Η Μεσσηνία έχει τρία λιμάνια τα οποία όλα υπολειτουργούν, προσφέροντας από ελάχιστα έως καθόλου στην τοπική αλλά και την εθνική οικονομία. Τα δύο παλιά λιμάνια της Καλαμάτας και της Πύλου χρηματοδοτούνται και ψευτοσυντηρούνται από την ενοικίαση χώρων στη λιμενική ζώνη, ενώ το καινούργιο της Κυπαρισσίας παίζει το ρόλο του αλιευτικού καταφυγίου. Η πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί, από μόνη της, φωνάζει ότι δεν μπορούν να παραμένουν αναξιοποίητες και σχολάζουσες τόσο σημαντικές υποδομές οι οποίες όχι μόνο δεν παράγουν υπεραξία αλλά δημιουργούν και ελλείμματα για τη συντήρηση και τον εκσυγχρονισμό τους.
Εδώ και αρκετά χρόνια έχει αναπτυχθεί έντονος προβληματισμός για το ποιος θα πρέπει να λειτουργεί τα λιμενικά ταμεία, τους φορείς δηλαδή που διοικούν τα λιμάνια, οι δήμοι ή η κυβέρνηση; Η τοπική αυτοδιοίκηση, και σωστά, διεκδικεί την έξοδο των παραλιακών πόλεων στη θάλασσα και το διορισμό από αυτήν των επιτροπών στα λιμενικά ταμεία. Στόχος απολύτως θετικός και εκ πρώτης όψεως σωστός. Από την άλλη πλευρά, η κεντρική εξουσία ισχυρίζεται ότι το λιμάνι δεν είναι μόνο τα πεζοδρόμια και οι καφετέριες στο λιμενοβραχίονα, αλλά πολλά άλλα πράγματα που δεν μπορούν να κάνουν οι δήμοι, γι' αυτό και κρατούν στα περισσότερα την αρμοδιότητα. Η εμπειρία λέει ότι ούτε οι μεν ούτε οι δε λένε όλη την αλήθεια, αλλά ο καβγάς γίνεται για το ποιος θα διορίζει τις διοικήσεις και ποιος θα παριστάνει τον ιδιοκτήτη στους νοικάρηδες της λιμενικής ζώνης. Τα λιμάνια όμως δεν είναι πεζοδρόμια προς ενοικίαση αλλά υποδομές για θαλάσσιες μεταφορές που μπορούν να παράγουν υψηλές υπεραξίες για την οικονομία.
Η χώρα βρίσκεται σε δεινή οικονομική θέση και η αξιοποίηση των υπαρχουσών υποδομών είναι μονόδρομος, αν θέλει να βγει το γρηγορότερο δυνατό από την κρίση. Το κράτος, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά σε παγκόσμια κλίμακα, έχει αποτύχει στο να παίζει το ρόλο του επιχειρηματία και να διοικεί υποδομές όπως αυτές στις μεταφορές και τον τουρισμό. Τα σημαντικά λιμάνια και οι μαρίνες παγκοσμίως έχουν ιδιωτικά ή μικτά σχήματα διοίκησης που σε κάθε περίπτωση λειτουργούν με τους όρους της αγοράς και όχι με αυτούς της συντήρησης πελατειακών δικτύων κολλητών και φίλων. Οποιος θεωρεί ότι δεν φταίει το σύστημα διοίκησης αλλά αυτοί που βάζουν τους συγκεκριμένους φίλους να διοικούν, ενώ αυτοί θα βάλουν προφανώς τις αμόλυντες παρθένες οι οποίες θα διοικήσουν με ηθική και όραμα, αν δεν λέει συνειδητά ψέματα απλώς δεν ξέρει τι του γίνεται. Το μοντέλο του κράτους - επιχειρηματία έχει χρεοκοπήσει εδώ και χρόνια παντού στον κόσμο, αλλά προφανώς δεν το έχουν ακόμα πληροφορηθεί, όπως δεν πληροφορήθηκαν έγκαιρα ότι πίσω από το τείχος του Βερολίνου δεν ήταν ο παράδεισος αλλά η κόλαση!
Είναι καιρός να τελειώνουμε με τους μύθους και να προχωρήσουμε στην απελευθέρωση των δυνατοτήτων της οικονομίας. Η παραχώρηση των λιμανιών της Μεσσηνίας σε ιδιώτες είναι επιβεβλημένη μέσα βέβαια από την αυτονόητη θέσπιση όρων και προϋποθέσεων που θα διασφαλίζουν τον αναπτυξιακό χαρακτήρα και θα σέβονται το περιβάλλον της περιοχής. Αυτά είναι θέματα τα οποία οφείλουμε να συζητήσουμε αλλά και να δράσουμε συνολικά και συλλογικά. Με το να μην συζητάμε όμως τα ουσιαστικά και να καταγγέλλουμε γενικώς και αορίστως τα συμφέροντα, εκφράζοντας την αντίθεσή μας στον καπιταλισμό, δεν προσφέρουμε απολύτως τίποτα. Η απειλή δε ότι όταν εγκατασταθεί νέο καθεστώς θα καταργηθούν οι συμβάσεις και θα εκδιωχθούν οι επενδυτές, αποτελεί καλαμπούρι. Αυτά δεν γίνονται στο πλαίσιο της Ε.Ε. και του γενικότερου ευρωπαϊκού νομικού και οικονομικού πολιτισμού. Αν βέβαια εννοούν ότι αυτά θα πράξουν για να οδηγηθούμε εκτός ευρωπαϊκού πλαισίου οικονομικά και θεσμικά, τότε μιλάμε για κάλεσμα στην πραγματική τραγωδία.
panagopg@gmail.com
