς τους Έλληνες που τους απελευθέρωσαν από όλους τους φόρους. Πίστευαν ότι οι Έλληνες είναι οι καλύτεροι έμποροι, γιατί έχουν την αισιοδοξία και το φιλότιμο", πρόσθεσε.
"Στο Νέζιν υπάρχει το ρητό: έναν χωριάτη μπορεί εύκολα να τον κορόιδεψει ένας τσιγγάνος, τον τσιγγάνο να εξαπατήσει έναν Εβραίος, έναν Εβραίο μπορεί να εξαπατήσει ένας Αρμένιος, αλλά μόνο ο Έλληνας τον Αρμένιο...", λέει, κάνοντας χιούμορ ο Γιούρι Νετσιπορένκο που θεωρεί ότι πίσω από σατιρική πένα του Νικολάι Γκόγκολ βρισκόταν οι φίλοι και γείτονές του, οι Έλληνες του Νέζιν.
"Μια φορά περιέγραψε τους Έλληνες με ένα σαρκαστικό - σατιρικό τρόπο, στο διήγημά του του "Κάτι για την Nezhin ή για τους ανόητους δεν υπάρχει γραμμένος νόμος", αλλά μετά από γραπτή ένσταση, που του έγινε από το ελληνικό δικαστήριο, έκαψε το χειρόγραφο, τόνισε ο Ρώσος συγγραφέας και πρόσθεσε: "Πήρε μάθημα ζωής ότι δεν μπορεί να σατιρίζει κάποιον και να θίγει έναν λαό. Αργότερα στα έργα του, όσο και να σατίριζε, είχε το μέτρο". "Από τότε δεν προσπάθησε ποτέ να γράψει άμεσα για πραγματικά γεγονότα και πραγματικούς ήρωες, αλλά έκρυβε τα πάντα κάτω από ψευδή ονόματα και τα γεγονότα στα έργα του τα μετέφερε σε άγνωστες μυθικές πόλεις".
Ένας από τους καλύτερους φίλους του Γκόγκολ στο λύκειο ήταν ο Κωνσταντίνος Βαζίλι (Βασιλείου), γιος ενός Έλληνα της Πόλης, που αναγκάστηκε να φύγει στη Ρωσία αφού καταδικάστηκε σε θάνατο στην Κωνσταντινούπολη. Στο Λύκειο Nezchinsky Lyceum μπήκαν πέντε νεαροί Έλληνες, οι οποίοι δεν γνώριζαν τη ρωσική γλώσσα! Με ένα από τα παιδιά, τον Κωνσταντίνο, ο Γκόγκολ έγινε "κολλητός" φίλος. Αργότερα και δυο δημοσίευσαν ένα χειρόγραφο λογοτεχνικό περιοδικό.
Ήταν συνομήλικοι, και οι δύο γεννήθηκαν το 1809, και οι δύο ήταν θερμοαίματοι. Μάλωναν πολύ. Ο Κωνσταντίνος μια μέρα είπε στον Νικολά ότι δεν πρέπει να γράφει πεζογραφία, δεν του βγαίνει..., λέει η ιστορία. ... “ Δόξα τω Θεώ, ο Γκόγκολ δεν ακολούθησε αυτή την συμβουλή του κολλητού του φίλου", λέει με χαμόγελο ο συγγραφέας.
Μετά από πολλά χρόνια, το 1848, ο Γκόγκολ συναντήθηκε με τον Βασίλη στη Βηρυτό, όπου ο σχολικός του φίλος ήταν Πρόξενος, που εκπροσωπούσε τα συμφέροντα της Ρωσίας στην Ανατολή.
Στο δρόμο προς τη Βηρυτό με ατμόπλοιο "Κωνσταντινούπολη", ο Γκόγκολ επισκέφτηκε τη Ρόδο, όπου τον κέρασαν πορτοκάλια από τον μητροπολιτικό κήπο. Δυστυχώς, - λέει ο Ρώσος συγγραφέας - λίγα ξέρουμε για το ταξίδι, αλλά γνωρίζοντας τη περιέργεια και το ενδιαφέρον που είχε ο Γκόφκολ για νέους τόπους, μπορούμε να υποθέσουμε ότι επισκέφτηκε το διάσημο φρούριο που οι σταυροφόροι το υπερασπιζόταν από τους Τούρκους για περισσότερο από διακόσια χρόνια”.
Η Ρόδος ήταν το μοναδικό μέρος στην Ελλάδα που επισκέφθηκε ο Γκόγκολ. Η στάση του απέναντι στους Έλληνες αποδεικνύεται από το γεγονός ότι στον δεύτερο τόμο των "Νεκρών Ψυχών" περιγράφει τον Έλληνα ενεχυροδανειστή Κωνσταντζόγλου ως έναν καλό άνθρωπο. Όσο για τον Βασίλη, ο αγαπημένος φίλος του Γκόγκολ, έζησε μια μακρά και γόνιμη ζωή, έγραψε αρκετούς όγκους έργων στα οποία ξεδιπλώθηκε ενώπιον Ρώσων αναγνωστών, τόσο η κατάσταση του ελληνικού λαού στα χρόνια του ζυγού των Τούρκων, όσο και η εικόνα της ζωής ολόκληρης της περιοχής της Μέσης Ανατολής. Τα έργα αυτά διαβάστηκαν στη Ρωσία με μεγάλο ενδιαφέρον. Ο Γκόγκολ διαβάστηκε περισσότερα στα χειρόγραφα - και έγραφε: "Ο Βασίλης έγραψε εξαιρετικά πράγματα, ανακάλυψε στην Ευρώπη την Ανατολή στην παρούσα μορφή της ... Δεν ξέρω κανένα άλλο βιβλίο που θα άφηνε στον αναγνώστη να μάθει την ουσία της περιοχής της Ανατολής".
Ο Γιούρι Νετσιπορένκο είναι πολύ γνωστός Ρώσος συγγραφέας, κριτικός τέχνης, πολιτιστικός αρθρογράφος. Έχει γράψει βιβλία για μικρούς και μεγάλους για τις ζωές των Νικολάι Γκόγκολ, Αλεξάνδρου Πούσκιν, Μιχαήλ Λομονοσόφ και Γκάτο Γκαζτάνοφ.
Σχολιάζοντας την Έναρξη Έτους Γλώσσας και Λογοτεχνίας Ελλάδας - Ρωσίας, που κηρύχθηκε στη διάρκεια της 16ης ΔΕΒΘ, ο Γιούρι Νιτσεπορένκο τόνισε στην συνέντευξη του στο ΑΠΕ - ΜΠΕ την ανάγκη να υπάρχουν περισσότερες μεταφράζεις των ρώσων συγγραφέων, ειδικά αυτών που συνοδεύονται με τον ελληνισμό και την Ελλάδα, αλλά και μεταφράσεις προς την ρωσική γλώσσα των ελληνικών λογοτεχνικών έργων "που έχουν χρώμα και θέματα Ρωσίας", είπε.
ΑΠΕ - ΜΠΕ