Σάββατο, 27 Απριλίου 2019 19:02

Επανορθωτικοί Κύκλοι: βλέποντας τον κόσμο με άλλη ματιά

Γράφτηκε από την
Επανορθωτικοί Κύκλοι: βλέποντας τον κόσμο με άλλη ματιά

Του Γεωργίου Παπαδόπουλου

Διαπιστευμένου διαμεσολαβητή - δικηγόρου

 

Το μόνο λάθος, σχεδόν πάντα, είναι

να πιστεύω ότι η θέση που βρίσκομαι

είναι η καλύτερη για να διακρίνω την αλήθεια”

 

Η φράση αυτή ανήκει στον Χόρχε Μπουκάι, διάσημο Αργεντινό συγγραφέα και ψυχοθεραπευτή. Και αντικατοπτρίζει με αρκετή σαφήνεια ένα απ’ τα βασικά προβλήματα της εποχής μας: τη γενίκευση.

Λόγω των απίστευτα γρήγορων ρυθμών της καθημερινότητάς μας γινόμαστε όλο και πιο εύκολοι στο να βγάζουμε βιαστικά συμπεράσματα. Διαβάζουμε μία είδηση σε κάποιο κανάλι τηλεόρασης ή σε κάποιο απ’ τα γνωστά social media, ακούμε κάτι, όμως παράλληλα δεν έχουμε τον χρόνο και την υπομονή να το επεξεργαστούμε δημιουργικά και με ηρεμία. Και κάπως έτσι οδηγούμαστε στη γέννηση των στερεοτύπων.

Το πρόβλημα, όμως, με τα στερεότυπα είναι ότι από τη φύση τους είναι ημιτελή. Χρειαζόμαστε μια κάποια ισορροπία ιστοριών για να έχουμε μια πιο σφαιρική εικόνα τού “τι συμβαίνει” ή του “τι πράγματι συνέβη”. Το να παίρνουμε τη δική μας ιστορία ως την ολόκληρη (και άρα: πλήρη) ιστορία είναι κάτι μη δημιουργικό και γόνιμο.

Για την καλύτερη κατανόηση αυτής της κατάστασης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως παράδειγμα έναν τόπο: Ποτέ δεν υπάρχει πληρότητα και απόλυτη ταύτιση για έναν τόπο. Δεν υπάρχει μόνο μία ιστορία, αλλά πολλές. Μπορεί ένα συγκεκριμένο μέρος στον πλανήτη για κάποιον να αποτελεί το τέλειο μέρος, το απόλυτο μέρος για διακοπές ή να ζεις, όμως για κάποιον άλλον μπορεί να μην συνιστά τον παράδεισο. Ανάλογα με την προσωπικότητά μας, με τις εμπειρίες μας και τη διάθεσή μας, δημιουργούμε τη δική μας οπτική γωνία για τα πράγματα. Είναι όλα εκείνα τα στοιχεία που μας κάνουν να βλέπουμε το οτιδήποτε μέσα από μια οπτική γωνία: τη δική μας.

Οι Επανορθωτικοί Κύκλοι μπορούν να βοηθήσουν ακριβώς σε αυτό: Το να μπορέσουμε να “δούμε” την οπτική γωνία του άλλου, του συνανθρώπου μας. Μπορούμε να ακούσουμε σε βάθος, να καθίσουμε στον ίδιο χώρο με άλλους, σε έναν κύκλο και να μάθουμε κάποιες άλλες πλευρές ενός γεγονότος, μιας κατάστασης ή συμπεριφοράς. Στον ίδιο αυτό ασφαλή χώρο μπορούμε να ακουστούμε χωρίς το άγχος τού αν θα μας διακόψουν ή θα μας κοροϊδέψουν γι’ αυτό που θα πούμε.

Μέσα στο ασφαλές περιβάλλον ενός κύκλου μπορεί κανείς να συνδιαμορφώσει μαζί με τους συμμετέχοντες τις αξίες και τους κανόνες του διαλόγου. Στην ουσία του ο Επανορθωτικός Κύκλος είναι ένα εργαλείο διαλόγου που έρχεται να μας βοηθήσει στα αυτονόητα που στη βιασύνη της καθημερινότητας και των ρυθμών της κοινωνίας μας δεν είναι πια και τόσο αυτονόητα.

Στον κύκλο υπάρχει κι ένας συντονιστής (facilitator) ο οποίος μαζί με τους συμμετέχοντες συμμετέχει στη συζήτηση με τη χρήση του εργαλείου του διαλόγου (talking piece). Η χρησιμότητα αυτού του εργαλείου είναι να δίνει τη δυνατότητα σε όποιον το κρατάει να μιλάει χωρίς κανείς άλλος να τον διακόπτει. Ετσι, ενισχύονται αργά αλλά σταθερά η αλληλοκατανόηση, η ενσυναίσθηση, ο σεβασμός και η υπομονή.

Ολες αυτές οι αξίες μπορούν να βοηθήσουν με διάφορους τρόπους και σε διαφορετικά επίπεδα: προσωπικά, κοινωνικά, επαγγελματικά, φιλικά κ.λπ. Διότι όλα στη ζωή μας συνδέονται με κάποιον τρόπο. Τουλάχιστον αυτό άρχισα ν’ αντιλαμβάνομαι μέσα από την ως τώρα εφαρμογή των κύκλων: Ο διάλογος ξεκινά όταν κανείς είναι έτοιμος να ακούσει πραγματικά. Το αληθινό ταξίδι ξεκινά όταν μαθαίνει κανείς να βγαίνει από τον δικό του βολικό κόσμο.


NEWSLETTER