Ενα «Re/union» διαφορετικό από εκείνα που έχουμε συνήθως υπόψη μας θα παρακολουθήσουμε στο νέο μυθιστόρημα του Μεσσήνιου συγγραφέα Αγγελου Λάππα. Το βιβλίο κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Πηγή-iWrite, με προδηλωμένη στον τίτλο τη διαφορετικότητα του συγκεκριμένου Reunion = επανασύνδεση, μέσω της στίξης, βλ. Re/Union και συμπληρωμένη από τον υπότιτλο «θεωρία» των πέντε δακτύλων, σημειολογικά κι αυτή αμφισβητούμενη μέσω των εισαγωγικών.
Πρόκειται για ένα πρωτότυπο πολιτικό και βαθιά κοινωνικό μυθιστόρημα, στο οποίο ο Αγγελος Λάππας επιχειρεί, με ωριμότητα πνεύματος και πένας, να δώσει το τοπίο και κυρίως την προσωπική του ερμηνεία για όσα συνέβησαν στην πορεία των σαράντα χρόνων που ακολούθησαν τη Μεταπολίτευση του ’74. Είναι μια λεπτουργημένη όχι απλώς ακτινογραφία, ίσως μαγνητική τομογραφία, του συγκεκριμένου χρόνου, κατά τον οποίο η χώρα και οι άνθρωποί της -στη μεγαλύτερη πλειοψηφία τους- ακολουθώντας μια ξέφρενη πορεία, οδηγήθηκαν στη φτώχεια, στον εξευτελισμό και πιθανόν σε μια μη ανατάξιμη πλέον καταστροφή.
Ο συγγραφέας διερευνά το «πώς» και το «γιατί» αυτής της εξέλιξης μέσα από την πορεία πέντε φίλων, στενά δεμένων όσο τα δάχτυλα ενός χεριού, στο λυκαυγές της ζωής τους και μέχρι το λυκόφως της. Τους σκιαγραφεί μαστορικά από την αρχική τους πρόθεση «να διορθώσουν τον κόσμο, να τον αλλάξουν», να μην αφήσουν «το σύστημα να τους καταπιεί» και να μείνουν για πάντα φίλοι, περιγράφοντας όσα θα συμβούν μέχρι την ημέρα του reunion, τη μέρα που θα μιλήσει η μοίρα και η ζωή.
Αρετή του βιβλίου είναι ότι στον μυθιστορηματικό χρόνο της μιας μέρας ο συγγραφέας φτιάχνει μια μυθοπλασία, μια αφηγηματική μικρογραφία, της οποίας οι ήρωες μέσα από το μερικό της ζωής τους παραπέμπουν στο γενικό της κεντρικής πολιτικής σκηνής και του καπιταλιστικού συστήματος της εποχής ευρύτερα. Η αγωνία και το ενδιαφέρον του αναγνώστη κεντρίζονται από τη δυνατή πλοκή και την πολυεπίπεδη και με τεχνάσματα αφήγηση.
Ο Αγγελος Λάππας συχνά ως παντογνώστης αφηγητής ταυτόχρονα και με παρένθετα εύστοχα σχόλια παρουσιάζει στον αναγνώστη του άριστα δουλεμένους τους πέντε χαρακτήρες του βιβλίου αλλά και τους δορυφόρους τους, έτσι που να υπηρετούν συμβολικά την αγνότητα αλλά και τα πάθη της ανθρώπινης ψυχής, τα όνειρα και τα οράματα που, τις περισσότερες φορές μοιραία, γίνονται στάχτη αργά και μεθοδικά στην πορεία του χρόνου. Πολιτικά, κοινωνικά και ερωτικά σκάνδαλα αλλά και αλισβερίσια οικονομικά που ισοπεδώνουν αισθήματα –ακόμη και τον έρωτα– και αλλοιώνουν συνειδήσεις.
Φόντο το νοσηρό πρόσωπο της Ελλάδας πριν και κατά τη δικτατορία και κυρίως στη Μεταπολίτευση, ο δρόμος από τη νοσηρότητα ως τη διαφθορά και την πλήρη σήψη, η καλπάζουσα δηλαδή μόλυνση ως την πυορροούσα πληγή της πρόσφατης κρίσης. Θα κλείσει η πληγή, θα επέλθει η ίαση; Ο συγγραφέας διερευνά το ερώτημα, λαμβάνοντας επίσης υπόψη το πρόσωπο ενός στυγνού και αδίστακτου παγκόσμιου συστήματος, που ποδοπατεί και θυσιάζει την ανθρωπιά στο βωμό της εκμετάλλευσης και του κέρδους.
Το μυθιστόρημα είναι ένα requiem – αφιέρωμα σ’ εκείνους που νόμισαν ότι μπορούν ν’ αλλάξουν τον κόσμο.
Οι σημερινοί πάνω – κάτω εξηντάρηδες θα ταυτιστούν με τους ήρωες του Αγγ. Λάππα, είτε ανήκουν στους αμετανόητους οραματιστές, είτε σ’ εκείνους που τα όνειρά τους αλλοίωσε η σκόνη του χρόνου, είτε η πατίνα αλλοίωσης των ιδεών τους τούς έκανε άλλους ανθρώπους.
• Με προτροπή και ευχή για καλή ανάγνωση, ενημερώνω ότι το «Re/Union» του Αγγ. Λάππα παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Καλαμάτα την Τετάρτη 10 Οκτωβρίου και ώρα 7.30 μ.μ., στην αίθουσα Messana του ξενοδοχείου Rex.
