Η διοργάνωση του συγκεκριμένου φεστιβάλ μάς πρόσφερε μία ακόμα ιδανική αφορμή, για να μιλήσουμε με την «ψυχή» της ερασιτεχνικής ομάδας, τη Λέττα Πετρουλάκη - και μάλιστα ειδικά για τον τομέα της κούκλας, στον οποίο η Πειραματική Σκηνή έχει αναπτύξει ιδιαίτερη δράση... συντονισμένη απόλυτα στο πανελλήνιο και διεθνές πολιτιστικό ρεύμα που ανακαλύπτει πάλι και εξελίσσει εκ νέου τη μαγεία του αγαπημένου μας κουκλοθέατρου.
- Πρόσφατα ολοκληρώθηκε το 1ο Πανελλήνιο Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου στην Καλαμάτα. Ποια είναι τα πρώτα σας συμπεράσματα από τη διοργάνωση; Είστε ικανοποιημένη από την απήχηση;
«Σε πρώτη φάση είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένη από το 1ο Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου, αν σκεφθείς ότι ο χρόνος που διέθεσα για την οργάνωση ήταν μόλις ενάμιση μήνας. Εκεί που πήραμε άριστα ήταν η φιλοξενία μας προς τους ξένους κουκλοπαίκτες· στόχος που μας ενδιέφερε άμεσα. Αμέσως μετά τη λήξη, προσπάθησα να κάνω έναν απολογισμό. Παρατηρώντας αντικειμενικά πια και από μακριά τυχόν παραλείψεις, διαπίστωσα ότι σίγουρα χρειάζεται περισσότερος χρόνος προετοιμασίας - ειδικά για την προώθηση, ενημέρωση και διαφήμιση του φεστιβάλ με διάφορες δράσεις που, εκ των πραγμάτων, δεν είχαμε τώρα το χρόνο να τις προετοιμάσουμε. Γεγονός είναι ότι ελπίζουμε πως το Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου θα γίνει θεσμός και θα συνεχίσει να διοργανώνεται κάθε χρόνο».
- Γενικότερα υπάρχει ενδιαφέρον από νεολαία, κοινό και καλλιτέχνες για το σύγχρονο κουκλοθέατρο;
«Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και από τους γονείς και από τα παιδιά. Αλλωστε η ιδέα για την οργάνωση ενός τέτοιου φεστιβάλ γεννήθηκε αφενός από το ενδιαφέρον που έδειχναν οι θεατές, μεγάλοι και μικροί, και αφετέρου από την αγάπη που έχει γεννηθεί μέσα μας για τη θεατρική κούκλα και τη μαγική αυτή τέχνη, στα 17 χρόνια που ασχολούμαστε με την ομάδα κουκλοθέατρου της Πειραματικής Σκηνής.
Στην πόλη μας αλλά και γενικά στη Νότια Ελλάδα, δεν υπάρχει μεγάλη ενημέρωση για την ανάπτυξη του σύγχρονου κουκλοθέατρου. Οι περισσότεροι επαγγελματίες κουκλοπαίκτες δραστηριοποιούνται στην Αθήνα και στη Βόρεια Ελλάδα - ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, όπου γίνεται ένα σημαντικό Διεθνές Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου από το 2016 (τα 17 προηγούμενα χρόνια γινόταν στο Κιλκίς το ίδιο Διεθνές Φεστιβάλ, αλλά λόγω οικονομικής δυσχέρειας μετακόμισε στη Θεσσαλονίκη).
Ευρύτερα στην Ελλάδα τα τελευταία 15 χρόνια υπάρχει μεγάλη άνθιση στο σύγχρονο κουκλοθέατρο, στην κατασκευή αλλά και στις τεχνικές εμψύχωσης της θεατρικής κούκλας. Υπάρχουν πολλοί νέοι κουκλοπαίκτες που ασχολούνται επαγγελματικά με το κουκλοθέατρο: θεατρολόγοι, ηθοποιοί, εικαστικοί και γενικότερα άνθρωποι της τέχνης και του θεάτρου, οι περισσότεροι σπουδαγμένοι στο εξωτερικό, όπου υπάρχουν και πανεπιστημιακές σχολές κουκλοθέατρου».
- Πώς αντιδρούν γονείς και παιδιά, όταν βλέπουν για πρώτη φορά μια ποιοτική παράσταση κουκλοθέατρου;
«Διαπιστώσαμε, με μεγάλη μας ικανοποίηση, ότι έβγαιναν από την αίθουσα μαγεμένοι μετά από μια όμορφη παράσταση κουκλοθέατρου. Τα παιδιά συμμετείχαν ενεργά και εκδήλωναν φανερά όλα τους τα συναισθήματα. Στο τέλος ήθελαν να γνωρίσουν από κοντά όλες τις θεατρικές κούκλες και έκαναν χιλιάδες ερωτήσεις στους κουκλοπαίκτες. Επίσης πολλοί μεγάλοι άνθρωποι του θεάτρου και της τέχνης, οι οποίοι παρακολούθησαν παραστάσεις στο Φεστιβάλ, έδειξαν ενδιαφέρον να γνωρίσουν από κοντά τη μαγική αυτή τέχνη του κουκλοθέατρου».
- Η Πειραματική Σκηνή έχει δημιουργήσει και εργαστήριο κατασκευής κούκλας. Υπάρχει η ανταπόκριση που θα θέλατε;
«Παρόλο που στην Πειραματική Σκηνή η ομάδα κουκλοθέατρου δεν αποτελείται από επαγγελματίες κουκλοπαίκτες, αλλά από εθελοντές και ερασιτέχνες, με όλη τη σημασία της λέξης, αφιερώνουμε πολύ χρόνο για να ασχοληθούμε με το κουκλοθέατρο - είτε με την κατασκευή της κούκλας είτε με το να διαμορφώσουμε το θεατρικό κείμενο, να κάνουμε την επιμέλεια της μουσικής, να σκηνοθετήσουμε... και πάνω απ' όλα να δώσουμε την πρέπουσα σημασία στην εμψύχωση της κούκλας-ηθοποιού που θα ενσαρκώσει το ρόλο της.
Παράλληλα, όλα αυτά τα χρόνια ενασχόλησής μας με το κουκλοθέατρο, διοργανώνουμε εργαστήρια κατασκευής θεατρικής κούκλας για ενήλικους, και ιδιαίτερα εκπαιδευτικούς, μιας και η κούκλα μπορεί να παίξει σπουδαίο ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία.
Υπάρχει μεγάλη ανταπόκριση σε όλα αυτά, που ίσως να ήταν και μεγαλύτερη πριν από 10 χρόνια, αλλά λόγω της οικονομικής κρίσης είναι μικρότερη τα τελευταία χρόνια. Ομως, μετά τα εργαστήρια που διοργανώσαμε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ, δημιουργήθηκε πάλι μεγάλο ενδιαφέρον. Ετσι πιστεύω πως θα μπορέσουμε να ανταποκριθούμε διοργανώνοντας πολλά τέτοια εργαστήρια, εν όψει μάλιστα και του 2ου Πανελλήνιου Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου Καλαμάτας που θα διοργανώσουμε το Μάιο του 2018».
- Η κούκλα και το κουκλοθέατρο έχουν κάποιο ορατό μέλλον στη δημόσια εκπαίδευση ή θα συνεχίσουν την πορεία τους χάρη στο μεράκι των ερασιτεχνών;
«Η θεατρική κούκλα μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην εκπαιδευτική διαδικασία. Λειτουργεί μαγικά στα παιδιά μια σκηνή κουκλοθέατρου. Η κούκλα μπορεί να περάσει σπουδαία μηνύματα, πολύ πιο εύκολα από τον ίδιο το δάσκαλο. Ηδη έχω πολλά παραδείγματα να σας διηγηθώ, εκπαιδευτικών που πήραν μέρος σε εργαστήρια κατασκευής θεατρικής κούκλας, τις οποίες χρησιμοποιούν πια ως μέσο διδασκαλίας στους μαθητές τους με καταπληκτικά αποτελέσματα.
Τώρα, όσον αφορά στο δεύτερο σκέλος της ερώτησης, πιστεύω ακράδαντα στο μεράκι του ερασιτέχνη. Αλλωστε στην εκπαίδευση όλοι είναι "ερασιτέχνες", κι ο δάσκαλος πρέπει να είναι εραστής της τέχνης και του πολιτισμού, και να έχει πάντα μεράκι κι αγάπη για τα παιδιά και τη δουλειά του. Καλό βέβαια θα ήταν να υπάρξουν οργανωμένα εκπαιδευτικά και επιμορφωτικά προγράμματα για τους εκπαιδευτικούς από τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, που θα τους βοηθήσουν να αποκτήσουν βαθιά γνώση για τη θεατρική κούκλα και την τέχνη του κουκλοθέατρου. Εμείς από την Πειραματική Σκηνή Καλαμάτας είμαστε διατεθειμένοι να βοηθήσουμε σε αυτή την κατεύθυνση».
- Τι σχεδιάζει ή ονειρεύεται η Πειραματική Σκηνή για το αμέσως επόμενο διάστημα αλλά και την ερχόμενη σεζόν;
«Η Πειραματική Σκηνή Καλαμάτας είναι ένας φορέας πολύ δραστήριος, που βασίζεται στην εθελοντική προσφορά ενηλίκων και στην πολιτιστική και θεατρική δημιουργία που έχουν απόλυτη σχέση με τη νεολαία και τα παιδιά. Η τελευταία παράσταση, "Το Σκλαβί" της Ξένιας Καλογεροπούλου, που ανεβάσαμε με τη θεατρική ομάδα των εφήβων, απέσπασε τις καλύτερες κριτικές από όλους. Θα την παρουσιάσουμε τέλος Ιουλίου στο Διαβολίτσι και θα την επαναλάβουμε τον προσεχή Σεπτέμβριο γι' αυτούς που δεν πρόλαβαν να την απολαύσουν. Αμέσως μετά, ξεκινάμε την καινούργια θεατρική παραγωγή με τη νέα θεατρική εφηβική ομάδα, καθώς και την προετοιμασία του καινούργιου μας έργου στο κουκλοθέατρο.
Οσον αφορά στο επόμενο Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου, σχεδιάζουμε να κάνουμε ένα μεγάλο κάλεσμα σε όσους θέλουν να μάθουν να κατασκευάζουν κούκλες και να παίζουν κουκλοθέατρο. Με όλους αυτούς θα δημιουργήσουμε μια μεγάλη ομάδα εθελοντών για το Φεστιβάλ, οι οποίοι θα πάρουν μέρος σε εργαστήρια κατασκευής και εμψύχωσης θεατρικής κούκλας, ούτως ώστε να κατασκευασθούν δεκάδες θεατρικές κούκλες και θεατρικές κατασκευές όλων των μεγεθών, που θα στολίσουν την πόλη μας στο επόμενο Φεστιβάλ.
Παράλληλα, το Φεστιβάλ χρειάζεται έναν δραστήριο πυρήνα εθελοντών που θα ασχοληθούν ενεργά με όλους τους τομείς οργάνωσης και προώθησης του 2ου Πανελλήνιου Φεστιβάλ Κουκλοθέατρου Καλαμάτας. Τώρα πλέον έχουμε τον απαραίτητο χρόνο μπροστά μας, να το οργανώσουμε και να το κάνουμε γνωστό πανελλαδικά, ως σημαντικό φορέα πολιτισμού της πόλης μας».
- Η Καλαμάτα παραμένει «πόλις πολύτροπος» ή κινδυνεύει να παραδώσει τα σκήπτρα του πολιτισμού, λόγω έλλειψης οικονομικών πόρων;
«Η Καλαμάτα παραμένει "πόλις πολύτροπος". Υπάρχουν πάρα πολλοί πολίτες που ασχολούνται με τον πολιτισμό. Δεκάδες σύλλογοι μουσικού, χορευτικού, θεατρικού, χορωδιακού περιεχομένου και ενδιαφέροντος, αλλά και 7 πολιτιστικά φεστιβάλ πανελλήνιου ή διεθνούς χαρακτήρα, με διαφορετικά θέματα.
Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει πολιτισμός στην πόλη μας. Αν βέβαια δεν υπήρχε η εσωστρέφεια που μας χαρακτηρίζει πολλές φορές, όπως και η έλλειψη συνεργειών και συνεργασιών μεταξύ των πολιτιστικών φορέων· αν δεν ήταν ανενεργό το ΔΗΠΕΘΕΚ· αν υπήρχε πολιτιστική στρατηγική στην πόλη· αν υπήρχε ένας εκπρόσωπος της Πολιτείας υπεύθυνος για τον πολιτισμό, για να μπορεί να συντονίζει όλο αυτό το ανθρώπινο δυναμικό που ασχολείται με τον πολιτισμό στην πόλη μας, να προωθεί ιδέες και να τις κάνει πράξεις· αν υπήρχε ένας άξιος και έντιμος καλλιτέχνης να δώσει ξανά ζωή στο ΔΗΠΕΘΕΚ, να στηρίξει τους ανθρώπους της τέχνης, να ενδυναμώσει την ερασιτεχνική δημιουργία και να σχεδιάσει το πολιτιστικό όραμα της πόλης μας· αν όλα αυτά λοιπόν ήταν διαφορετικά... θα ήταν λίγο καλύτερη η κατάσταση.
Επειδή όμως είμαι αισιόδοξος άνθρωπος και σκέπτομαι πάντα θετικά για τα πράγματα, πιστεύω πως μπορούμε να τα καταφέρουμε, παρ' όλα τα υπαρκτά οικονομικά προβλήματα. Πολιτισμός μπορεί να δημιουργηθεί και με ελάχιστα χρήματα: Αρκεί να το πιστέψουμε εμείς οι ίδιοι και να το προσπαθήσουμε, ξεκινώντας από τον πολιτισμό της καθημερινότητας, που δεν χρειάζεται χρήματα, παρά μόνο αγάπη, μεράκι, προσφορά και σεβασμό για την πόλη μας, το συνάνθρωπό μας, το περιβάλλον - και κατά συνέπεια, για τον εαυτό μας».
