Κυριακή, 19 Φεβρουαρίου 2017 15:10

“Ζωγραφίζοντας ποίηση” του Σταύρου Καλυβιώτη

Γράφτηκε από την

Συμφωνώντας με τη γνώμη του Β. Croce ότι η ποίηση γεννιέται σε κατάσταση χάρης, θάλεγα πως αυτή έχει την επαλήθευσή της και στην περίπτωση του φίλου κ. Σταύρου Καλυβιώτη, ο οποίος, με την τελευταία του συλλογή «Ζωγραφίζοντας ποίηση», απέδειξε ότι η χάρις υπήρξε ευλογημένη, γι' αυτόν, κατάσταση και στην εικαστική και στην ποιητική προσπάθεια, γιατί και στα δύο αυτά δημιουργικά επίπεδα εντυπωσιάζει.

Το περιεχόμενο της συλλογής διαρθρώνεται σε τρεις ενότητες, τόσες όσες και οι πηγές της ποιητικής του έμπνευσης: α) Από την ελληνική μυθολογία. β) Από την τοπική ιστορία και γ) Από εσωτερικές διεργασίες, που τιτλοφορούνται «αναζητήσεις και προβληματισμοί».

Στην πρώτη ενότητα η ποίηση (όπως και η ζωγραφική απεικόνιση) είναι, θάλεγε κανείς, γένους θηλυκού. Εκεί παρελαύνουν ναϊάδες, νύμφες, δρυάδες, γοργόνες, κ.λπ., όλες, ποιητικά και ζωγραφικά «πανώριες».

Στη δεύτερη ενότητα ο Στ. Κ. ανασύρει από το κάδρο του παρελθόντος σημαντικά γεγονότα της τοπικής (καλαματιανής) ιστορίας, από την εποχή του 1821 μέχρι τις μέρες μας.

Στην τρίτη ενότητα ο ποιητής προβαίνει σε αναζητήσεις και εκφράζει προβληματισμούς. Γίνεται, έτσι, και δική μας φωνή και εκφράζει και δική μας αγωνία, για την αβέβαιη πραγμάτωση της ελπίδας. Η σκληρή πραγματικότητα είναι άλλη και δεν την μετριάζουν οι ποιητικές εκφράσεις. Είναι και παραμένει «ως έρημο τοπίο ο ορίζοντας της (όποιας σχετικής) προσδοκίας μας» (σελ. 64).

Το εξωτερικό «ένδυμα» των ποιητικών δημιουργιών της συλλογής δεν 

είναι της ίδιας «μόδας». Στο πρώτο (μυθολογικό) μέρος εξουσιάζει ο ελεύθερος στίχος, στο δεύτερο (ιστορικό) έχει έντονη παρουσία ο παραδοσιακός στίχος (ίσως με κάποιες μικρές αστοχίες) και στο τρίτο (των προβληματισμών), κυριαρχεί απόλυτα ο ελεύθερος στίχος.

Κι όλες αυτές οι μυθολογίες, οι ιστορίες, οι ιδέες, οι προσδοκίες και οι προβληματισμοί αισθητοποιούνται με φωτεινές ελαιογραφίες, ζηλευτές στην όραση, διδακτικές σε μηνύματα.

Αναδιφώντας τον εσωτερικό πλούτο τον ποιημάτων μπορεί να διακρίνει κανείς την επιτυχή εκφραστική ποικιλία (λ.χ. μαρμαρωμένα σύγνεφα (11), ηχώ της νοσταλγίας (15), βασιλαετός περήφανος (19), νύφες ηλιοστάλακτες (24), χαρούμενα γλαροπούλια (22), σιωπηλά λιβάδια του βυθού (35), ανθισμένες θάλασσες (35) κ.λπ.) και την καρποφόρα εγρήγορση του ποιητή.

Γνωρίζοντας ότι, κατά τον Lessing, υπάρχουν «τέχνες εν χώρω», που απευθύνονται στην όραση και «τέχνες εν χρόνω», που απευθύνονται στην ακοή, δεν μπόρεσα να συμπεράνω αν το διφυές βιβλίο του κ. Καλυβιώτη ανήκει στις πρώτες ή στις δεύτερες ή και στις δυο· όπως, επίσης, δεν μπόρεσα να ξεχωρίσω σε ποιον ανήκει εδώ το αξιακό προβάδισμα: Στον ποιητή ή στο ζωγράφο Καλυβιώτη.

 

Πέτρος Π. Πανταζόπουλος