Κυριακή, 23 Σεπτεμβρίου 2018 17:04

Η δικιά μας Μαρίζα Κωχ, η Μαρίζα της Καρδαμύλης

Γράφτηκε από την

Της Μαρίας Τσαγκαράκη

Προέδρου Συνδέσμου

Φιλολόγων Μεσσηνίας

 

Αυτή τη Δευτέρα 24 Σεπτεμβρίου στις 8 το βράδυ, στο Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας, θα παρουσιαστεί το βιβλίο της Μαρίζας Κωχ "Το ξανθό κορίτσι από τη Σαντορίνη". Για μας όμως είναι το ξανθό κορίτσι της Καρδαμύλης.

Σε καιρούς που οι κάτοικοι δύσκολα πουλούσαν τη γη τους, όπως η ίδια εξομολογείται, εκείνη κατάφερε να αγοράσει ένα κομμάτι γης στην Καρδαμύλη και να χτίσει εκεί το ησυχαστήριό της - ή μάλλον το ορμητήριό της, αφού μένει σχεδόν μόνιμα εκεί. Η επιλογή δεν ήταν τυχαία, παρά το ότι ένα τυχαίο γεγονός, μια μπόρα, την ανάγκασε να διανυκτερεύσει ένα βράδυ στην Καρδαμύλη. Μια τρομερή καταιγίδα που ξέσπασε τη νύχτα "και η θάλασσα ενώθηκε με τα βουνά, διαλύοντας το μικρό λιμανάκι" της θύμισε τα ποιήματα του Καββαδία που άκουγε από τους ναύτες στη Σαντορίνη, και μελοποίησε μέσα σε μια νύχτα τη "Φάτα Μοργκάνα", σε ποίηση Καββαδία. Τη σύνδεση Σαντορίνης, Καρδαμύλης  και Καββαδία την αποτύπωσε στην παρασκευή ενός λικέρ με κρασιά Σαντορίνης και βότανα Ταϋγέτου, το οποίο ονομάζει "Φάτα Μοργκάνα".

Αυτό το ξανθό κορίτσι, λοιπόν, με τα φωτεινά γαλάζια μάτια, με τα κατάξανθα μακριά μαλλιά, με τα ινδοπρεπή και τα παραδοσιακά λαογραφικά ρούχα, με το κρυμμένο μυστικό, αποφάσισε να καταγράψει σε ένα βιβλίο τα δύσκολα παιδικά της χρόνια στη Σαντορίνη, με μια αφοπλιστική ειλικρίνεια, με έναν λιτό αλλά συναρπαστικό λόγο, με αφήγηση γεγονότων και περιστατικών που μοιάζουν παραμυθένια, εξωπραγματικά, απίστευτα κι όμως αληθινά.

Μέσα από το αυτοβιογραφικό αυτό κείμενο, ο αναγνώστης θα μεταφερθεί στη Σαντορίνη του 1950, θα βιώσει τη γραφική ζωή των Σαντορινιών, θα περπατήσει στους χωματόδρομους του νησιού, θα  ζήσει τον ενθουσιασμό των κατοίκων για το πρώτο ξύλινο ταξί και το πρώτο λεωφορείο που αποβιβάστηκαν στο νησί. Θα πληροφορηθεί για την "αξιομνημόνευτη" βοήθεια της UNRA και θα ξαναθυμηθεί το "παιδαγωγικό" ξύλο στο σπίτι και στο σχολείο.

Και θα νιώσει τις πληγές που άφησαν τα πέντε χρόνια που έζησαν η Μαρίζα και η αδελφή της Ειρήνη σε ίδρυμα (Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής), για να θεραπευτούν από το τράχωμα. Θα πονέσει για τα γαλάζια μάτια της Μαρίζας από τη σκληρή  θεραπεία που χρειάστηκε να υποστούν, για να γλυτώσουν αυτά τα μάτια από την τύφλωση.

Θα μάθει, επίσης, για τον κίνδυνο που διέτρεξαν τα υπέροχα ξανθά μαλλιά της να σκουρύνουν από το λούσιμο με καρυδότσουφλα ή να γίνουν κατσαρά, που ήταν τότε της μόδας!

Ο αναγνώστης θα ανακαλύψει επίσης γιατί ο δρόμος της Μαρίζας ήταν η παραδοσιακή μουσική. Πού οφείλεται η επίδραση του Τσιτσάνη στα τραγούδια της και ποιος ο ρόλος των Μικρασιατών προσφύγων στην παιδιόθεν απόφασή της να γίνει μια μεγάλη τραγουδίστρια.

Θα εντυπωσιαστεί από το ανυπόταχτο του χαρακτήρα της, από τη φυσική ζωή, σχεδόν ποιμενική, που προτιμούσε αντί να πηγαίνει σχολείο. Θα θαυμάσει την αποφασιστικότητά της να υπερασπιστεί τον έρωτά της και να παντρευτεί μόλις 14 ετών.

Θα κατανοήσει γιατί από το 1990 η Μαρίζα Κωχ έχει ασχοληθεί και με τη μουσική εκπαίδευση των παιδιών, γιατί δημιούργησε  το "Κέντρο Βιωματικής Μουσικής Κίνησης και Λόγου" και την "Παιδική χορωδία παραδοσιακού τραγουδιού" με το Ωδείο Αθηνών.

Θα αποδεχτεί ακόμη ότι ένα παιδί που δυσκολεύεται στα γράμματα, μπορεί να έχει άλλα χαρίσματα, με τα οποία θα βρει τόπο όχι μόνο να επιβιώσει αξιοπρεπώς, αλλά να είναι και ευτυχισμένο.

Θα νιώσει τη δύναμη της αγάπης και του έρωτα, όταν η Μαρίζα, με σεβασμό στη μνήμη των γονιών της, θα μας αποκαλύψει το μυστικό που της δυσκόλεψε τα παιδικά της χρόνια και ήταν ο λόγος που την επέλεξαν, μαζί με την αδελφή της, να προσφέρει λουλούδια στον Αντενάουερ, όταν επισκέφτηκε τη Σαντορίνη.

Κλείνοντας το βιβλίο, ο αναγνώστης θα αγαπήσει και θα σεβαστεί τη Μαρίζα Κωχ και ως έναν καταπληκτικό άνθρωπο, κι όχι μόνο ως τη λατρεμένη τραγουδίστρια που ξέρουμε.

Στην εκδήλωση της Δευτέρας, η ίδια θα ανοίξει την καρδιά της σε ό,τι την ρωτήσουμε και θα μας τραγουδήσει, για να πει ένα μεγάλο "ευχαριστώ" για την αγάπη με την οποία την περιβάλλει ο κόσμος.