Από αυτή τη Μεμονωμένη Πράξη Εφαρμογής ο Δήμος Καλαμάτας επιδιώκει να αποκτήσει εδαφικές εκτάσεις, από εισφορές σε γη, για να κατασκευάσει ένα πεζόδρομο και ένα βρεφονηπιακό σταθμό που προβλέπονται στην Πολεοδομική Μελέτη του 1986.
Οι μαντρότοιχοι του...1900!
Το ρέμα Καραμπογιάς έχει ως αφετηρία την Ιερά Μονή Βελανιδιάς, διέρχεται δυτικά του Αγίου Φανουρίου και στη συνέχεια καταλήγει στην πεδινή του κοίτη, δυτικά της Αγίας Αννας του Δήμου Καλαμάτας, και διά μέσου της τεχνητής κοίτης του εκβάλλει στο χείμαρο Νέδοντα.
Από τα παλιά χρόνια, στην περιοχή της Αγίας Αννας τα πρανή του ρέματος Καραμπογιάς, στη φυσική τους μορφή, διευρυνόμενα σχημάτιζαν ένα Δέλτα.
Το έτος 1900 περιόρισαν τη φυσική κοίτη του ρέματος Καραμπογιάς, στη δυτική καί νότια πλευρά του ΔΕΛΤΑ του, κατασκευάζοντας τεχνητή κοίτη ανάμεσα σε δύο μαντρότοιχους, οι οποίοι απείχαν μεταξύ τους δύο περίπου μέτρα.
Σ' αυτούς τους δύο μαντρότοιχους στηριζόταν η αντιπλημμυρική προστασία της εύφορης φυσικής κοίτης του. Αντίθετα, κατά τη διάρκεια έντονων βροχοπτώσεων, το ρέμα εύρισκε πάντα τη φυσική του κοίτη, την πλημμύριζε και την κατέκλυζε με λάσπη και κροκάλες.
Το έτος 1986, ολόκληρο το Δέλτα του ρέματος Καραμπογιάς, δηλαδή η τεχνητή κοίτη του με τους δύο μαντρότοιχους του 1900, αλλά και η φυσική κοίτη του, εντάχθηκαν στην Πολεοδομική Μελέτη της Ανατολικής, Βόρειας και Κεντρικής περιοχής του Δήμου Καλαμάτας.
Αυτή η Πολεοδομική Μελέτη προβλέπει ότι το βορεινό κυρίως τμήμα της τεχνητής κοίτης του ρέματος Καραμπογιάς με τους μαντρότοιχους του 1900 θα μετατραπεί σε δρόμο, και θα δημιουργηθούν οικοδομικά τετράγωνα μέσα στη φυσική κοίτη του, ανατολικά της τεχνητής κοίτης. Από τις εισφορές σε γη θα προκύψουν, μέσα στη φυσική κοίτη του ρέματος, παιδικές χαρές, βρεφονηπιακός σταθμός και ένας δρόμος πάνω από τον κεντρικό αγωγό ύδρευσης της Καλαμάτας!
Η πρώτη Πράξη Εφαρμογής
Ο Δήμος Καλαμάτας, το έτος 1993, συνέταξε την πρώτη Πράξη Εφαρμογής, χωρίς να έχει ζητήσει από το Ελληνικό Δημόσιο την οριοθέτηση του ρέματος Καραμπογιάς και χωρίς να έχει ζητήσει από τη Διεύθυνση Δασών το χαρακτηρισμό των ιδιοκτησιών οι οποίες συμμετείχαν σ' αυτή την Πράξη Εφαρμογής.
Η Πράξη Εφαρμογής κυρώθηκε και η τεχνητή κοίτη του ρέματος Καραμπογιάς, ονομάζεται από τότε “αδιάνοιχτη δημοτική οδός”.
Στο Εθνικό Κτηματολόγιο η τεχνητή κοίτη του ρέματος Καραμπογιάς, που φέρει ΚΑΕΚ 36088 ΕΚ 00644, αναφέρεται ως ρέμα το οποίο ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στο Ελληνικό Δημόσιο!
Από το έτος 1996 έχουν ετοιμάσει και τη μελέτη για τη μετατροπή της τεχνητής κοίτης του ρέματος Καραμπογιάς σε δρόμο, χωρίς να έχουν οριοθετήσει, όμως, ακόμη το ρέμα.
Ο Καραμπογιάς ΔΕΝ οριοθετήθηκε ούτε το έτος 2006, παρά το γεγονός ότι κατά το έτος αυτό απαλλοτριώθηκε σημαντικό τμήμα του ρέματος για την κατασκευή της περιμετρικής οδού Καλαμάτας.
Δύο χρόνια αργότερα, με "ανάδοχο" το ρέμα του Βυρού, ονόμασαν "οριοθέτηση" το τμήμα εκείνο της τεχνητής κοίτης του ρέματος Καραμπογιάς με τους δύο μαντρότοιχους του έτους 1900, που εκτείνεται από το ύψος της οδού Μπουλούκου έως το χείμαρο Νέδοντα.
Η πλημμύρα του Νοεμβρίου του 2013
Το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο του 2011 (δηλαδή το Σύνταγμα της πόλης, για να θυμηθούμε τα παλιά) προβλέπει την οριοθέτηση των ρεμάτων.
Το 2012 απαλλοτρίωσαν συμπληρωματικά και άλλο τμήμα του ρέματος Καραμπογιάς, χωρίς να οριοθετήσουν κανένα από τα ρέματα που σήκωσαν το βάρος της κατασκευής της περιμετρικής οδού Καλαμάτας.
Ο Δήμος Καλαμάτας το Μάρτιο του έτους 2013 συνέταξε την Πράξη Εφαρμογής των πυκνοδομημένων της Πολεοδομικής Μελέτης της βόρειας γειτονιάς, επίσης χωρίς να έχει οριοθετηθεί στο σύνολό του το ρέμα Καραμπογιάς.
Στις 11 Νοεμβρίου 2013 πλημμύρισε η Καλαμάτα, και μαζί της και τα οικοδομικά τετράγωνα της φυσικής κοίτης του ρέματος Καραμπογιάς. Τα ορμητικά νερά του ρέματος βρήκαν και πάλι τη φυσική τους κοίτη και κατέκλυσαν, μαζί με λάσπη και κροκάλες, τους χώρους όπου έχουν σχεδιάσει να κατασκευάσουν κατοικίες, δρόμους παιδικές χαρές και βρεφονηπιακό σταθμό. Τα υλικά της πλημμύρας, μέσω του δρόμου που έχει κατασκευαστεί πάνω από τον κεντρικό αγωγό υδροδότησης της Καλαμάτας, κατέληξαν και πάλι στον βορεινό μαντρότοιχο του 1900 της τεχνητής κοίτης του ρέματος, που λειτούργησε για μια ακόμη φορά σαν καταρράκτης.
Η πλημμύρα του Σεπτεμβρίου του 2016
Στις 7 Σεπτεμβρίου 2016 είχαμε έντονες βροχοπτώσεις και στην περιοχή της Καλαμάτας, με αποτέλεσμα να πλημμυρίσει η πόλη και να χαθούν ανθρώπινες ζωές.
Η σφοδρότητα της βροχόπτωσης προκάλεσε και πάλι την υπερχείλιση του ρέματος Καραμπογιάς, και τα νερά μαζί με τα φερτά υλικά, τις λάσπες και τις κροκάλες οδηγήθηκαν και πάλι μέσω του Δέλτα του ρέματος, δηλαδή της φυσικής κοίτης του, με τεράστια σφοδρότητα, ορμή και ταχύτητα προς την πόλη.
Αφού αρχικά κατέστρεψαν τους αιωνόβιους μαντρότοιχους της βάσης του Δέλτα του ρέματος, τα νερά βρήκαν διέξοδο στην βόρεια αρχή της οδού Μπουλούκου - και στο πέρασμά τους από την οδό αυτή προξένησαν τεράστιες υλικές καταστροφές στις παρακείμενες κατοικίες και επιχειρήσεις, στις δημόσιες και δημοτικές υποδομές, καθώς και στα σταθμευμένα εκεί αυτοκίνητα.
Λίγους μήνες αργότερα ο Δήμος Καλαμάτας συνέταξε τη Μεμονωμένη Πράξη Εφαρμογής 2/2017 για τα οικοδομικά τετράγωνα που εκτείνονται ανατολικά και βόρεια των δύο κατεστραμμένων μαντρότοιχων του 1900 της τεχνητής κοίτης του ρέματος Καραμπογιάς, για να αποκτήσει εδαφικές εκτάσεις στην περιοχή που πάντα πλημμυρίζει, προκειμένου να κατασκευάσει εκεί τον βρεφονηπιακό σταθμό και έναν δρόμο - χωρίς και πάλι να έχει οριοθετηθεί το ρέμα στο σύνολό του!
Η ΔΕΥΑΚ το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους (2017) αναπαλαίωσε τους δύο μαντρότοιχους του 1900 και εκβάθυνε την τεχνητή κοίτη του ρέματος “Καραμπογιάς”!
Τι πρέπει να γίνει;
Χωρίς την οριοθέτηση ολοκλήρου του ρέματος Καραμπογιάς, ο βρεφονηπιακός σταθμός, ο δρόμος και οι κατοικίες στο Δέλτα του, αλλά και η περιοχή ένθεν κακείθεν της οδού Μπουλούκου, θα βρίσκονται πάντα στο επίκεντρο και στο έλεος της πλημμύρας.
Διότι, ως οριοθέτηση των ρεμάτων ορίζεται από την ισχύουσα νομοθεσία "η διαδικασία και η επικύρωση του καθορισμού των οριογραμμών του υδατορέματος (...) με στόχο την εξασφάλιση της απρόσκοπτης απορροής των επιφανειακών νερών και την περιβαλλοντική προστασία του υδατορέματος".
Το ζητούμενο είναι, λοιπόν, η εξεύρεση λύσης, σε συνδυασμό με την υπάρχουσα πολεοδομική μελέτη, για την απρόσκοπτη λειτουργία του ρέματος Καραμπογιάς, όπως ορίζουν το Σύνταγμα, οι νόμοι και η νομολογία για την προστασία των ρεμάτων.
Φρονώ ότι ο Δήμος Καλαμάτας οφείλει:
α. Να αποσύρει τη Μεμονωμένη Πράξη Εφαρμογής 2/2017 των πυκνοδομημένων της πολεοδομικής μελέτης της περιοχής της Αγίας Αννας.
β. Πρώτα να κινήσει τη διαδικασία οριοθέτησης του ρέματος Καραμπογιάς στο σύνολό του, δηλαδή από τον υδροκρίτη του έως την εκβολή του στο Νέδοντα, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4258/2014 (Α΄ 94) και της ΚΥΑ 140055/2017 (Β΄ 428), και
γ. Στη συνέχεια να προχωρήσει σε νέα σύνταξη της Πράξης Εφαρμογής της πολεοδομικής μελέτης της περιοχής των Πυκνοδομημένων της Αγίας Αννας, η οποία εκκρεμεί από το έτος 1996.
Ετσι θα δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για την ασφαλή λειτουργία του ρέματος Καραμπογιάς, αλλά και για τη σύννομη σύνταξη της πράξης εφαρμογής της πολεοδομικής μελέτης στα πυκνοδομημένα της Αγίας Αννας του Δήμου Καλαμάτας - η οποία θα προστατεύσει τόσο τους κατοίκους της Καλαμάτας και της περιοχής, τις ιδιοκτησίες και τις επιχειρήσεις τους, τις δημόσιες και δημοτικές υποδομές, όσο και το περιβάλλον.
Γ. Θ. Μπένος
