Τα προηγούμενα χρόνια η ξηρασία είχε πλήξει τις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου -γι’ αυτό και οι καλές τιμές στο ελαιόλαδο-, φέτος ήρθε η σειρά της Ελλάδας. Οι καιρικές συνθήκες έχουν μεταβληθεί και αυτό είναι ένα γεγονός το οποίο δεν πρόκειται να αλλάξει. Οι λιτανείες και οι παρακλήσεις στα θεία μπορεί να ήταν μια πρακτική που στο παρελθόν έδινε μια ελπίδα στους πιστούς, αλλά σήμερα όλοι γνωρίζουμε ότι στη διαμόρφωση των κλιματικών αλλαγών έχει βάλει το χεράκι του και ο άνθρωπος.
Η αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη και οι αλλαγές που αυτή επιφέρει δεν είναι μια θεωρία συνωμοσίας αλλά μια πραγματικότητα, η οποία έχει συνέπειες στους ελαιοπαραγωγούς της Μεσσηνίας αλλά και στους ψαράδες της Αρκτικής. Αλλη μια ένδειξη ότι δεν μπορούμε να υπάρξουμε μόνοι μας στο παγκόσμιο χωριό που ζούμε, όσα σύνορα οικονομικά και φυσικά να σηκώσουν διάφοροι κουφιοκεφαλάκηδες. Οι εξελίξεις που νομίζουμε ότι δεν μας αφορούν και γελάμε ή χαιρόμαστε με τους διάφορους μισότρελους που δεν αντιλαμβάνονται το πόσο σημαντικές είναι οι πολιτικές προστασίας του περιβάλλοντος, μας επηρεάζουν και μάλιστα άμεσα.
Η αλήθεια βέβαια είναι ότι ως χώρα μπορούμε να επηρεάσουμε τις παγκόσμιες εξελίξεις στο περιβάλλον από ελάχιστα έως καθόλου. Μπορούμε όμως σε ό,τι μας αφορά ως χώρα αλλά και ως περιοχή να αναπροσαρμόσουμε τις πρακτικές μας σε όλα τα επίπεδα. Να προωθήσουμε, για παράδειγμα, την παραγωγή φιλικής προς το περιβάλλον ενέργειας και να απελευθερωθούμε από το οικονομικά κοστοβόρο πετρέλαιο αλλά και τον περιβαλλοντικά ακριβό λιγνίτη. Να αξιοποιήσουμε την ηλιακή και την αιολική ενέργεια που διαθέτουμε άφθονες. Να προωθήσουμε μια διαφορετική διαχείριση του υδάτινου πλούτου της χώρας διοχετεύοντάς τον στην άρδευση εκτάσεων που μέχρι πρότινος δεν χρειαζόταν ή δεν το είχαμε εξετάσει. Χρειάζεται δηλαδή να αναζητήσουμε λύσεις παραγωγής με βάση τις κλιματολογικές συνθήκες που διαμορφώνονται.
Η άρδευση των ελαιώνων της Μεσσηνίας είναι ένα ζήτημα που εδώ και χρόνια συζητείται ευκαιριακά αλλά ουδέποτε έχει μελετηθεί συστηματικά. Μιλάμε προφανώς για ένα τεράστιο έργο υποδομής, το οποίο μπορεί να αρχίσει να εκτελείται τμηματικά και σε βάθος χρόνου, αφού όμως υπάρξει μια συνολική μελέτη που θα αξιοποιεί ορθολογικά τους υδάτινους πόρους της περιοχής. Η Μεσσηνία έχει ποτάμια και χειμάρρους και είναι δυνατό με μικρά φράγματα να συγκρατηθεί το απαιτούμενο νερό για αρδεύσεις ελαιοδέντρων. Υπάρχουν πλέον τεχνολογικές μέθοδοι και υλικά σε τιμές που επιτρέπουν λύσεις προσιτές και αποσβέσιμες. Χρειάζονται όμως πολιτικές έξω από τα συνηθισμένα που θα στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγής και όχι της γραφειοκρατίας και της αναψυχής.
Το να ποτίζονται σχεδόν όλα τα ελαιόδεντρα του νομού φαντάζει περίεργο ή μεγαλεπήβολο, αλλά διαφορετικά τα επόμενα χρόνια δεν θα υπάρχει ελαιοπαραγωγή -τουλάχιστον όπως την γνωρίζουμε σήμερα- εκτός κι αν το ρίξουμε στις… λιτανείες. Αν οι εκτιμήσεις για το μέγεθος της καταστροφής από την ξηρασία επιβεβαιωθούν, η Μεσσηνία στο σύνολό της θα περάσει φέτος μια δύσκολη οικονομική χρονιά. Η υγρασία και ο δάκος πέρυσι και η ξηρασία φέτος διαμορφώνουν συνθήκες οικονομικής ασφυξίας για μεγάλο μέρος του οικονομικού πληθυσμού της περιοχής. Η παραγωγή ελαιολάδου κινεί το σύνολο της τοπικής οικονομίας και όποιος το παραβλέπει αυτό μετράει μετά λουκέτα και αναμένει λύσεις από αναπτυξιακά συνέδρια μπαρουφολογίας και κοινοτοπίας.
panagopg@gmail.com
