Ο ίδιος, άλλωστε, αυτό το διάστημα εργάζεται για τη σύναψη συνεργασιών με ορισμένους εμβληματικούς φορείς της τέχνης στην Ελλάδα. Μακαρίζει την τύχη μας για τα εξαίσια έργα της μακραίωνης ελληνικής γλυπτικής παράδοσης, και ταυτόχρονα μας καθοδηγεί διακριτικά μες στον ωκεανό της παγκόσμιας εικαστικής παραγωγής... ώστε να αποφεύγουμε την «κατανάλωση της επιβαλλόμενης τέχνης των επιδοτήσεων και του παρασιτικού εκσυγχρονισμού».
Τέσσερις επιφανείς θεράποντες της Τέχνης και της Ιστορίας της. Από αριστερά: Αγγελος Δεληβοριάς, Παναγιώτης Λαμπρινίδης, Μάνος Στεφανίδης και Θανάσης Μουτσόπουλος
- Εάν αφήνατε τη σκέψη σας να διατρέξει βιαστικά όλη σας τη θητεία στο Εικαστικό Εργαστήρι, πού θα στεκόταν λίγο περισσότερο, είτε για χαμόγελο είτε για προβληματισμό;
«Το Εικαστικό Εργαστήρι δεν είναι μόνο ένα σχολείο. Είναι ένας πολιτιστικός φορέας με ανεκτίμητο έργο και 30 χρόνια προσφοράς στον πολιτισμό της πόλης μας. Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο σκοπός του είναι να παρέχει εικαστική παιδεία. Η εικαστική παιδεία όμως είναι κάτι με μεγάλο εύρος· έτσι θα μπορούσαμε να πούμε ότι ένα μέρος της έχει να κάνει με τη βασική προσέγγιση της εικαστικής τέχνης. Στη ζωγραφική για παράδειγμα, κάποιος πρέπει να γνωρίσει βιωματικά την Ιστορία της Τέχνης. Και όταν λέω βιωματικά, το εννοώ: να μάθει τις αρχές της τέχνης αυτής, όπως διαμορφωθήκαν στο πέρασμα των αιώνων, ασκούμενος. Στην εποχή μας, ονομάζουμε το βασικό αυτό σύνολο της γνώσης φορμαλισμό. Πάνω στον φορμαλισμό γίνονται οι εξετάσεις στην ΑΣΚΤ, όπου ευτυχώς ακόμα διατηρείται ένα υψηλό επίπεδο.
Χαρακτηριστικό αυτής της γνώσης είναι ότι παραδίδεται από δάσκαλο σε μαθητή, μετά από πολύχρονη προσπάθεια. Σαν αποτέλεσμα, οι συμμετέχοντες κερδίζουν τη δύναμη να μορφοποιήσουν οπτικές ιδέες. Η καλλιέργεια της οπτικής ευαισθησίας εξελίσσεται σε διαρκή αναζήτηση. Χωρίς αυτή τη γνώση, είναι σαν να θέλεις να γράψεις ποιήματα χωρίς να γνωρίζεις κάποια γλώσσα.
Φανταστείτε όλους αυτούς τους αιώνες, τις χιλιετηρίδες καλύτερα, που γίνονται εικαστικά στην Ελλάδα... και αυτή τη γνώση-αυτογνωσία που διασχίζει τον χρόνο και φτάνει στις μέρες μας. Το σχολείο πρέπει να μπορεί να προσφέρει αυτή τη γνώση, και είναι χαρά μεγάλη για μένα να έχω συμβάλει στο να υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Θα ήθελα βέβαια να οργανώσω κι άλλα πιο εξειδικευμένα εργαστήρια, τα οποία δεν δημιουργήθηκαν ακόμη, λόγω πρακτικών δυσκολιών».
- Ποια είναι η φιλοσοφία του Κέντρου Τέχνης Καλαμάτας; Πώς επιδιώκει τη διασύνδεσή του με τους κατοίκους της πόλης αλλά και με τον υπόλοιπο κόσμο γύρω της;
«Το ΚΤΚ παρουσιάζει έως 4-2-2017 την έκθεση "Το Βλέμμα - Gaze". Είναι μια φρέσκια ματιά στην εικαστική τέχνη, με ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία και εγκαταστάσεις. Συμμετέχουν 8 καλλιτέχνες. Τρεις από αυτούς είναι από την πόλη μας, πρώην μαθητές του Εικαστικού Εργαστηρίου, όπου πήραν τα πρώτα μαθήματα εικαστικών, για να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην ΑΣΚΤ, στη συνέχεια μεταπτυχιακές σπουδές... και τώρα είναι εικαστικοί καλλιτέχνες με καλλιτεχνικό έργο. Το ΚΤΚ λοιπόν αυτό το σκοπό έχει και έτσι συνδέεται με την πόλη και τους κατοίκους της. Εχει παρουσιάσει την πρώτη ατομική έκθεση πολλών νέων σημαντικών Καλαματιανών δημιουργών. Συγχρόνως έχουν εκθέσει εκεί έργα τους καθηγητές στης ΑΣΚΤ, όπως ο Β. Δημητρέας και ο Αγγ. Αντωνόπουλος - και τελευταία, το καλοκαίρι, ο Βαγγέλης Γκόκας.
Ο Γκαίτε λέει ότι όσο δύσκολα γράφεται ένα βιβλίο, τόσο δύσκολα διαβάζεται. Το ίδιο ισχύει και για την εικαστική τέχνη, κι αυτό μας βάζει να αναρωτηθούμε για το ρόλο του θεατή στο έργο τέχνης - διερμηνεύοντας τον ατομικό αλλά και τον κοινωνικό του ρόλο».
- Τι σημαίνει για εσάς η απώλεια του τίτλου της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας και με ποιους τρόπους θα μπορούσε ίσως να αντισταθμιστεί;
«Εφόσον το θέμα έχει τελειώσει, δεν ξέρω αν έχει νόημα η νεκροψία. Για ό,τι έγινε έχουμε όλοι μερίδιο, τόσο για την επιθυμία της διεκδίκησης, όσο και για το αποτέλεσμα. Κάποιοι συμμετείχαν πιο ενεργά, κάποιοι άλλοι λιγότερο. Εγιναν λάθη, κυρίως στρατηγικής. Συμπερασματικά, πάντα επιμένω ότι ο πολιτισμός είναι το δυσκολότερο και το σημαντικότερο χαρτί μιας σύγχρονης κοινωνίας, και πρέπει να το διαχειρίζονται άνθρωποι που γνωρίζουν το αντικείμενο.
Η Καλαμάτα έχει όλα τα προσόντα να γίνει πόλη-πρότυπο στον πολιτισμό. Θεωρώ ότι είναι απαραίτητη η δημιουργία ενός μεγάλου ετήσιου εικαστικού γεγονότος, πανελλαδικής εμβέλειας. Αξίζει να σημειωθεί ότι για το χώρο των εικαστικών τεχνών απουσιάζει ένα τέτοιο γεγονός, ενώ αντίστοιχα οι χώροι του κινηματογράφου και του χορού έχουν ανάλογους πόλους συνάντησης (Θεσσαλονίκη, Δράμα, Καλαμάτα). Με τη συνύπαρξη μιας μεγάλης εικαστικής διοργάνωσης παράλληλα με αυτή του χορού, η πόλη μας ανάγεται σε μείζον πολιτισμικό κέντρο της χώρας, με στρατηγική σημασία για την Πελοπόννησο και τη Νότια Ελλάδα.
Προσπαθώ αυτό το διάστημα να υπογραφεί μια προγραμματική με το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, καθώς και άλλα μουσεία και συλλέκτες».
- Ποια είναι η θέση που καταλαμβάνει αλλά και το αποτύπωμα που αφήνει η γλυπτική, τόσο στην τρέχουσα εικαστική παραγωγή όσο και στη σύγχρονη καθημερινότητα;
«Ζούμε σε μια χώρα που μας δίνει τη δυνατότητα να είμαστε πολύ κοντά σε μεγάλα έργα τέχνης, και ειδικά στη γλυπτική. Μια τρομακτική ευκαιρία, που μάλλον δεν την εκμεταλλευόμαστε. Η μεγάλη τέχνη είναι πάντα μεγάλη - κι αυτό που αλλάζει είναι τα εκφραστικά μέσα που κάθε εποχή χρησιμοποιεί, τα οποία όμως είναι δευτερεύουσας σημασίας, στον άχρονο χρονοχώρο της τέχνης.
Οταν ήμουν φοιτητής στην ΑΣΚΤ Αθήνας, στο Πολυτεχνείο, στο Τμήμα Γλυπτικής, συνειδητοποίησα με μεγάλη έκπληξη ότι σε απόσταση 50 μ., στο Αρχαιολογικό Μουσείο, υπάρχουν τα ωραιότερα αγάλματα του κόσμου. Μιλώ για τα έργα της αρχαϊκής περιόδου. Την εποχή εκείνη (1984-1990) πήγαινα 4-5 φορές την εβδομάδα στο μουσείο. Ολη την υπόλοιπη ζωή μου, μέχρι και σήμερα, δεν στερώ από τον εαυτό μου αυτή την εμπειρία.
Στη νεότερη τέχνη, μπορεί κάποιος να δει τα έργα των Γιαννούλη Χαλεπά, Γιάννη Μπουζιάνη, Γιάννη Κουνέλλη, Alberto Giacometti, Takashi Murakami, ώστε να έχει μια καλή εικόνα στου συγχρόνου εικαστικού γίγνεσθαι.
Ο σύγχρονος άνθρωπος έχει ανάγκη να έρθει κοντά, να πληρωθεί (συμπληρωθεί) από τα μεγάλα έργα τέχνης, να μελετήσει την αρχαία ελληνική τέχνη και γραμματεία, καθώς και τη βυζαντινή πατερική θεολογία και τέχνη, ώστε να γνωρίσει την πραγματική παράδοση και να την ξεχωρίσει από την επινοημένη παράδοση. Να γνωρίσει την ευρωπαϊκή τέχνη και σκέψη, και να πάψει να είναι φτηνός μιμητής της τέχνης των μητροπολιτικών κέντρων της Ευρώπης ή καταναλωτής της επιβαλλόμενης τέχνης των επιδοτήσεων και του παρασιτικού εκσυγχρονισμού.
Ο Μ. Στεφανίδης γράφει: Μοιάζει η ελληνική δημιουργία να είναι ένα είδωλο, όπου στα μεγάλα ονόματα και στους μεγάλους σταθμούς της διεθνούς τέχνης αντιστοιχούν οι δικοί μας τοπικοί ήρωες, σχεδόν σε πλήρη αντιστοίχιση».
- Σε ποια πεδία κινούνται οι προσωπικές σας καλλιτεχνικές αναζητήσεις; Πώς τις βλέπετε να εξελίσσονται μέσα στο χρόνο;
«Ο Arthur Danto λέει ότι τα έργα τέχνης είναι "ενσαρκωμένα νοήματα". Το έργο τέχνης είναι ένας φορέας νοημάτων και αναφορών, και ως τέτοιο οφείλουμε να το δούμε. Οταν του αποστερούμε αυτές τις διαστάσεις, το ορίζουμε ως κάτι υποδεέστερο. Ετσι, μπορούμε να πούμε ότι για να είμαστε κοντά στα εικαστικά, πρέπει να βλέπουμε τέχνη, να διαβάζουμε για την τέχνη και να δημιουργούμε τέχνη. Είναι ένα βιωματικό παιχνίδι που μοιάζει με την αναπνοή μας: Εισπνέουμε εντυπώσεις και εκπνέουμε "ενσαρκωμένα νοήματα".
Αυτή την εποχή με γοητεύει η απόλυτη συνέχεια και συνέπεια του πολιτισμού των 5.000 χρόνων, από την εποχή του κυκλαδίτικου πολιτισμού στον αρχαϊκό, έπειτα στην κλασική εποχή, στην ελληνιστική, στον βυζαντινό και μεταβυζαντινό πολιτισμό, έως και τον νεοελληνικό σημερινό πολιτισμό - παρόλο που μεγάλωσα σε μια κουλτούρα όπου κυριαρχούσαν γενικεύσεις και λασπολογίες για οτιδήποτε σχετίζεται με αυτή τη ροή.
Με προβληματίζει πώς θα συμμετέχει η Ελλάδα (ως αντίληψη εννοώ) στην Ευρώπη, χωρίς να χάσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, και αν αυτό είναι δυνατό, στον παγκοσμιοποιημένο "πολτό" της τέχνης και της συγκεντρωτικής εξουσίας των μέσων μαζικής κουλτούρας».
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΛΑΜΠΡΙΝΙΔΗΣ
Ο Παναγιώτης Λαμπρινίδης γεννήθηκε το 1966 στη Μάνη. Το 1980 έως 1983 παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής και σχεδίου στην Σχολή του Γεωργίου Βογιατζή. Το 1983 έως το 1985 παρακολούθησε μαθήματα σχεδίου και σύνθεσης στην Σχολή του Βρασίδα Βλαχόπουλου. Το 1985 έως το 1990 φοιτά στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας ως υπότροφος, παρακολουθώντας τα μαθήματα στο Β΄ Εργαστήριο Γλυπτικής των καθηγητών Ευθύμιου Πανουργιά και του Γεώργιου Λάππα. Επίσης παράλληλα παρακολουθεί τα εργαστήρια της Χαλκοχυτικής, της Μαρμαροτεχνίας, της Γυψοτεχνίας,του Ξύλου, του Μαρμάρου, του Σιδήρου και των Μικτών υλών.
Το 1988 δημιουργεί μαζί με τον Βρασίδα Βλαχόπουλο
το «Εργαστήρι Γλυπτικής Σύνθεσης» προετοιμάζοντας
μαθητές για την εισαγωγή τους σε Ανώτατες Σχολές Καλών Τεχνών του εξωτερικού και ειδικά την Beaux Arts.
Το 1990 εκθέτει το έργο του «Κεφάλι» στην Εθνική Πινακοθήκη στην Αθήνα.
Το 1990 παρουσιάζει έργα του στο «European Culture Centre οf Delphi».
Το 1990 παρουσιάζει την πρώτη του ατομική έκθεση στα πλαίσια του «6th World Congress of Neurology, Volos»
To 1991 παρουσιάζει έργα του στο « Sculpture Grecque Contemporaine, Maison de l’ Architecture», Paris, France.
Το 1992 εκλέγεται Ειδικός Επιστήμονας με διδακτικό έργο στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, θέση που διατηρεί για περίπου 10 χρόνια.
Διδάσκει στο Γ΄ Εργαστήριο Γλυπτικής της Α.Σ.Κ.Τ. Παραδίδει μαθήματα Γλυπτικής, Πλαστικής, Σύνθεσης και Ανάλυσης Φόρμας και πραγματοποιεί την Άσκηση Εντύπωσης και παράλληλα πλήθος διαλέξεων, ενώ από το 1995 επιβλέπει και Πτυχιακές Εργασίες.
Το 1993 εκθέτει έργα του στο «Sculptor’s Association», στην Αθήνα
To 1995 με μικρή ομάδα Ελλήνων καλλιτεχνών εκπροσωπεί την Ελλάδα στη διεθνή έκθεση « Repartee», Rome, Italy.
To 1996 πραγματοποιεί ατομική έκθεση στην γκαλερί «Νέες Μορφές» με τίτλο: «The beings that devour our personal violence»- «Τα όντα που τρώνε την προσωπική μας βία», η οποία έχει μεγάλη επιτυχία και έργα του πηγαίνουν σε πολλά μουσεία και συλλογές της Ελλάδας και το εξωτερικό.
Το 1997 εκθέτει έργα του στην διεθνή έκθεση «Art Athena- 4».
To 2001 παρουσιάζει έργα του στην έκθεση «Para Thin' Allos» στο Φάληρο, Αθήνα.
Το 2003 εκθέτει έργα του στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων Μελίνα Μερκούρη στην έκθεση «Image Art».
Το 2005 εκλέγεται Διευθυντής του Εικαστικού Τομέα της
Δημοτικής Επιχείρησης Πολιτιστικής Ανάπτυξης Καλαμάτας
Και μετέπειτα στην Κοινωφελή Επιχείρηση του Δήμου Καλαμάτας «Φάρις», όπου διευθύνει το «Εικαστικό Εργαστήρι» και την «Δημοτική Πινακοθήκη Καλαμάτας Α. Τάσσος».
To 2007 συμμετέχει στην ομαδική έκθεση « Εν-καταστάσεις»
στη Δημοτική Πινακοθήκη Καλαμάτας «Α. Τάσσος».
Το 2008 συμμετέχει στην έκθεση «Silent Dialogues» στο Αμερικάνικο Κολέγιο στην Αθήνα.
Το 2009 συμμετέχει στην ομαδική έκθεση «Ο Μεγάλος Υπνος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Καλαμάτας, «Α. Τάσσος».
Το 2009 συμμετέχει στην ομαδική έκθεση «Το Ανοικτό Μυαλό του Λευκάδιου Χερν» στο Αμερικάνικο Κολέγιο στην Αθήνα.
Toν Ιούνιο του 2010 εκθέτει έργο του στο Lefkas Cultural Center of Lefkαda.
Τον Ιούνιο του 2010 εκθέτει έργα του στην έκθεση «Ο Ιωάννης Γεννάδιος και ο κόσμος του» στη Γεννάδιο Βιβλιοθήκη - Αμερικάνικη Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα.
«Ιχνηλατώντας την Κωνσταντινούπολη», Θεολογική Σχολή Χάλκης, Τουρκία επιμ. Ίρις Κριτικού (2010). Έκδοση καταλόγου
«Ιχνηλατώντας την Κωνσταντινούπολη», Τεχνόπολη, Αθήνα, επιμ. Ίρις Κριτικού (2010). Έκδοση καταλόγου
«The Open Mind Of Lafcadio Hearn», Matsue Castle & Koizumi Yakumo Memorial Museum, Tokyo, Japan, επιμ. Μεγακλής Ρογκάκος (2010). Εκδοση καταλόγου.
«Γυμνή Αλήθεια» Μουσείο Φρυσίρα, Αθήνα (2010). Έκδοση καταλόγου.
«Ο χρόνος, οι άνθρωποι, οι ιστορίες τους», Μουσείο Μπενάκη, επιμ. Μάνος Στεφανίδης (2010). Έκδοση καταλόγου.
«The CRISIS and Beyond» Hellenic Centre, Λονδίνο (2011). Έκδοση καταλόγου. Επιμ. Θανάσης Μουτσόπουλος.
«Παναγιώτης Λαμπριν'ιδης» Tanassis Frissiras Gallery (2011-2012) ατομική έκθεση, Αθήνα. Έκδοση καταλόγου. Επιμ. Θανάσης Μουτσόπουλος.
«Καλοκαίρι στην Αποκάλυψη» (2013) Λευκωσία, Κύπρος.
«Ζωγραφική - Painting III» Μουσείο Φρυσίρα (2015) Αθήνα. Εκδοση καταλόγου.
Εργα του βρίσκονται σε πολλές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
