Αυτό που συμβαίνει στη Μεγάλη Βρετανία είναι ακριβώς επανάληψη μιας γνωστής συνταγής. Δυο μοιραίοι άνθρωποι, ένας ακροδεξιός απομονωτιστής, φανατικός αντιευρωπαϊστής, ο ιδρυτής του Κόμματος της Ανεξαρτησίας Νάϊτζελ Φάρατζ από τη μια πλευρά, και από την άλλη ένας υπερφιλόδοξος συντηρητικός, ο Μπόρις Τζόνσον, που είδε το θέμα της παραμονής ή της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση, ως χρυσή ευκαιρία για την δική του ανέλιξη, οδήγησαν έναν λαό να πει το κρίσιμο «Οχι» στην ενωμένη Ευρώπη.
Τι πρόσφεραν και τι προσφέρουν στους πολίτες της Αγγλίας, της Σκωτίας, της Ουαλίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, ώστε να αποσπάσουν την ψήφο τους υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ενωση; Το όραμα ενός νέου βρετανικού μεγαλείου. Λες και είναι δυνατόν, τώρα πια, να αναστηθεί η βρετανική αυτοκρατορία. Να ξανατραγουδήσουν με οίηση το «κυβέρνα Βρετανία», που συνέθεσε στα μέσα του 18ου αιώνα ο Αρν, όταν πράγματι η χώρα αυτή διοικούσε την μεγαλύτερη αυτοκρατορία όλων των εποχών.
Τι νόημα έχει σήμερα η επωδός «Rule, Britannia! Britannia, rule the waves: Britons never will be slaves»; Σήμερα τα κύματα (waves) του ύμνου τα κυβερνούν οι εμπορικοί στόλοι της Κίνας, της Ελλάδας, της Νορβηγίας. Και ο μονός κίνδυνος να καταστούν «σκλάβοι», (slaves) οι Βρετανοί πολίτες, είναι να υποτάσσονται εθελουσίως, συρόμενοι από «μάγους» της πολιτικής σαν τον Μπόρις Τζόνσον. Οπως τα μικρά παιδιά ακολουθούσαν τυφλά τον αυλητή, στο γνωστό παραμύθι των αδελφών Γκριμ.
Μπορούν να κάνουν λάθη και οι λαοί; Γιατί όχι; Η ιστορία είναι γεμάτη από τέτοια παραδείγματα. Με πιο πρόσφατα και πιο τραγικά για την ανθρωπότητα, εκείνα του Χίτλερ και του Μουσολίνι που γοήητευσαν τις ψυχές τόσων εκατομμυρίων ανθρώπων στις χώρες τους.
Τώρα το ζητούμενο είναι να μην υποχωρήσει η Ευρωπαϊκή Ενωση απέναντι στα εκβιαστικά παιγνίδια του Μπόρις Τζόνσον. Διότι αν συμβεί κάτι τέτοιο, θα ανοίξει η όρεξη για διάλυση της Ενωσης και σε άλλους, που πορεύονται υψώνοντας σημαίες εθνικιστικού λαϊκισμού, στην Ουγγαρία, την Πολωνία, την Τσεχία και αλλού.
Γ. Π. Μασσαβέτας
