Πέμπτη, 15 Οκτωβρίου 2015 07:51

Ενας Ελληνοελβετός βιρτουόζος του φλάουτου με ράμφος

Γράφτηκε από την
Ενας Ελληνοελβετός βιρτουόζος του φλάουτου με ράμφος

O Τάσος Δημητριάδης είναι γνωστός στους ευρωπαϊκούς κύκλους της κλασικής μουσικής, ως Anastase Demetriades: ένας Ελληνοελβετός βιρτουόζος του φλάουτου με ράμφος, ο οποίος υπηρετεί με πάθος την Μπαρόκ και γενικά την Παλαιά μουσική.

Φέτος μάλιστα, το αγαπημένο του σχήμα "The Kiss - Demetriades Baroque Trio" συμπληρώνει 40 χρόνια μουσικής παρουσίας... και γιορτάζει τα γενέθλιά του με μια ευρωπαϊκή περιοδεία. Επόμενος σταθμός του, απόψε, η Μεσσηνία και το αξιόλογο Φεστιβάλ Τεχνών της Κορώνης.

Με αφορμή λοιπόν τη σημερινή συναυλία (στο ξενοδοχείο "Ζάγκα Μύλος", ώρα 8.30 μ.μ.) είχαμε τη χαρά να συνομιλήσουμε με τον Τάσο Δημητριάδη και να σας τον συστήσουμε από κοντά:

Γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά πολύ σύντομα ρίζωσε στην Ελβετία. Μαθήτευσε κοντά στην Ελένη Χορς και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο διάσημο Conservatoire Supérieur de Musique της Γενεύης. Από το 1975 διδάσκει στη σχολή Early Music Society, την οποία ίδρυσε μαζί με τον Georges Kiss. Από το 1994, διδάσκει επίσης στο Concervatoire de l' Ouest Vaudois, στην Ελβετία, στο οποίο έγινε γενικός διευθυντής το 2003.

Ολα τα χρόνια της καριέρας του μέχρι και σήμερα, ο Τάσος Δημητριάδης συμμετέχει ως σολίστ με διάφορες ορχήστρες, καθώς και ως μέλος διαφόρων ομάδων μουσικής δωματίου, δίνοντας συναυλίες σε όλη την Ευρώπη. Ζει μόνιμα εδώ και πολλές δεκαετίες  στην Ελβετία. Στη γαλλόφωνη Νιόν, που βρίσκεται στη λίμνη της Γενεύης: μια μικρή πόλη των 19.000 κατοίκων, εξαιρετικά όμορφη, η οποία δίνει επίσης τεράστιο βάρος στην προώθηση του πολιτισμού. Κι ο γιος του είναι σήμερα δημοτικός σύμβουλος του Δήμου της Νιόν, καθώς επίσης βουλευτής στο καντόνι της Λωζάνης.

ΜΟΥΣΙΚΑ ΓΕΝΕΘΛΙΑ ΣΕ ΛΙΓΕΣ ΜΕΡΕΣ...

Καθώς το "The Kiss - Demetriades Baroque Trio" κλείνει σε λίγες μέρες 40 χρόνια ζωής, ρωτήσαμε αναπόφευκτα τον Τάσο Δημητριάδη τι συναισθήματα και σκέψεις του γεννούν αυτά τα γενέθλια.

«Στις 7 Νοεμβρίου του 1975 είχαμε δώσει την πρώτη μας συναυλία, στην πόλη Chambery της Γαλλίας- είναι λοιπόν ένα ολόκληρο κομμάτι ζωής», λέει. Και εξηγεί ότι με τους άλλους δυο μουσικούς του σχήματος, την Eva και τον George Kiss, «40 χρόνια τώρα δεν θα μπορούσε να μας συνδέει μόνο η μουσική - αλλά μας συνδέει και μια τεράστια φιλία. Μάλιστα, είμαι και νονός της δεύτερης κόρης τους».

Επίσης με τον Ζορζ διδάσκουν στη σχολή τους, την Early Music Society - ενώ και καλλιτεχνικά, καθένας απ' τους τρεις τους μπορεί να συμμετέχει και σε άλλα σχήματα ή να συνεργάζεται με ορχήστρες, όμως πάντα συναντιούνται στο "The Kiss - Demetriades Baroque Trio". Εχουν κάνει πάνω από 500 συναυλίες μαζί. Κάποιες φορές έχουν παίξει και μόνο τα δύο από τα τρία μέλη, ή σε πολλές εμφανίσεις μας καλούμε κι άλλους μουσικούς, ανάλογα με το είδος και της ανάγκες του κάθε ρεπερτόριο...

«Τι να πω λοιπόν γι' αυτά τα γενέθλια; Αγάπη, φιλία, μουσική, αναμνήσεις... αυτά με κατακλύζουν", καταλήγει.

 ΑΠΟ ΤΑ ΕΥΚΟΛΑ ΣΤΑ ΔΥΣΚΟΛΑ

Αλλά και το μουσικό του όργανο, παρουσιάζει επίσης ένα ειδικό ενδιαφέρον. Το φλάουτο με ράμφος άκμασε ως τον 17ο-18ο αι., έπειτα έμεινε στο περιθώριο και "ξαναζωντάνεψε" κατά τον 20ό αιώνα. «Η απλότητά του είναι η δύναμη αλλά και τελικά η δυσκολία του», του λέμε. Και του ζητάμε να μας πει ο ίδιος δυο λόγια γι' αυτόν τον πιστό του σύντροφο:

Το φλάουτο με ράμφος άκμασε πράγματι πολύ κατά την Αναγέννηση και την εποχή το Μπαρόκ, αναφέρει, αλλά και μέχρι τον 18ο αιώνα. Στη συνέχεια έπεσε στην αφάνεια επειδή άλλαξαν, ας πούμε, τα γούστα του κοινού, σε κάτι πιο περίπλοκο - ενώ ταυτόχρονα άλλαξαν και οι χώροι ακρόασης της μουσικής: Εγιναν πολύ μεγαλύτεροι κι έτσι το όργανο αυτό δεν μπορούσε να τους καλύψει. Κάτι ανάλογο συνέβη και με το τσέμπαλο, το δεύτερο όργανο που χρησιμοποιούμε στο "The Kiss - Demetriades Baroque Trio", εξηγεί.

Από τον 20ό αιώνα πράγματι το φλάουτο με ράμφος άρχισε να επανέρχεται στο προσκήνιο. Αυτό ξεκίνησε από την Αγγλία, λέει ο Τάσος Δημητριάδης - καθώς εκεί άρχισαν πρώτοι να ασχολούνται και πάλι με την Παλαιά μουσική (Early music).

Πρόκειται στ' αλήθεια για ένα απλό όργανο, σχολιάζει - κι αυτό το έκανε ελκυστικό κατά την αναβίωσή του, για τους σπουδαστές. «Ξέρετε, ένα μουσικό όργανο συνήθως είναι πολύ δύσκολο στα πρώτα στάδια της εκμάθησής του (για παράδειγμα το βιολί, που τον πρώτο καιρό μοιάζει απροσπέλαστο!) και στη συνέχεια γίνεται πιο "εύκολο". Δηλαδή τα αρχικά δύσκολα στάδια γίνονται η βάση για τη μετέπειτα μουσική εξέλιξη. Στο φλάουτο με ράμφος, ισχύει ουσιαστικά το αντίθετο! Ενα παιδί που το πρωτοπιάνει στα χέρια του μπορεί μέσα στην πρώτη κιόλας εβδομάδα να παίξει μια μελωδία... Το να πας όμως πολύ μακριά στη συνέχεια, να εξελιχθείς μ' αυτό το όργανο, είναι πραγματικά δύσκολο».


 

ΕΛΛΑΔΑ - ΕΛΒΕΤΙΑ: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

Πώς αξιολογεί όμως ένας γνωστός καλλιτέχνης την παραγωγή πολιτισμού στη σύγχρονη Ελλάδα; Τον ρωτάμε ποιες προτεραιότητες θα έθετε εκείνος, αν ήταν στο χέρι του.

«Θα ρωτάτε μάλλον και σε σχέση με την υπάρχουσα οικονομική κατάσταση», σχολιάζει καταρχάς. Και διευκρινίζει ότι «βέβαια η μουσική που παίζουμε εμείς δεν έχει σχέση με την ελληνική - καθώς άκμασε στην Ευρώπη σε μια εποχή που η Ελλάδα ήταν σκλαβωμένη και είχε τελείως διαφορετικές προκλήσεις να αντιμετωπίσει. Αυτός είναι, αντίστροφα, και ο λόγος που η ελληνική μουσική δεν έγινε ποτέ ιδιαίτερα γνωστή, οικεία, στο εξωτερικό. Και υπάρχει μεγάλη πολιτιστική παράδοση στη χώρα μας...».

Κατά τα άλλα, ως προς τη σημερινή κατάσταση, «δυστυχώς όταν υπάρχουν οικονομικά προβλήματα ένα από τα πρώτα πράγματα που θίγονται είναι ο πολιτισμός... Κι αυτό που κάνουν οι άνθρωποι εδώ στην Κορώνη, για παράδειγμα, με το Φεστιβάλ Τεχνών, είναι τόσο αξιέπαινο. Είναι ένας άθλος!».

Τονίζει πάντως ότι, κατά μία άλλη έννοια, σε δύσκολες περιόδους οι τέχνες κατά κανόνα ανθούν... Σε κάθε περίπτωση όμως, το να παραμελείς τις τέχνες και τον πολιτισμό είναι μεγάλο λάθος, λέει. «Δεν στέκονται σκέτες οι υποδομές, χωρίς το πνεύμα. Οι δρόμοι και οι κατασκευές είναι απαραίτητα, αλλά δεν αξίζουν και πολλά χωρίς τον πολιτισμό που τα κατοικεί. Η Αρχαία Ελλάδα ήταν οι τέχνες κι ο πολιτισμός της - τι άλλο ήταν;».

Επισημαίνουμε πως η Ελβετία, όπου ζει, είναι μια χώρα πολύ διαφορετική από τη δική μας, σε κάθε επίπεδο... «Εσείς λοιπόν που ζείτε και διαπρέπετε εκεί, με τι το ελβετικό θα θέλατε να μπολιάσετε την Ελλάδα - και τι το ελληνικό θα θέλατε, ίσως, να μεταγγίσετε στην Ελβετία;» τον ρωτάμε.

Γελάει. Το βρίσκει ενδιαφέρον... Το σκέφτεται λίγο. «Τι θα έφερνα εδώ; Πέρα βέβαια από τα υπέροχα τοπία, την ομορφιά των βουνών και το πράσινο παντού... Ισως μια οργάνωση. Ναι, θα έφερνα την οργάνωση που έχουν οι Ελβετοί και που είναι απαραίτητη για να κάνεις οτιδήποτε. Η οποία όμως, στην υπερβολή της, καταλήγει σε ψυχρότητα... Κι αυτή την έχουν συχνά οι Ελβετοί».

Να, δεν υπάρχει τίποτα μονόπλευρο, λέει, όλα έχουν τα θετικά και τα αρνητικά τους. Στην Ελβετία λοιπόν, πέρα από το ελληνικό κλίμα και τον ωραίο καιρό, θα έδινε τη ζεστασιά των ανθρώπων στην Ελλάδα... «Και το κουράγιο τους! Γιατί έχει περάσει πολλά η Ελλάδα - κάτι που οι Ελβετοί, οι οποίοι αιώνες τώρα ζουν σε ένα ειρηνικό και ήσυχο "νησί" στην καρδιά μιας συχνά ανάστατης Ευρώπης, δεν μπορούν να το καταλάβουν». Δεν φταίνε, ίσως. «Απλώς δεν έχουν περάσει τις δικές μας δυσκολίες κι έτσι δεν μπορούν εύκολα να μας νιώσουν».

ΚΙ ΑΛΛΑ ΓΕΝΕΘΛΙΑ... ΚΙ ΑΛΛΕΣ ΣΥΝΑΥΛΙΕΣ

Πριν κλείσουμε μιλήσαμε λίγο για τις επόμενες εμφανίσεις του "The Kiss - Demetriades Baroque Trio". Απόψε παίζουν στην Κορώνη, ενώ αύριο Παρασκευή στις 12 το μεσημέρι τους έχουν καλέσει να παίξουν για τα παιδιά των Εκπαιδευτηρίων Μπουγά, «και να συζητήσουμε, να γνωρίσουμε στα παιδιά τη μουσική μας».

Στη συνέχεια, θα εμφανιστούν στο Κολέγιο Αθηνών αυτή την Κυριακή 18 Οκτωβρίου: ημερομηνία ίδρυσης του σχολείου, το οποίο συμπληρώνει φέτος 90 χρόνια από την ίδρυσή του. Κι άλλα γενέθλια! Γι' αυτόν το λόγο άλλωστε η συναυλία θα δοθεί στην αίθουσα Χωρέμη, παλιό κτήριο του Κολεγίου (ώρα 7 μ.μ.)

Είναι το παλιό μου σχολείο, λέει ο Τάσος Δημιτριάδης με νοσταλγία. «Χαίρομαι γενικά πάρα πολύ που στο πλαίσιο της περιοδείας αυτής για τα 40ά μας γενέθλια καταφέραμε μεταξύ άλλων χωρών» (Γαλλία Ιταλία Ελβετία...) να επισκεφτούμε και την Ελλάδα· με συγκινεί αυτό».

Και είναι επίσης συγκινητικό ότι στις 7/11 θα εμφανιστούν και πάλι στο Chambery της Γαλλίας: «Εκεί απ' όπου ξεκινήσαμε ως Trio, ακριβώς πριν από 40 χρόνια, στις 7 Νοεμβρίου του 1975...».

 

ΤΑ ΑΛΛΑ ΔΥΟ ΜΕΛΗ ΤΟΥ BAROQUE TRIO

O Ζορζ Κις (Georges Kiss) είναι ένας από τους διασημότερους τσεμπαλίστες στον κόσμο, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει πάνω από 2000 συναυλίες διεθνώς, είτε ως σολίστ είτε ως μέλος συνόλων μουσικής δωματίου. Μεταξύ των πολυάριθμων ηχογραφήσεών του συγκαταλέγεται και το  ολοκληρωμένο έργο για τσέμπαλο του Γάλλου συνθέτη του 18ου αιώνα Jacques Dufly, το οποίο έχει  αναγνωριστεί από την διεθνή κοινότητα των μουσικών κριτικών. Για πολλά έτη δίδαξε στο Conservatoire Supérieur de Musique της Γενεύης, ως επίκουρος καθηγητής στο τμήμα πιάνου και τσέμπαλου της διάσημης  Isabelle Nef. Ο Georges Kiss δημιούργησε την τάξη του τσέμπαλου στο Conservatoire National στην πόλη Annecy της Γαλλίας, από την οποία έχουν αποφοιτήσει πολλοί νέοι σολίστες. Επιπλέον, ο ίδιος έχει επιμεληθεί πολλά άγνωστα έργα Μπαρόκ, συμβάλλοντας έτσι στην γνώση της Παλαιάς μουσικής.

Η σύζυγός του Εύα Κις (Eva Kiss) είναι μέτζο-σοπράνο. Γεννήθηκε στην Ολλανδία, όπου πήρε τα πρώτα της μουσικά μαθήματα. Ολοκλήρωσε τις σπουδές της στο Conservatoire Supérieur de Musique της Γενεύης και ειδικεύθηκε στην Μπαρόκ μουσική καθώς και στην κλασική. Τραγούδησε με διάφορους διάσημους μαέστρους, όπως οι Michel Corboz, Philippe Herweg και William Cristie. Συμμετέχει επίσης σε πολλά σύνολα μουσικής δωματίου, ταξιδεύοντας σε ένα μεγάλο αριθμό χωρών. Διδάσκει στο Conservatoire National  στην πόλη Annecy, της Γαλλίας, καθώς και σε πολλά σεμινάρια σε διάφορες χώρες.


NEWSLETTER