Κυριακή, 28 Νοεμβρίου 2021 08:11

Ο ιστορικός Στέφανος Καβαλλιεράκης στην «Ε»: «Η Ελληνική Επανάσταση σφράγισε την εποχή της νεωτερικότητας»

 

Συνέντευξη στη Γιούλα Σαρδέλη

Σπουδαίες πτυχές της ιστορίας της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, αλλά και του τόπου μας, αναδεικνύει ο ιστορικός Στέφανος Καβαλλιεράκης μέσα από το δεύτερο βιβλίο του με τίτλο “Η προετοιμασία μιας Επανάστασης 1814-1821”. Ο ίδιος κάνει σαφές πως επρόκειτο για ένα γεγονός ιδιαίτερα σύνθετο, το οποίο συνδεόταν με σημαντικά πολιτικά και κοινωνικά ρεύματα του κόσμου και της εποχής εκείνης. Πλέον σχεδιάζει και προχωρά το επόμενό του βιβλίο, παρά τις αυξημένες του υποχρεώσεις στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών. Ηδη η έρευνά του για την “προϊστορία” του ’21 έχει κερδίσει τις εντυπώσεις των αναγνωστών.

 

- Γιατί επιλέξατε να εστιάσετε εκεί που πολύς κόσμος ξεχνάει να κοιτάξει; Στην αρχή των πραγμάτων, στην “προϊστορία” τους;

Αναμφίβολα, η Ελληνική Επανάσταση σφράγισε την εποχή της νεωτερικότητας και εντάσσεται στα κομβικά σημεία της ευρωπαϊκής ιστορίας του 19ου αιώνα, μια διάσταση που την είχαμε παραβλέψει και νομίζω δίκαια επανέρχεται στο προσκήνιο. Συνδέεται οργανικά με τον βρετανικό ριζοσπαστισμό, τον ηπειρωτικό ευρωπαϊκό διαφωτισμό και αντιμοναρχισμό, τον ρωσικό εταιρισμό, που ενσωματώνονται με την κίνηση του Ελληνισμού την προεπαναστατική περίοδο και την αναζήτηση του Ελληνισμού σε κατευθύνσεις μεγαλύτερης ελευθερίας. H ελληνική επανάσταση συνιστά ένα γεγονός ιδιαίτερα σύνθετο, το οποίο κινητοποίησε πολλές και διαφορετικές δυνάμεις του ελληνισμού, όπως ο εμπορικός κόσμος, οι Ελληνες της Διασποράς, ο πνευματικός κόσμος, και βέβαια οι Ελληνες, οι Ρωμιοί που έμεναν στον ελλαδικό χώρο, οι οποίοι ανέλαβαν κυρίως το έργο του πολέμου. Οι ρίζες όλης αυτής της ζύμωσης βρίσκεται στα προεπαναστατικά χρόνια. Η Ελληνική Επανάσταση δεν είναι μια τυχαία υπόθεση αλλά την εντοπίζουμε στην Πίζα, στο Παρίσι, στα Αγραφα, στη Μεσσηνία, στις κινήσεις των ανθρώπων, στην απόφασή τους να επαναστατήσουν αλλά και να αλλάξουν καθοριστικά τη δικιά τους θέση στον ως τότε γνωστό τους κόσμο.

 

- Πώς βλέπετε μέχρι τώρα την αποδοχή του βιβλίου; Εχει δείξει ενδιαφέρον το αναγνωστικό κοινό, δεδομένου ότι δεν ήταν δυνατό να γίνουν και πολλές εκδηλώσεις παρουσίασης;

Είμαι πολύ ευχαριστημένος και συγκινημένος. Διά ζώσης όχι, αλλά ξεπεράσαμε τις 30 διαδικτυακές παρουσιάσεις και κάποιες χιλιάδες πωλήσεις, κάτι που με κάνει χαρούμενο και νιώθω πάντα το χρέος της συνεχούς έρευνας για την περίοδο. Η μεγαλύτερη ικανοποίησή μου είναι οι πολλές ομιλίες σε σχολεία και η εμπιστοσύνη των διδασκόντων.

 

- Μιλήστε μας λίγο για την πρόσφατη εμπειρία σας στην Πύλο. Τι σας σχολίασε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, τι συζητήσατε ενδεχομένως και για το βιβλίο ή για την επέτειο των 200 ετών;

Καταρχάς είμαι συνδεδεμένος στενά με την ευρύτερη περιοχή, είμαι σχεδόν κάθε χρόνο στην αγαπημένη μου Κορώνη. Η παρουσία της Προέδρου στην ομιλία μου ήταν μια ευχάριστη έκπληξη, είναι γνωστό το ενδιαφέρον της για την Ιστορία, τίμησε με την παρουσία της την ομιλία μου και με συνεχάρη μετά το τέλος της.

 

- Έχετε αναλάβει ένα δύσκολο πόστο, αυτό της διεύθυνσης του Μουσείου των Αθηνών. Η καθημερινότητά σας συμβαδίζει με την έρευνα και τη συγγραφή; Ή η ιδιότητα του συγγραφέα μπαίνει για λίγο στην άκρη;

Η καθημερινότητα είναι αμείλικτη, όμως προσπαθώ οι ρόλοι να είναι διακριτοί, και να βρίσκω χρόνο για έρευνα και συγγραφή. Εχω δρομολογήσει και τη συγγραφή του τρίτου βιβλίου μου, ελπίζω να έχουμε υγεία κι αντοχές και να πάνε όλα καλά.

- Η ζωή σας μέσα στο μουσείο δίνει επιπλέον εναύσματα για σκέψεις, για μελέτη για νέα βιβλία ενδεχομένως;

Κάθε μουσείο πρέπει να γίνει μια επιστημονική κυψέλη, να δίνει κίνητρα σε νέους επιστήμονες, να δίνει δυνατότητες έκφρασης και συμπερίληψης. Αυτό αποτελεί τη μεγαλύτερη έμπνευση, διάδραση, ανταλλαγή, δημιουργία.

 

- Στη Λακωνία υπάρχει το όνομά σας και μάλιστα εντοπίζεται και ομώνυμος πύργος! Η καταγωγή σας είναι από εκεί;

Ναι, έλκω την καταγωγή μου από την Καρυούπολη Μάνης, ως αρχική καταγωγή, και μετά από τα Χανιά, οπότε ο πύργος ανήκει στην ευρύτερη οικογένεια.


Σχετικά με τον συγγραφέα:

Ο δρ. Στέφανος Καβαλλιεράκης γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Είναι διευθυντής του Μουσείου της Πόλεως των Αθηνών - Ιδρύματος Βούρου-Ευταξία από τον Δεκέμβριο του 2018.

Είναι απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα των Μεσογειακών και Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, όπου ολοκλήρωσε και τη διδακτορική του διατριβή ως υπότροφος. Είναι εισηγητής στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης όπου διδάσκει Πολιτιστική Διαχείριση.

Αρθρογραφεί στο ένθετο «Βιβλιοδρόμιο» των «Νέων» παρουσιάζοντας ιστορικά βιβλία, καθώς και στην έντυπη και ηλεκτρονική «Lifo» για ιστορικά ζητήματα. Συνέγραψε τα κείμενα για την παράσταση του Εθνικού Θεάτρου «Σπουδαία ερείπια: Η Ελλάδα με τα μάτια των ξένων ταξιδιωτών (16ος-19ος)» και επιμελήθηκε ιστορικά τις επετειακές παραστάσεις του Εθνικού για το 1821 «Κοτζάμπασης του Καστρόπυργου» και «Βαβυλωνία».

Είναι μέλος της οργανωτικής επιτροπής για την διοργάνωση της Διεθνούς Εκθεσης Βιβλίου στη Θεσσαλονίκη 2021. Εχει συγγράψει τα βιβλία η «Περίκλειστη Εκπαίδευση» από τις Εκδόσεις «Εν πλω», 2018 και «Η προετοιμασία μιας Επανάστασης 1814-1821» από τις Εκδόσεις «Μεταίχμιο», 2020.