Δευτέρα, 10 Δεκεμβρίου 2018 16:54

Το σταφιδικό κίνημα και ο Τάσης Κουλαμπάς (Μέρος 159ο)

Γράφτηκε από τον

 

Η “Σημαία” στην προσπάθεια να δικαιολογήσει κυβέρνηση και ΑΣΟ, σε άρθρο επιρρίπτει ευθύνες στους παραγωγούς για το γεγονός ότι δεν... αγοράζουν σταφιδόπανα και καλύπτουν άλλες ανάγκες τους με όποια χρήματα μένουν από την καλλιέργεια:

«Η ανησυχία των σταφιδοπαραγωγών και η σπουδή να παραδώσουν χλωράν την σταφίδαν των είναι δεδικαιολογημένη, διότι από στιγμής εις στιγμήν κινδυνεύουν να χάσουν τους κόπους και τα έξοδά των.

Αλλ’ οι Μεσσήνιοι παραγωγοί θα ήσαν ήσυχοι και δεν θα ηγωνίων και δεν θα διακινδύνεον τίποτε και δεν θα ευρίσκοντο εις την ανάγκην οι Θούριοι ν’ απειλούν χύσιμο των αποθηκών, εάν οι παραγωγοί μας ήσαν προνοητικώτεροι, εάν δηλαδή επρομηθεύοντο από δεκαετηρίδων σταφιδόπανα. Εάν διέθετον κατ’ έτος μικρόν χρηματικόν ποσόν, θα ήσαν εφοδιασμένοι με σταφιδόπανα, θα παρεσκεύαζον αρίστην ποιότητα σταφιδοκάρπου, και θα είχον λύσει ένα από τα σπουδαιότερα προβλήματα που τους απασχολούν. Δυστυχώς οι Μεσσήνιοι κτηματίαι από δεκαετηρίδων δεν ήσαν καθόλου προνοητικοί. Οταν έχουν χρήμα το δαπανούν διά την θεραπείαν περιττών αναγκών και δεν εννοούν να φανούν προνοητικοί.

 

»Αλλ’ αφού οι παραγωγοί μας δεικνύουν τόσην απροθυμίαν, πρέπει να προμηθευτούν αναγκαστικά σταφιδόπανα. Είτε θέλουν, είτε δεν θέλουν, είναι ανάγκη, αφ’ ού προηγηθή ο απαιτούμενος Νόμος να δώσει ο ΑΣΟ επί πιστώσει σταφιδόπανα, των οποίων η αξία να πληρώνεται χρεωλυτικώς. Τοιουτοτρόπως θα προκύψουν τα εξής αγαθά: θα διασφαλισθή η σταφίς από τον κίνδυνον της κατά την συγκομιδήν καταστροφής εκ βροχών, θα πραγματοποιηθή ποιότητς αρίστη και θα καταλάβη η σταφίς εκλεκτήν θέσιν εις τας αγοράς καταναλώσεως.

Ο ΑΣΟ από τινος χρόνου αντελήφθη την ανάγκην ταύτην και εργάζεται όπως εφοδιάσει τους παραγωγούς με τοιαύτα σταφιδόπανα.

Αλλ’ είναι αναγκαίον να στρέψη την προσοχήν του και εις ένα άλλον σοβαρώτατον ζήτημα. Αλλοτε είχον γίνει επιτυχή πειράματα δια την χρησιμοποίησιν οινοπνεύματος αναμεμειγμένου με βενζίνην, δια την κίνησιν των αυτοκινήτων. Τα πειράματα ταύτα ως ενθυμούμεθα, είχον στεφθεί υπό πλήρους επιτυχίας. Εάν ληφθή παρομοία απόφασις, υποθέτομεν ότι ζήτημα σταφιδικών πλεονασμάτων δεν θα υπάρξη διότι θ΄απορρφηθή το μέγιστον της σταφιδοπαραγωγής. Διατί εγκατελείφθη η ιδέα αύτη; Δεν είναι δυνατόν να επανέλθη ο ΑΣΟΛ και το υπουργείον Εθνικής Οικονομίας επί του ζητήματος τούτου» (987).

Ο Δάλλας σε εκτενές άρθρο του στο “Θάρρος” επιτίθεται στην κυβέρνηση για την άρνηση να αποζημιώση τους παραγωγούς που έπαθαν ζημιές από τον καύσωνα και κατηγορεί τους πολιτικούς της εκπροσώπους για αδιαφορία σχετικά με τους παραγωγούς, υποστηρίζοντας ότι αντιθέτως οι Ηλείοι αποζημιώθηκαν με παρέμβαση Στεφανόπουλου για ζημιές που προκλήθηκαν από δική τους αμέλεια:

«Από το κέντρον και όλας τας γωνίας της Μεσσηνίας καταφθάνουν ακόμη αθρόως τα τηλεγραφήματα και έντονοι διαμαρτυρίαι των δυστυχισμένων παραγωγών, δια την τρομεράν καταστροφήν που επροξένησεν ο κακός λίβας της προηγουμένης εβδομάδος, επί όλων ανεξαιρέτως των προϊόντων [....]

Υπάρχει προηγούμενον ότι η ολίγα στάδια απέχουσα από ημάς περιφέρεια της Ηλείας, υποστάσα ζημίαν εκ περονοσπόρου ένεκεν ασυγγνώστου αμελείας των παραγωγών της, έτυχε μεγάλης αποζημιώσεως, εξ ολοκλήρων 40 εκατομμυρίων δραχμών, τα οποία εβγήκαν εκ του ταμείου του ΑΣΟ μόνον και μόνον διότι είναι πατρίς του κ. Στεφανοπούλου και ουτωσί ηξίου το κομματικόν του συμφέρον. ΟΙ Μεσσήνιοι αναφέρθησαν προς τους αντιπροσώπους μας και την κυβέρνησιν ατομικώς και ομαδικώς, ο εγχώριος Τύπος ενίσχυσε τον αγώνα μας, πλην ουδεμία απάντησις, ουδεμία θετική και δικαία φροντίς. Τουναντίον μάλιστα η Κτηματική Ενωσις τέως Δήμου Θουρίας, ήτις μου έκαμεν την μεγάλην τιμήν να με έχη πρόεδρόν της, έλαβε μόλις χθες επιστολήν μόνον των βουλευτών κ. κ. Μαυρομιχάλη και Κάρτσωνα δι’ ής μας βεβαιώνουν ότι δεν είναι δυνατόν να δοθή αποζημίωσις λόγω παντελούς ελλείψεως χρημάτων ως γράφουν.

Οποία και πόση ανακρίβεια εν τη απαντήσει ταύτη. Δεν υπάρχουν χρήματα δια τους πτωχούς παραγωγούς, τους τιμίους βιοπαλαιστάς, τους τροφείς της κοινωνίας και υπάρχει άφθονον δια τους Ηλείους και ιδία τόσας και τόσας άλλας τάξεις; Καταλαβαίνουμε. Εκεί έχουν ισχυρούς αντιπροσώπους ενδιαφερομένους δια το γενικόν συμφέρον της περιφερείας των. Ημείς έχομεν κομματάρχας αποβλέποντας εις την στενήν κομματικήν εξυπηρέτησιν οικογενειών, όπως λένε, προ ςάλωσιν ψήφων και δημιουργίαν στενών προσωπικών σχέσεων. Η εμπιστοσύνη του λαού ας μάθουν ή τουλάχιστον ας ακούσουν, ότι δεν εποκτάται από τέτοια, αλλά από την εξυπηρέτησιν της ολότητος και γενικότερον της πατρίδος.

Η αρνητική απάντησις δεν δικαιολογείται, οφείλουν να φέρουν το ζήτημα εις την Βουλήν. Είναι υψίστης σημασίας. Αλλως οι παραγωγοί την τοιαύτην στάσιν των θεωρούν ως περιφρόνησιν και διακρίνουν επιπροσθέτως την τελείαν αδυναμίαν των ως δημοσίων ανδρών και αγανακτούν δια την τελείαν ανυποληψίαν προς τόσον κεφαλαιώδη και πρώτης σειράς ζητήματά των.

Καίτοι αντιμετωπίζουν και απειλούνται εκ πείνης εν τούτοις δεν ησθάνοντο και μεγάλην αγανάκτησιν δια την εγκατάλειψιν των αντιπροσώπων των, και όταν μάλοιστα εκ τούτων δύο είναι και μέλη της κυβερνήσεως, όσον αυξάνει μέχρι αποπνιγμού την αγανάκτησίν των και θλίψιν των η αδιάφορος στάσις της κυβερνήσεως, ήτις εξήγγειλε εθνοσωτήρια προγράμματα και ειδικώς πάμπολλα υπήσχετο εις τους αγρότας, από πρώτης ημέρας ηδιαφόρησε, ως ήτο επόμενον και ουδέπότε ηθέλησε και ούτε έδειξε, ούτε φαίνεται πως έχει το ηθικόν σθένος να υψωθή εις το ύψος των επιτακτικών αναγκών της αγροτικής μάζας και επί του προκειμένου επί της δυστυχισμένης Μεσσηνιακής τοιαύτης.

Προς την κυβέρνησιν ταύτην ανεφέρθησαν κατ’ ευθείαν και τηλεγραφικώς μάλιστα. Ποία μέτρα έλαβε; Απαντώμεν ουδέν! Οιοσδήποτε καλής απλής πίστεως τι θα είπη επί του προκειμένου;

Αποδεικνύεται λοιπόν ότι ουδεμία ψυχική επαφή υπάρχει μεταξύ των κυβερνώντων και των αγροτών, ουδεμία ανωτέρα πνοή τους εμπνέει να στραφούν προς ημάς στοργικά και προστατευτικά στη μεγάλη συμφορά μας. Η τόσον ανάλγητος συμπεριφορά της κυβερνήσεως προς την αγροτικήν τάξιν, η άρνησίς της να αποζημιώση τους εκ της ηλιάσεως υποστάντας καταταστροφάς διότι οι προαναφερθέντες βουλευταί γράφουν ότι ο κ. Τσαλδάρης προσωπικώς τους έδωσε αρνητικήν απάντησιν παρά πάντα ηθικόν και πρακτικόν λόγον παρά πάσαν στοργήν, υποχρέωσιν και πολιτισμόν, και όλαι αι αντιαγροτικαί προηγούμεναι πράξεις της, αι βαρείαι φορολογίαι κλπ. μας πείθουν και με μελαγχολίαν ανέκαθεν βλέπομεν ότι μόνος σκοπός της είναι και υπεράνω φυσικά όλων, το κομματικόν της συμφέρον και επαναλαμβάνομεν ότι η τοιαύτη συμπεριφορά της θα έχη μεν χειρίστας συνεπείας διά τους πτωχούς αγρότας, αλλά και δι’ αυτήν την ιδίαν, ήτις βαρυνομένη υπό τοσούτων ανομιών, εκτός του ότι δεν έχει δικαίωμα επί του μέλλοντος, ας μάθη και το νγωρίζει άλλωστε, ότι θα πέση βαρεία σαν βολίς ως το βυθό του μαύρου πόντου των ψηφοδελτίων και πίσω θα παφλύζουν τα μαύρα νερά που θα σκεπάσουν τας ανομίας και αδικίας της» (988).

Η υπόθεση της χλωράς σταφίδας παραμένει στην κορυφή του ενδιαφέροντος και πραγματοποιείται σύσκεψη στην Καλαμάτα, στην οποία εκτός των άλλων αποφασίζεται να πάει στη Θουρία και η έφιππη Χωροφυλακή για την αντιμετώπιση ενδεχομένων επεισοδίων:

«Χθες την πρωΐαν εις την Νομαρχίαν συνεκροτήθη μακρά σύσκεψις υπό την προεδρείαν του κ. Νομάρχου, εις την οποίαν έλαβον μέρος οι κ. κ. Αργυρόπουλος διευθυντής του εν Θουρία συγκροτήματος του ΑΣΟ, Σταμάτης διοικητής Χωροφυλακής Μεσσηνίας, Μακρυγιάννης διευθυντής του εν Καλάμαις υποκαταστήματος των Γενικών Αποθηκών, Ηλ. Μαράκας αντιπρόσωπος του ΑΣΟ και Αλ. Αποστολάκης διευθυντής της Σταφιδικής Προμηθευτικής Ενώσεως.

Κατ’ αυτήν συνεζητήθη δια μακρών το ζήτημα της παραλαβής χλωράς σταφίδος εν Θουρία, απεφασίσθη δε ομοφώνως όπως προς πληρεστέραν εξυπηρέτησιν των παραδιδόντων εν Θουρία σταφιδοπαραγωγών, αυξηθούν αι ώραι παραλαβής εις 11.

Θα παραλαμβάνεται δήλα δη εφεξής η χλωρά σταφίς εν Θουρία από 7-12 π. μ. και 2-8 μ. μ. μη εξαιρουμένης και της Κυριακής. Δι’ αυτού του τρόπου ελπίζεται ν’ αποφευχθούν αι κατά το παρελθόν έτος παρουσιασθείσαι ανωμαλίαι, περατωθή δε ενωρίτερον η παραλαβή.

Εν συνεχεία συνεζητήθη και το ζήτημα των ενδεχομένων επεισοδίων εξ αφορμής της εμμονής ωρισμένων σταφιδοπαραγωγών άλλης περιφερείας όπως παραδώσουν την χλωράν σταφίδαν εν Θουρία. Επί του προκειμένου απεφασίσθη όπως ενισχυθή ο Αστυνομικός Σταθμός Θουρίας δι’ αρκετής δυνάμεως χωροφυλάκων, μεταβή δε από σήμερον εκεί η έφιππος χωροφυλακή.

Είτα εγένετο μακρά συζήτησις επί της δειγματοληψίας των παραδιδομένων σταφυλών, το “μπομέ” των οποίων πολλάκις αμφοσβητείται υπό των σταφιδοπαραγωγών, δημιουργούνται δε εκάστοτε τόσα και τόσα επεισόδια.

Ο κ. Αργυρόπουλος τόσον, όσον και ο κ. Ηλ. Μαράκας, παρέσχον την διαβεβαίωσιν ότι εδόθησαν αυστηραί διαταγαί εις τους αρμοδίους χημικούς όπως κατά την βαθμομέτρησιν των σταφυλών φανούν δίκαιοι, διότι οιαδήποτε μεροληψία θα έχη ως συνέπειαν την εξέγερσιν των σταφιδοπαραγωγών εναντίον των.

Κατά πληροφορίας μας ο κ. Νομάρχης εν τω ενδιαφέροντί του υπέρ των σταφιδοπαραγωγών, θα μεταβή κατά την πρώτην ημέραν της παραλαβής χλωράς σταφίδος εν Θουρία, ίνα και εκ του σύνεγγυς παρακολουθήση την σχετικήν εργασίαν. Τον κ. Νομάρχη θα συνοδεύση εις Θουρίαν και ο διοικητής Χωροφυλακής Μεσσηνίας κ. Σταμάτης» (989).

Και ενώ πραγματοποιείται το πρώτο συλλαλητήριο στο Κιάτο και ετοιμάζεται νέο στο Αίγιο (990), στην περιοχή της Θουρίας απειλείται εξέγερση για την γλαυκομέτρηση της χλωρής σταφίδας:

«Την νύκτα ελάβομεν τηλεγράφημα της Κτηματικής Ενώσεως Θουρίας και επτά συνεταιρισμών δια του οποίου οι σταφιδοπαραγωγοί διαμαρτύρονται και ζητούν την άμεσον απομάκρυνσιν εκείθεν του χημικού κ. Λεβέντη διότι μεροληπτεί κατά τας γλαυκομετήσεις εις βάρος των παραγωγών.

Αργά την νύκτα μετέβησαν εις Θουρίαν επειγόιντως οι κ. κ. Νομάρχης, Διοικητής Χωροφυλακής, ο επόπτης του ΑΣΟ κ. Μαρατής και ο χημικός κ. Δάλλας προς τακτοποίησιν του ζητήματος καθ’ όσον οι σταφιδοπαραγωγοί διατελούν εν εξεγέρσει. Απειλούνται σοβαρά επεισόδια» (991).

 

(987) “Σημαία” 1/8/1934

(988) “Θάρρος” 3/8/1934

(989) “Σημαία”5/8/1934

(990) “Ριζοσπάστης 7/8/1934

(991) “Θάρρος” 9/8/1934