«Ενώπιον του Νομάρχου κ. Σπηλιωτοπούλου, παρουσιάσθη χθες επιτροπή παθόντων εκ πάγου σταφιδοπαραγωγών Διαβολιτσίου παρεπονέθηκεν ότι οι εκτιμήσεις των ζημιών καθ’ άπασαν την περιφέρειαν της Κοινότητος Διαβολιτσίου εγένοντο κακώς. Ο κ. Νομάρχης κατόπιν τούτου, ζητήσας πληροφορίας παρά του αρμοδίου Οικονομικού Επιθεωρητού και πεισθείς ότι όντως αι εκτιμήσεις των ζημιών δεν εγένοντο κανονικώς, έκαμεν έκκλησιν εις την Κυβέρνησιν και παρεκάλεσε αυτήν όπως ορίση το κατάλληλον πρόσωπον το οποίον θα κάμη και πάλιν τας εκτιμήσεις, λαμβάνουσα ούτω υπ’ όψιν τα παράπονα ολοκλήρου Κοινότητος η οποία κατά την εκτίμησιν των προξενηθεισών ζημιών καταφανώς ηδικήθη» (844).
Στο μεταξύ ορισμένοι παραγωγοί φοβούμενοι νέες καταστροφές από βροχές, συγκομίζουν νωρίτερα τη σταφίδα, καταγγέλλονται ως παραβάτες και όσοι εντοπίζονται μηνύονται με βάση το σχετικό διάταγμα:
«Ασφαλείς πληροφορίαι της εφημερίδος μας εκ της υπαίθρου χώρας πείθουν ότι οι παραγωγοί μας κατά ένα ωρισμένον ποσοστόν, όχι σημαντικόν ευτυχώς, δεν κατενόησαν την ανάγκην όπως η αποξήρανσις της σταφίδος γίνη εφέτος κατά τον καλλίτερον δυνατόν τρόπον, δεδομένων των μεγάλων κινδύνων τους οποίους διατρέχει το προϊόν τούτο και λόγω του συναγωνισμού των ομοειδών προϊόντων ξένων χωρών και λόγω της κρατούσης οικονομικής κρίσεως. Παρετηρήθη δηλαδή ότι ωρισμένοι σταφιδοπαραγωγοί, κατά παράβασιν και του σχετικού διατάγματος άλλως τε, το οποίον επισείει βαρείας ποινάς διά τους παραβάτας, σπεύδουν να συγκομίσουν τον σταφιδόκαρπόν των πριν ή αποξηρανθή ούτως εντελώς. Η ενέργεια αύτη από τους αρμοδίους χαρακτηρίζεται ως αυτόχρημα εγκληματική και μέλλουσα να επηρρεάση σοβαρώτατα την μελλοντικήν τύχην της σταφίδος, η οποία ολοέν περισσότερον αποκλείεται από τας εξωτερικάς αγοράς λόγω της κακής ποιότητός της. Είναι άλλωστε τούτο γενική αντίληψις, ώστε να μη είναι δυνατόν να υπάρξη αμφισβήτησις. Σημειωτέον ότι η ενέργεια αύτη των σταφιδοπαραγωγών, να συγκομίζουν δηλαδή προώρως τον σταφιδόκαρπόν των, είναι εντελώς αδικαιολόγητος, καθ’ όσον ο καιρός είναι άριστος και καταλληλότατος διά την πλήρην αποξήρανσιν του σταφιδοκάρπου.
Πληροφορούμεθα εξ άλλου ότι αι Γενικαί Αποθήκαι πληροφορηθείσαι τα ανωτέρω εκτεθέντα ανέθηκαν εις υπαλλήλους των την παρακολούθησιν του μεταφερομένου σταφιδοκάρπου με την εντολήν όπως καταμηνύσωσιν πάντα παραβάτην είτε παραγωγός είναι ούτος, είτε καρραγωγεύς, είτε έμπορος. Ηδη υπεβλήθησαν από τη χθες πέντε μηνύσεις εναντίον τοιούτων παραβατών» (845).
Ο γερουσιαστής Εμ. Φεσσάς με τηλεγράφημα σπεύδει να ενημερώσει τους παραγωγούς ότι το συναλλαγματικό παρακράτημα θα μειωθεί σε 3%:
«Αργά την νύκτα ελάβομεν εξ Αθηνών το κάτωθι τηλεγράφημα: Παρακαλώ ανακοινώσατε σταφιδοπαραγωγούς ότι συναλλαγματικόν παρακράτημα μειωθή εις τρία μόνον μη δυναμένο καταργηθή εξ ολοκλήρου ελλείψει Νόμου. Πιθανόν εισπραχθησόμενον ποσόν αργότερον αποδοθή ΑΣΟ. Λοιπά αιτήματα τηλεγραφημάτων ελπίζω ικανοποιηθούν κατά το δυνατόν – Φεσσάς, γερουσιαστής» (846).
Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΑΣΟ παίρνει τις τελικές αποφάσεις σχετικά με τη νέα εσοδεία σταφίδας:
«Συνήλθε χθες την εσπέραν μέχρι της 1 μεταμεσονύκτιον το Διοικητικόν Συμβούλιον του ΑΣΟ. Μετά το πέρας της συνεδριάσεως εξεδόθη το κάτωθεν ανακοινωθέν:
Ο Αυτόνομος Σταφιδικός Οργανισμός λαβών υπ’ όψιν τα στοιχεία της καταστάσεως των αγορών του εξωτερικού και των εσοδειών της παγκοσμίου παραγωγής, προσέτι δε την γενικήν οικονομικήν κατάστασιν και ειδικώτερον την γενομένην μείωσιν του συναλλαγματικού παρακρατήματος εις 3% και υπολογίσαν τα εφόδια της νέας εσοδείας και τα υπόλοιπα της ληγούσης ως και το γενικώτερον συμφέρον της Ελληνικής σταφιδοπαραγωγής, καθώρισε τα ακόλουθα μέτρα επί τη νέας εσοδείας:
1) Παρατείνεται η ισχύς των δελτίων της ληγούσης χρήσεως καθ’ όλον το νέον σταφιδικόν έτος.
2) Παρακράτημα εις είδος ορίζεται 50%.
3) Χρηματική εισφορά επί εξαγομένου σταφιδοκάρπου δραχμαί 450, εξ ών δραχμαί 100 προς εξυπηρέτησιν του δανείου παγοπλήκτων 1931.
4) Τιμή εξαγοράς πλεονασμάτων σταφίδος εντός των ορίων της Αγγλικής συμβάσεως ορίζεται απ’ αρχής μέχρις τέλους του σταφιδικού έτους άνευ διαφοράς, δραχμάς 4.100 κατά χιλιόλιτρον διά τας περιφερείας Αιγιαλείας και Κορινθίας, δραχμάς 4.000 διά τας περιφερείας Πατρών, Αμαλιάδος, Τριφυλίας, Ζακύνθου, Κεφαλληνίας και Κοινότητος Κρεσταίνων, δραχμάς 3.800 διά τας λοιπάς περιφερείας.
5) Τα πλεονάζοντα δελτία θα εξαγορασθούν εις την κατά Νόμον προθεσμίαν προς δραχμάς 3.800.
6) Το 8δραχμον δικαίωμα και η 25δραχμος εισφορά της εσωτερικής διαφημίσεως παραμένουν εν ισχύι.
7) Ειδικώς διά την περιφέρειαν Αιγιαλείας καθωρίσθη όπως ποσόν 15% επί ορισθέντος παρακρατήματος κατατεθή εις δελτία εκδόσεως υποκαταστήματος Αιγίου.
Η διοίκησις του ΑΣΟ συνεννοείται μετά της Τραπέζης διά την, ως γίνεται κατ’ έτος, παροχήν ικανοποιητικών ενεχύρων» (847).
Ο πρωθυπουργός Παν. Τσαλδάρης μιλώντας στη Βουλή ξεκαθαρίζει ότι δεν θα δοθεί αποζημίωση, αλλά εφ’ άπαξ βοήθημα στους πληγέντες από τον περονόσπορο:
«Οταν μας ανακοινώσουν την έκθεσιν των ζημιών θα σκεφθώμεν περί του ποσού αποζημιώσεως. Τονίζεται περαιτέρω ότι η αποζημίωσις οθενδήποτε και αν προέρχεαι δεν είναι δυνατόν παρά ν’ απορρέη εκ του λαού τον οποίον και επιβαρύνει. Αι παθούσαι περιφέρειαι είνε της Ηλείας, Μεσσηνίας, Ζακύνθου και Κεφαλληνίας. Πρέπει όμως να κατανοήσουν οι παραγωγοί των περιφερειών αυτών ότι εκείνο το οποίο θα τους δώσωμεν δεν είναι αποζημίωσις αλλά μια αρωγή προερχομένη εκ κοινωνικής αλληλεγγύης. Θα δοθή ένα βοήθημα, οποίον θα είναι τούτο δεν είναι δυνατόν να ορίση η κυβέρνησις. Θα εξετάση το σύνολον των ζημιών και επί τη βάσει αυτών θα κανονίση το ποσόν της αρωγής. Εκείνο το οποίον δύναμαι από τούδε να βεβαιώσω είναι ότι το ποσόν το οποίον θα τους παρασχεθή θα τους ανακουφίση οικονομικώς, δεν πρόκειται όμως να έχουν πέραν τούτου ωφελήματα άλλα.
Οφείλω επίσης να διασκεδάσω την αντίληψιν ότι η αρωγή προ τους παθόντας θα επιβαρύνη μόνον τους σταφιδικούς πληθυσμούς. Οφείλω ακόμη να δηλώσω ότι θα μειώσωμεν το σταφιδικόν συναλλαγματικόν παρακράτημα, θ’ απαλλάξωμεν δε διά της μειώσεως πρόσθετων βαρών έκαστον χιλιόλιτρον κατά χιλίας δραχμάς. Υπό τοιαύτας συνθήκας θα ήτο δίκαιον να αποζημιωθούν οι παραγωγοί» (848).
Από την πλευρά του ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας Στεφανόπουλος εκφράζει ικανοποίηση για τα μέτρα του ΑΣΟ και δηλώνει ότι τα μέτρα του ΑΣΟ σε συνδυασμό με τα κυβερνητικά ωφελούν παραγωγούς και καταναλωτές:
«Ο υφυπουργός Εθνικής Οικονομίας ομιλών την εσπέραν επί των ληφθέντων υπό του ΑΣΟ μέτρων διά την νέαν εσοδείαν της σταφίδος, ανεκοίνωσε τα εξής: Τα ληφθέντα υπό του ΑΣΟ μέτρα ικανοποιούν πλήρως την παραγωγήν χωρίς εξ άλλου να θίγουν την κατανάλωσιν. Διότι τα μεν εξαγωγικά βάρη της σταφίδος τα οποία κατά το παρελθόν έτος ανήρχοντο εις 1.100 δραχμάς κατά χιλιόλιτρον εμειώθησαν εις 350 δραχμάς, το δε συναλλαγματικόν παρακράτημα κατηργήθη κατά τα 4/5 υπέρ των παραγωγών. Η εκ του συνόλου των μειώσεων τούτων αποκομιζομένη κατά χιλιόλιτρον διαφορά ανέρχεται εις 1.250 δραχμάς. Εκ της διαφοράς ταύτης 600 δραχμαί μεν εδόθησαν εις την σταφιδοπαραγωγήν, αι δε υπόλοιπαι θα αποβούν εις όφελος της εξωτερικής καταναλώσεως.
Κατά συνέπειαν η σημερινή σταφιδική πολιτική ουδεμίαν σχέσιν έχει με την άλλοτε ασκηθείσαν πολιτικήν των υψηλών τιμών αι οποίαι επετεύχθησαν διά πιέσεως της καταναλώσεως. Σήμερον χάρις εις την ανακούφισιν την οποίαν η Κυβέρνησις επέφερεν, αφ’ ενός μεν η κατανάλωσις θα φάγη την σταφίδαν ευθηνοτέραν και αφ' ετέρου ο παραγωγός θα απολαύση καλυτέρας τιμάς» (849).
(844) “Σημαία” 22/8/1933
(845) “Θάρρος” 23/8/1933
(846) “Σημαία” 23/8/1933
(847) “Νεολόγος” (Πατρών) 24/8/1933
(848) “Νεολόγος” (Πατρών) 24/8/1933
(849) “Θάρρος” 25/8/1933
