«Το γεγονός είναι ότι οι διαδηλωταί μετά την πρώτην άνευ επεισοδίων διάλυσίν των συνεκεντρώθησαν εκ νέου έξωθι του τηλεγραφείου ζητούντες όπως συνέλθη αμέσως το υπουργικόν συμβούλιον και απαντήσει εις αυτούς ευνοϊκώς. Επειδή οι διαδηλωτές ήρχισαν θορυβούντες και λιθοβολούντες το τηλεγραφείον, διετάχθη η διάλυσίς των ήτις δεν κατωρθούτο παρά τας προσπαθείας της αστυνομίας. Κατόπιν τούτου διετάχθη η επέλασις της εφίππου χωροφυλακής κατά την διάρκεια της οποίας ετραυματίσθησαν ελαφρώς τρεις πολίτες και τρεις χωροφύλακες».
Ανάλογη ανακοίνωση κάνει και ο “εν περιοδεία” Ανώτατος Διοικητής Χωροφυλακής Πελοποννήσου συνταγματάρχης Γ. Μαυρικάκης ο οποίος ισχυρίζεται ότι οι διαδηλωτές νομίζοντας πως πήγαιναν να τους διαλύσουν περικύκλωσαν τους πεζούς χωροφύλακες "με ύβρεις και απειλάς και επιχείρησαν τινές εκ τούτων να αφαιρέσουν τα όπλα χωροφυλάκων και συγχρόνως ήρπασαν τον αξιωματικόν εκ της εξαρτήσεώς του”. Και αυτός για να τους εκφοβίσει διέταξε επέλαση των εφίππων. Στις ανακοινώσεις αυτές απαντά με άρθρο του στην εφημερίδα “Πατρίς” ο διευθυντής της και εκ των οργανωτών του συλλαλητηρίου Λεωνίδας Βαρουξής ο οποίος ζητεί από τον εισαγγελέα να διατάξει ανακρίσεις για την επίθεση της Χωροφυλακής. Και απειλεί ότι την επόμενη φορά “θα μεταχειρισθώμεν νεροκολοκύθας” για να αντιμετωπιστούν οι επιθέσεις των εφίππων “οι οποίες θα τους τρέψουν εις άτακτον φυγήν” όπως είχε γίνει και παλαιότερα (653).
Η κυβέρνηση κινητοποιεί τη δικαιοσύνη για την φίμωση του δικηγόρων που καταγγέλλουν τα γεγονότα και του Τύπου καθώς απειλούνται νέες κινητοποιήσεις:
«Πληροφορούμεθα ότι ο υπουργός της Δικαιοσύνης κ. Αβραάμ απεφάσισε την πειθαρχικήν δίωξιν των δικηγόρων εκείνων οίτινες κατά την ημέραν του συλλαλητηρίου του Πύργου απέστειλαν τηλεγράφημα προς την κυβέρνησιν και τας εφημερίδας δι' ου ανήγγελον ότι μετά την επέλασιν της Χωροφυλακής επηκολούθησε συμπλοκή μεταξύ διαδηλωτών και χωροφυλάκων κατά την οποίαν εφονεύθησαν τέσσαρες διαδηλωτές.
Ο κ. υπουργός παρήγγειλε επίσης εις τον Εισαγγελέα Πύργου εάν συντρέχει περίπτωσις και ποινικής διώξεως των ανωτέρω δικηγόρων επί τη βάσει του νόμου περί Τύπου και ειδικώτερον επί διαδόσει ανησυχητικών ειδήσεων.
Προς τούτοις παρηγγέλθη ο εισαγγελεύς Πύργου να προβή εις την δίωξιν του διευθυντού μιας μικράς εφημερίδος εκδιδομένης εκεί.
Εναντίον της εφημερίδος ταύτης θα απαγγελθή πιθανόν κατηγορία επί παρακινήσει εις στάσιν και τούτο διότι διά της αρθρογραφίας της παρώτρυνε τον λαόν του Πύργου να μετάσχη του συλλαλητηρίου και να επιτεθή κατά των αστυνομικων αρχών» (654).
Στο πλαίσιο αυτής της επιδίωξης συλλαμβάνεται ο απεσταλμένος της εφημερίδας “Ελληνική” Βασ. Μεσολογγίτης “επί υποκινήσει εις στάσιν” για την ανταπόκριση που έστειλε και δημοσιεύτηκε στο έκτακτο παράρτημά της για τα γεγονότα (655).
Από της αθηναϊκές εφημερίδες εξαπολύεται σκληρή επίθεση κατά της κυβέρνησης Βενιζέλου μέσα από ρεπορτάζ και άρθρα: “Ακρόπολις”, “Ελεύθερος Ανθρωπος”, “Βραδυνή”, “Ελληνική” “Εσπερινή” και “Ημέρα” για ημέρες κρατούν ψηλά το θέμα. Στον αντίποδα η “Πατρίς” που βλέπει απόπειρα καταλύσεως του κράτους και δικαιολογεί την αστυνομική βία (656).
Το Τμήμα Αθηνών του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδος με ανακοίνωση την οποία υπογράφει και ο Λούλης Τσικλητήρας, καταγγέλλει την κυβέρνηση για τα γεγονότα του Πύργου:
«Τα αιματηρά γεγονότα του Πύργου, τα οποία εδημιούργησε η απάνθρωπος σκληρότης μιας κυβερνήσεως, η οποία μεταχειρίζεται τα πάντα ίνα συγκρατηθή διά της βίας εις την Αρχήν, ερχόμενα ευθύς αμέσως μετά τας αγριότητας κατά της πανεπιστημιακής νεολαίας, εξεγείρουν την συνείδησιν παντός εντίμου βιοπαλαιστού, έχοντος συναίσθησιν των δικαιωμάτων του ως πολίτου.
Από τινος η κυβερνώσα φατρία νομίζει ότι διά των τρομοκρατικών μέτρων τα οποία λαμβάνει διαρκώς, θα καταπνίξει, έστω και μέσα στο αίμα, την φωνήν διαμαρτυρίας, είτε εθνικοί είναι οι λόγοι οι οποίοι την προκαλούν, είτε λόγοι δυστυχούντων οικογενειαρχών.
Μετά θράσους αφαντάστου, ίδιον των κλονιζομένων τυραννικών καθεστώτων εις τας παραμονάς της πτώσεως αυτών υπό την κοινήν καταφρόνησιν, η κυβέρνησις στερηθείσα πλέον του τελευταίου ίχνους στηρίγματος επί της λαϊκής θελήσεως, χρησιμοποιεί την δύναμιν των όπλων εναντίον των εργαζομένων τάξεων της χώρας, των οποίων επιμένει ν' αγνοή την αφάνταστον δυστυχίαν και απόγνωσιν.
Το Αγροτικόν Κόμμα Ελλάδος καλεί τον Ελληνικόν Λαόν να ενώση μετ' αυτού την φωνήν διαμαρτυρίας του και να στιγματίση τα βάρβαρα και μεσαιωνικά μέτρα μιας κυβερνήσεως, η οποία ουδέν από πολλού αντιπροσωπεύουσα, κατακρατεί αυθαιρέτως την εξουσίαν βασιζομένη εις τον νεκρόν τύπον μιας Βουλής αποτελούσης οικτράν τραγωδίαν του κοινοβουλετικού πολιτεύματος.
Το Αγροτικόν Κόμμα της Ελλάδος (Τμήμα Αθηνών)
Κωνστ. Ρέντης, Λ. Τσικλητήρας, Θ. Τζανίδης, Γρ. Μπάμιας, Γ. Μακκάς, Γ. Λεονάρδος, Κ. Πρίφτης» (657).
Το ΚΚΕ μέσω του “Ριζοσπάστη” εξαπολύει σκληρή επίθεση:
«Καινούργιες σφαίρες ρίχτηκαν πάλι ενάντια στους σκλάβους του κάμπου, καινούργιες κοντακιές και επιθέσεις των χωροφυλάκων έσπασαν τα πλευρά και τα κόκκαλα των φτωχών σταφιδοπαραγωγών που συγκεντρώθηκαν στον Πύργο. Τα όργανα των κεφαλαιούχων, τα όργανα της κυβέρνησης Βενιζέλου έπεσαν σαν μαύρα κοράκια ενάντια στους σταφιδοπαραγωγούς κι έκαναν αναίσθητα από τις κακώσεις τα γέρικα κορμιά τους. Ο γέρο Στρατόπουλος (χρονών 60), ο γέρο Παπαχριστόπουλος (χρονών 73), αυτοί που δεκάδες χρόνια ποτίζουν τον κάμπο με τον ιδρώτα τους και πληρώνουν φόρους, να ανάμεσα στους άλλους ποιοι είναι τα χθεσινά θύματα της ηρωικής καθόδου των φτωχών σταφιδοπαραγωγών τη Ηλείας και της Ολυμπίας.
Βαρέθηκαν τις κοροϊδίες του κράτους οι φτωχοί σταφιδοπαραγωγοί, βαρέθηκαν τις υποσχέσεις τη μια, τις απειλές την άλλη της κυβέρνησης Βενιζέλου, βαρέθηκαν τις “ψυχραιμίες" και τις διασπάσεις των αγροτοκαπήλων και κατέβηκαν άλλοι πεζοί, άλλοι πάνω στα άλογα στον Πύργο για να απαιτήσουν και να διεκδικήσουν με την πάλη τις απαιτήσεις τους, να διεκδικήσουν τις αποζημιώσεις που τόσο καιρό υπόσχεται και δεν δίνει το κράτος, τις αποζημιώσεις που τις περνάνε από “πρωτοβάθμιες”, “δευτεροβάθμιες” και "τριτοβάθμιες” επιτροπές για να τις κουτσουρέψουν κάθε φορά και να περνάει ο καιρός με τις κοροϊδίες και τις αναβολές. Οι σταφιδοπαραγωγοί διάλεξαν τον πραγματικό δρόμο εξασφάλισης των συμφερόντων τους, το δρόμο της αμείλικτης επαναστατικής πάλης.
Ηδη ο αντίκτυπος της καθόδου αυτής, του ηρωικού τους συλλαλητηρίου, κατετάραξε τους εχθρούς τους, τους διασκεδάζοντες στην Αθήνα κεφαλαιούχους, κατετάραξε τον αιμοσταγή διχτάτορα Βενιζέλο κι όλα τα άλλα κόμματα της κεφαλαιοκρατίας που σπεύδουν είτε να εκτοξεύσουν απειλές ενάντια στους σταφιδοπαραγωγούς, είτε να τους "συμβουλεύσουν και να τους καθησυχάσουν”.
Ο διχτάτορας Βενιζέλος “εν νευρικότητι δηλοί πως δεν δέχεται τηλεσιγραφικάς αξιώσεις” και διατάσσει τα όργανά του να χύσουν καινούργιο αίμα.
Ο Τσαλδάρης, ο δήθεν αντιπολιτευόμενος την κυβέρνηση δηλώνει: “Δεν γνωρίζω τον τρόπο καθ' ον έλαβον χώραν τα γεγονότα. Ως εκ τούτου δεν δύναμαι να εκφέρω κρίσεις. Εν τούτοις το περιστατικόν θεωρώ από πάσης απόψεως εκτάκτως δυσάρεστο”.
Να το άλλο κοπέλλι της μπουρζουαζίας που προαλείφεται για την εξουσία. Δεν ξέρει με τι τρόπο. Με μαχαίρια δηλαδή είτε με γκράδες βάραγαν οι χωροφύλακες και επομένως δεν... ξέρει ποιος έχει δίκιο. Πάντως λυπάται και δυσαρεστείται απ τα γεγονότα και φυσικά τα καταδικάζει. Δηλαδή οι σταφιδοπαραγωγοί δεν θάπρεπε να ξεσηκωθούν.
Μα δεν είναι μόνον αυτοί οι εχθροί των αγροτών. Εχθρούς έχουν και ανάμεσά τους. Είναι οι πλούσιοι σταφιδοπαραγωγοί και τα κοπέλλια τους οι αγροτοφασίστες που προσπαθούν να διασπάσουν τον αγώνα τους. Να τι γράφουν οι συντάχτες του τηλεγραφήματος: “Εις περίπτωσιν μη ικανοποιήσεως των αιτημάτων η επιτροπή θα απεκδυθεί πάσης ευθύνης, θα αφήση δε τον πενόμενον λαόν ελεύθερον να διεκδικήσει τα αιτήματά του”.
Δηλαδή εδώ ομολογάνε οι κύριοι αυτοί πως συγκρατάνε το λαό, δεν τον αφήνουν ελεύθερο τώρα να διεκδικήσει τα αιτήματά του. Μπήκαν επί κεφαλής του για να τον συγκρατήσουν.
Μα χαμένες οι προσπάθειές τους. Οι σταφιδοπαραγωγοί ξέρουν πια το δρόμο. Είναι ο δρόμος που ακολούθησαν προχθές, ο δρόμος των μαχητικών συλλαλητηρίων, ο δρόμος των μαχητικών τους καθόδων στις πόλεις. Τον δρόμο αυτό θάπρεπε να συνεχίσουν. Ας ανέβουν στα άλογα κι ας ξανακατέβουν στην πάλη, ας γενικεύσουν τον αγώνα τους σε όλα τα χωριά, ας ξεκαθαρίσουν τις γραμμές τους από τους διασπαστές και θα κερδίσουν. Οχι παρακλήσεις στην κυβέρνηση, αλλά πάλη, αγώνας ενάντιά της. Ετσι μόνο θα νικήσουν.
Οι εργάτες, εργαζόμενοι όλης της Ελλάδας, είναι μαζί τους» (658).
(653) “Πατρίς” (Πύργου) 14/11/1931
(654) “Εστία” 14/11/1931 – Προφανώς η τοπική εφημερίδα είναι η “Πατρίς”.
(655) “Ελληνική” 15/11/1931
(656) Φύλλα αθηναϊκών εφημερίδων 13-15/11/1931
(657) “Ελεύθερος Ανθρωπος” 13/11/1931
(658) “Ριζοσπάστης” 14/11/1931
