Κυριακή, 03 Μαρτίου 2019 13:03

Τρομάζει το χάος της επόμενης ημέρας

Γράφτηκε από τον
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(2 ψήφοι)
Τρομάζει το χάος της επόμενης ημέρας

Οι δημοτικές εκλογές θα γίνουν κάποια στιγμή μέσα στο Μάιο, αλλά δεν γνωρίζουμε ακόμα με βεβαιότητα την ημέρα τους. Σύμφωνα με τα θρυλούμενα, αν γίνουν και βουλευτικές εκλογές το Μάιο, θα έχουμε την πρώτη Κυριακή βουλευτικές και αυτοδιοικητικές εκλογές και τη δεύτερη ευρωεκλογές και επαναληπτικές αυτοδιοικητικές όπου χρειαστούν.

Το σενάριο να γίνουν τετραπλές εκλογές μαζί την πρώτη Κυριακή απορρίπτεται για τεχνικούς λόγους, μιας και μπορεί να οδηγήσει στην αδυναμία έκδοσης αποτελεσμάτων... και σε αχαρτογράφητα νερά τη χώρα και τη δημοκρατία.

Το πρώτο λοιπόν που παραμένει άγνωστο είναι το πότε θα γίνουν οι αυτοδιοικητικές εκλογές και αν θα συμπέσουν με βουλευτικές ή όχι. Ο καθένας αντιλαμβάνεται ότι η συγκεκριμένη παράμετρος είναι πάρα πολύ σημαντική και θα επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα. Σε ένα φορτισμένο πολιτικά περιβάλλον η τοπική ψήφος ακολουθεί την κεντρική πολιτική - και το αντίστροφο. Οι ανεξάρτητοι συνδυασμοί θα πληγούν από την κομματική πόλωση των βουλευτικών εκλογών.

Ο δεύτερος άγνωστος στην ιδιότυπη αυτή πορεία προς τις κάλπες είναι ο αριθμός των υποψήφιων συμβούλων που χρειάζονται για την ανακήρυξη και τη συμμετοχή ενός συνδυασμού στις εκλογές. Ακούγεται και διακινείται ότι μέσα στο Μάρτιο θα υπάρξει αύξηση του απαιτούμενου αριθμού των υποψηφίων, αλλά και ποσοστώσεις σε γυναίκες και σε δημοτικές ενότητες, δημιουργώντας κωλύματα συμμετοχής σε αρκετούς προσωποπαγείς συνδυασμούς. Προσπαθούν δηλαδή να μαζέψουν την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, με αύξηση των προϋποθέσεων συμμετοχής στις εκλογές. Κάποιοι θα δυσκολευτούν, αλλά αυτοί που έχουν ως στόχο να παζαρέψουν εξουσία την επόμενη ημέρα θα βρουν τον τρόπο να ξεπεράσουν κι αυτά τα εμπόδια. Οι τυχοδιώκτες είναι πάντα ένα βήμα μπροστά, είδαν την ευκαιρία με την υβριδική απλή αναλογική και δεν πρόκειται να σταματήσουν. Θα ξεθάψουν και γιαγιάδες από τον τάφο αν χρειαστεί για να πετύχουν συμμετοχή στις εκλογές.

Το βασικό πρόβλημα αυτών των εκλογών είναι η υβριδική διπλή/απλή αναλογική για δήμαρχο και δημοτικό συμβούλιο. Εχουμε από την πρώτη στιγμή επισημάνει ότι το συγκεκριμένο εκλογικό σύστημα επιλέχτηκε με κουτοπόνηρη μικροπολιτική στόχευση. Ο νομοθέτης ήθελε να βάλει στο παιχνίδι των δημοτικών εξουσιών τα κομματικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, τα οποία έχουν διαχρονική αδυναμία να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις τοπικές κοινωνίες. Δεν είχαν όμως αντιληφθεί ότι το 3-5% σε τοπικό επίπεδο το είχαν άνετα και πολλοί άλλοι, χωρίς την ανάγκη κομματικής σημαίας. Σήκωσαν έτσι το καπάκι του πολιτικού παραλογισμού, με αποτέλεσμα να χάνει πλέον η μάνα το παιδί και το παιδί τη μάνα.

Το τι θα γίνει την επόμενη ημέρα στους δήμους ο καθένας μπορεί να το φανταστεί. Ο εκλεγμένος δήμαρχος με το 50% των ψήφων θα παζαρεύει θέσεις και εξουσία έτσι ώστε να εξασφαλίσει πλειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο. Οπου αυτό επιτευχθεί με πολιτικούς όρους, έχει καλώς, το πράγμα κουτσά στραβά θα κυλήσει. Οπου όμως αυτό γίνει με όρους προσωπικών διευθετήσεων ανατολίτικου παζαριού, θα υπάρχει τεράστιο πρόβλημα. Θα διαλυθεί το σύμπαν, σε βάρος βέβαια των τοπικών κοινωνιών.

Ετσι, την επόμενη ημέρα είναι προφανές ότι θα απαιτηθούν ρυθμίσεις, οι οποίες θα ενισχύσουν τελικά την εξουσία των δημάρχων, για να επιτευχθεί ένα μίνιμουμ λειτουργίας στους δήμους. Αποτέλεσμα όλης αυτής της φασαρίας θα είναι δηλαδή να οδηγηθούμε αρχικά σε παραλυσία της τοπικής αυτοδιοίκησης, λόγω της αδυναμίας λήψης αποφάσεων, και στη συνέχεια σε αύξηση της εξουσίας των δημάρχων στο όνομα της αποτελεσματικότητας...

Για να επανέλθει το εκκρεμές σε μια λογική και χρήσιμη ισορροπία, θα απαιτηθεί χρόνος - και μπορεί με πειραματισμούς να σπαταληθούν περισσότερες από μία αυτοδιοικητικές θητείες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αξιοπιστία του θεσμού της αυτοδιοίκησης. Οσοι θεωρούσαν ότι θα κερδίσουν μικροπολιτικά, με εργαλείο τον εκλογικό νόμο, έχουν ήδη καταλάβει ότι αυτό δεν γίνεται· αντίθετα ευνοούνται οι ακραίοι τυχοδιώκτες και λαϊκιστές. Η χρησιμοποίηση του εκλογικού νόμου με μικροπολιτική στόχευση διαλύει το θεσμό, και αυτό είναι καιρός να το αντιληφθούν όλοι.

Οι περιπτώσεις της Καλαμάτας και της Τριφυλίας είναι απολύτως ενδεικτικές για το τι θα συμβεί την επόμενη ημέρα των εκλογών. Αν κάποιος μελετήσει προσεκτικά τους συνδυασμούς και τα αναμενόμενα αποτελέσματα με βάση τη δυναμική που δημιουργείται, μπορεί να βγάλει συμπεράσματα για αυτά που επιφυλάσσει η επόμενη ημέρα. Οποιος και να βγει δήμαρχος θα βρεθεί μπροστά σε ένα κατακερματισμένο δημοτικό συμβούλιο, το οποίο δεν θα μπορεί να λάβει απόφαση για κανένα σοβαρό θέμα. Η δημιουργία πλειοψηφίας θα απαιτεί συνεργασία τουλάχιστον 3-4 δημοτικών παρατάξεων. Πολιτική ενοποίηση υπό αυτούς τους όρους δύσκολα επιτυγχάνεται, ενώ αν συνυπολογιστεί ο εσωτερικός κατακερματισμός των παρατάξεων, το πιθανότερο είναι να απαιτηθεί «συνασπισμός» σε επίπεδο δημοτικού συμβούλου. Συμβούλια, δηλαδή, με δεκάδες μικρούς δημάρχους που θα κουνούν το δάχτυλο και θα θέτουν όρους και προϋποθέσεις.

Κάποιοι θεωρούν ότι το χάος που θα δημιουργηθεί μπορεί να οδηγήσει σε μια δημιουργική σύγκλιση στο μέλλον. Κάνουν τραγικό λάθος. Οσο πιο δυσδιάκριτες είναι οι ευθύνες και οι επιλογές στα μάτια των πολιτών, τόσο πιο εύκολα κάνουν παιχνίδι τυχοδιώκτες και εκβιαστές. Οσο δε περισσότερο το χάος και η διάλυση, τόσο ευκολότερα επιλέγονται έπειτα ολοκληρωτικές, αυταρχικές και αντιδημοκρατικές λύσεις.

Οι καθαρές επιλογές σε πρόσωπα και πολιτικές απαιτούν ξεκάθαρες πλειοψηφίες και πολιτικές. Η αυτοδιοίκηση έχει μπει σε ένα δύσκολο μονοπάτι από το οποίο δύσκολα θα βγει. Από όλο αυτό το μπάχαλο θα βγουν τελικά χαμένες οι τοπικές κοινωνίες, αλλά και όλες οι σοβαρές προσπάθειες σε τοπικό επίπεδο. Οι τυχοδιώκτες και οι ανόητοι στην αναμπουμπούλα χαίρονται.

panagopg@gmail.com

Τελευταία τροποποίηση στις Παρασκευή, 01 Μαρτίου 2019 18:07

NEWSLETTER