Δευτέρα, 28 Αυγούστου 2017 16:31

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (μέρος 92ο)

Γράφτηκε από τον
Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (μέρος 92ο)

 

Στον Πύργο οργανώνεται ογκώδες συλλαλητήριο παγοπλήκτων -παίρνουν μέρος πάνω από 10.000 άτομα- αλλά οι συγκεντρωμένοι αντιμετωπίζουν την αστυνομική βία καθώς δέχονται επίθεση εφίππων χωροφυλάκων: 

“Πρωτοφανές εις όγκον και επιβλητικότητα υπήρξε το παλλαϊκόν συλλαλητήριον των παγοπλήκτων παραγωγών Ηλείας και Ολυμπίας. Εις αυτό μετέσχον εκτός των σταφιδοπαραγωγών και πάσαι αι επαγγελματικαί και εργατικαί οργανώσεις της πόλεως. Τα καταστήματα κατά την ημέραν του συλλαλητηρίου παρέμειναν κλειστά. Η καπνοβιομηχανία Καραβασίλη δεν ηργάσθη εις ένδειξιν συμπαθείας προς τους παραγωγούς. Ο χώρος της συγκεντρώσεως έξωθι της πόλεως, παρά τον Αγιο Παντελεήμονα, έδιδε το θέαμα της ανθρωποθαλάσσης. Οι συγκεντρωμένοι υπερέβησαν τας δέκα χιλιάδας. Χαρακτηριστική υπήρξεν η τάξις και η ευκοσμία ήτις επεκράτει. Ουδεμία ύβρις ηκούετο και μόνον αντήχει η φωνή: Πεινάμε, πεινάμε

Την 10ην π. μ. κατέφθασεν εις τον τόπον του συλλαλητηρίου η επιτροπή αυτού συνοδευομένη από αντιπροσώπους των οργανώσεων της πόλεως και των Κοινοτήτων Ηλείας και Ολυμπίας.

Μετά βραχείαν αγόρευσιν του κ. Λεων. Βαρουξή, τονίσαντος τον σκοπόν του συλλαλητηρίου, ανεγνώσθη το ψήφισμα υπό του κ. Βρεττού Μιχόπουλου το οποίον και εγένετο αποδεκτόν υπό του λαού δια βοής.

Μετά την ανάγνωσιν του ψηφίσματος όλη εκείνη η ανθρωποθάλασσα εσχημάτισε τεράστιαν διαδήλωσιν ήτις ελθούσα εις την πόλι και διασχίσασα τας οδούς εισήλθε και κατέκλυσε την πλατείαν Δημαρχείου και τον πέριξ του Τηλεγραφείου χώρον, εις το οποίον ανήλθεν η επιτροή ίνα παραδώση το ψήφισμα εις τας εκεί αναμενούσας αρχάς.

Την στιγμήν όμως εκείνην έξωθι του Τηλεγραφείου εξετυλίχθησαν σκηναί απεριγράπτου δραματικότητος. Απόσπασμα εφίππου χωροφυλακής υπό τον αστυνόμον Κρεσταίνων υπομοίραρχον Μητρόπουλον ενήργησεν αιφνιδιαστικήν επέλασιν προς διάλυσιν του πλήθους. Αποτέλεσμα της απερισκέπτου ταύτης ενεργείας υπήρξε ο τραυματισμός από λακτίσματα και ποδοπατήματα των ίππων πολλών πολιτών, εκ ων εξ είναι σοβαρώς τραυματισμένοι διακομισθέντες εις τας ενταύθα κλινικάς. Το τι επηκολούθησεν είναι απερίγραπτον. Ο λαός επιχείρησε να οπλισθή δια λίθων και ξύλων. Ασφαλώς δε θα υπήρχον περισσότερα θύματα εκ της συμπλοκής εάν δεν επενέβαινον εγκαίρως τα μέλη της συντονιστικής επιτροπής του συλλαλητηρίου τα οποία καθησύχασαν τον λαόν και τω συνέστησαν να μη προβή εις αντίποινα.

Διαρκουσών των σκηνών κατέφθασαν εις το Τηλεγραφείον ο νομαρχών κ. Δελήμπασης μετά του αντιεισαγγελέως κ. Λασαδού οίτινες εξελθόντες εις τον εξώστην κατώρθωσαν μετά πολλού κόπου να πείσουν το πλήθος να ησυχάση. Επετεύχθη δε σχετική ηρεμία μετά την κατηγορηματικήν διαβεβαίωσιν του νομαρχούντος ότι θα τιμωρηθούν παραδειγματικώς οι υπαίτιοι των σκηνών αστυνομικοί και αφού διετάχθη η απομάκρυνσις εκείθεν ολοκλήρου της αστυνομικής δυνάμεως.

Ακολούθως αποκατασταθείσης σχετικής ηρεμίας ανεγνώσθη συμπεκυρωμένον επί παρουσία των αρχών υπό του εξώστου του Τηλεγραφείου το ψήφισμα, το οποίον έχει ούτω:

“Λαός Ηλείας και Ολυμπίας συνελθών σήμερον 12ην Νοεμβρίου διατρανώση φρικώδη τραγικήν οικονομικήν κατάστασιν ετοίμην δημιουργήση πόλεμον σκληρόν κατά ολιγαρχίας, διαμαρτύρεται:

1. Δολοφονικήν επίθεσιν εφίππων αστυνομικών οργάνων σχούσαν θύματα πολλά και τραυματίας.

2. Απευθύνεται Πρόεδρον Δημοκρατίας, Πρόεδρον Κυβερνήσεως και Ελληνικόν λαόν λάβη υπ όψιν τα εξής αιτήματα: Αναθεωρηθή στραγγαλιστική απόφασις 1200 δραχμών δια παραγωγούς παρουσάζοντας ζημίαν 60%.

3. Ουδεμία περικοπή συντελεσθή οριστικών ζημιών παγοπλήκτων εξευρισκούσης κυβερνήσεως απαιτούμενον ποσόν δι οιωνδήποτε συνδυασμών.

4. Αμεσον πραγματοποίησιν εξαγγελθεισών οικονομιών.

5. Εκλέγει εκτάκτως επιτροπήν την κεντρικήν σταφιδικήν επιτροπήν ίνα επιδώση το ψήφισμα.

6. Να μη διαλυθή το συλλαλητήριον μέχρι ικανοποιητικής απαντήσεως της κυβερνήσεως

7. Εις περίπτωσιν μη ικανοποιήσεως αιτημάτων επιτροπή απεκδύεται πάσης ευθύνης”.

Το ψήφισμα τούτο διεβίβασε ο νομαρχών εις την Κυβέρνησιν με ιδίαν συστατικήν των δικαίων παραπόνων του λαού αναφοράν.

Το πλήθος εν τω μεταξύ παρέμενεν έξωθι του Τηλεγραφείου μέχρι της 5ης απογευματινής αναμένον να λάβη απάντησιν της Κυβερνήσεως.

Επειδή το πλήθος δεν διελύετο ο νομαρχών και η επιτροπή του συλλαλητηρίου προσεπάθησαν να συνεννοηθούν μετά του κ. υπουργού Εθνικής Οικονομίας και του Διευθυντού του Πολιτικού Γραφείου. Εν τέλει κατέστη δυνατόν να συνεννοηθούν μετά του κ. Τσιμπιδάρου, όστις υπεσχέθη να διαβιβάση το ψήφισμα εις τον κ. Πρωθυπουργον και εξέφρασε την ελπίδα ότι τα αιτήματα θα ικανοποιηθούν επαρκώς.

Εις αξίωσιν της επιτροπής όπως δοθή άμεσος απάντησις ο κ. Τσιμπιδάρος απήντησεν ότι η Κυβέρνησις δεν δέχεται τηλεγραφήματα.

Μετά την 5ην απογευματινήν το πλήθος ήρχισε διαλυόμενον με την απόφασιν να συγκροτήση και πάλιν συλλαλητήριον εάν δεν ικανοποιηθούν τα αιτήματά των.

Το εσπέρας απόλυτος ησυχία επεκράτη εις τον πόλιν.

Οι τραυματισθέντες κατά την επέλασιν της Χωροφυλακής ονομάζονται: Χρήστος Μπιλιλής εκ Σκουροχωρίου, Παναγ. Παναγιωτόπουλος εκ Πύργου, Π. Δημητρόπουλος εκ Λάνθι, Ι. Παπαχριστόπουλος εκ Μαλαπασίου και Αντ. Αραπόπουλος εκ Κρεκουκίου. Επίσης ετραυματίσθη ο έφιππος χωροφύλαξ Παναγ. Μπαρούνης, πεσών εκ του ίππου κατά την επέλασιν” (651).

Στην Αθήνα επικρατεί αναστάτωση καθώς φθάνουν πληροφορίες για 4 νεκρούς, κάτι που διαψεύδει με ανακοίνωση ο Πότης Τσιμπιδάρος διευθυντής του Πολιτικού Γραφείου του πρωθυπουργού Ελ. Βενιζέλου, ο οποίος και έσπευσε στο υπουργείο Εσωτερικών για να πληροφορηθεί λεπτομέρειες. Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Παν. Βουρλούμης προβαίνει και πάλι σε δηλώσεις, επαναλαμβάνοντας τα κυβερνητικά επιχειρήματα που έχουν ακουστεί πολλές φορές μέχρι τώρα. Θεωρεί ότι δεν υπάρχουν άλλα χρήματα από αυτά του δανείου στον ΑΣΟ και αναφέρει ότι θα γίνουν οπωσδήποτε περικοπές. Και σε μια προσπάθεια να διασπάσει το μέτωπο των σταφιδοπαραγωγών δηλώνει ότι ο ΑΣΟ είναι αρμόδιος να αποφασίσει αν θα περικοπεί από όλους η επιδότηση σε ίδιο ποσοστό ή θα γίνουν περικοπές από εκείνους που θεωρείται έκαναν και τους εκτιμήθηκαν υπερβολικές ζημιές: 

“Δύο λύσεις εύρε προ αυτής η διοίκησις του ΑΣΟ. Η μια ήτο η περικοπή ίσου ποσού από όλους τους παθόντας, η άλλη ήτο η περικοπή μόνον από εκείνους οίτινες καταφώρως παρεστάθησαν ως ζημιωθέντες περισσότερον από ό, τι πραγματικώς εζημιώθησαν. Δεν γνωρίζω εις ποίαν εκ των δύο λύσεων θα καταλήξη η διοίκησις διότι δεν ετερματίσθη ακόμη ο έλεγχος των εκτιμήσεων. Κατά την γνώμην μου η δευτέρα λύσις είνε η δικαία. Μετ' ολίγον θα συνέλθη ο σταφιδικός κόσμος εις γενικήν συνέλευσιν. Συμφώνως προς τον τελευταίον νόμον και θα του δοθή η ευκαιρία να ακούση τους διοικούντας και να εκτιμήση τα ληφθέντα μέτρα. Εάν κατά την συνέλευσιν ταύτην υποδειχθώσι εις την κυβέρνησιν μέτρα εφαρμόσιμα ανακουφίζοντα τους παθόντας πέραν της δοθησομένης αποζημιώσεως, η κυβέρνησις θα τα μελετήση μετά προσοχής” (652).

• (651) “Νεολόγος” 13/11/1931

 

• (652) “Ελεύθερος Ανθρωπος” 13/11/1931 - Η εφημερίδα εκτιμά το συγκεντρωμένο πλήθος σε 20.000 άτομα. Ο “Ριζοσπάστης” την ίδια ημέρα κυκλοφορεί με τίτλο για 4 νεκρούς και 53 τραυματίες, όπως ήταν η αρχική πληροφορία που έφθασε στην Αθήνα και προκάλεσε αναταραχή.


NEWSLETTER