Σάββατο, 02 Φεβρουαρίου 2013 23:45

Ο μπαμπούλας των συμφερόντων και η διαχείριση των σκουπιδιών

Γράφτηκε από τον
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)
Ο μπαμπούλας των συμφερόντων και η διαχείριση των σκουπιδιών

Ο χορός των σκουπιδιών καλά κρατεί σε τοπικό επίπεδο: Ο περιφερειάρχης ρίχνει πρόστιμα στους δημάρχους -δηλαδή στους πολίτες- για την ανεξέλεγκτη διαχείριση των σκουπιδιών. Οι δήμαρχοι βάζουν τα πρόστιμα στα ντουλάπια και τα αφήνουν για το μέλλον, μιας και επί του παρόντος πληρώνουν εργολάβους για να «εξαφανίσουν» τα σκουπίδια - ενώ περιμένουν από τον περιφερειάρχη και την κυβέρνηση να βρουν μόνιμη λύση. Οι εισαγγελείς καλούν για καταθέσεις δημάρχους, ώστε να βρουν την άκρη του νήματος που οδηγεί τα σκουπίδια στα ρέματα. Και οι διαγωνισμοί μέσω συμβάσεων παραχώρησης σε ιδιώτες γίνονται αντικείμενο κομματικής διαμάχης, με ιδεοληπτικό και συντεχνιακό περιεχόμενο. 


Του Γιώργου Παναγόπουλου

Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι η κατάσταση όπως διαμορφώνεται είναι χειρότερη από πριν. Οι ανταγωνισμοί που αναπτύσσονται μεταξύ τοπικών παραγόντων αλλά και πολιτικών δυνάμεων θα φέρουν σύντομα μεγαλύτερα προβλήματα και θα καταστήσουν ολόκληρες περιοχές πραγματικούς ομήρους των σκουπιδιών τους. Η αντίθεση μεταξύ δημάρχων και περιφερειάρχη είναι εκτός πολιτικής λογικής κι έχει περισσότερο χαρακτηριστικά ψευτοηγεμονισμού: ποιος δηλαδή κάνει κουμάντο. Οταν όμως οι άνθρωποι της αυτοδιοίκησης δεν επιλέγουν το δρόμο της συνεργασίας αλλά της αντιπαράθεσης για ένα τόσο σημαντικό θέμα όπως η διαχείριση των σκουπιδιών, δεν έχουν απλώς αποτύχει τα πρόσωπα, αλλά κακοποιείται βάναυσα και ο θεσμός. 

Δεν θεωρούμε φυσικά ότι φταίνε όλοι οι αιρετοί το ίδιο ή ότι η ευθύνη για τις άγονες αντιπαραθέσεις μοιράζεται ισομερώς. Το αντίθετο. Χρειάζονται όμως καθαρές κουβέντες, δημόσια. Να αναδειχθούν στα μάτια των πολιτών οι ευθύνες και οι επιδιώξεις του καθενός. Αρκετά κράτησε πια η πολιτική των δημοσίων σχέσεων και των μισόλογων. Η πολιτική δεν μπορεί πλέον να γίνεται πίσω από κλειστές πόρτες, αλλά στο προσκήνιο, με καθαρό λόγο και επιχειρήματα.

Εν τω μεταξύ το θέμα των σκουπιδιών -σαν να μην έφταναν όλα τα προηγούμενα- εσχάτως πάει να εμπλακεί και σε μια ιδεολογικοπολιτική αντιπαράθεση, για το ποιος θα κάνει καλύτερα τη διαχείριση: οι δήμοι ή οι ιδιώτες; Γιατί οι δήμοι, λέει, οι οποίοι μέχρι σήμερα δεν έχουν κάνει τίποτα -ή για την ακρίβεια ξαποστέλνουν τα σκουπίδια στις γράνες και τα ρέματα-, θα δουν ξαφνικά το φως το παλαιοκομμουνιστικό και θα αναλάβουν δράση για να λύσουν το πρόβλημα. 

Η πρόταση αυτή, εκτός των άλλων, προϋποθέτει ότι θα βρουν οι δήμοι καμιά 200ριά σημεία ανά την Ελλάδα για να εγκαταστήσουν μονάδες διαχείρισης - δηλαδή πράγματα που, όπως έχει αποδειχτεί, είναι εκτός κοινωνικής και πολιτικής πραγματικότητας. Στο τέλος βέβαια μένει... το κόστος, τόσο για την κατασκευή όσο και για τη συντήρηση. Ο καθένας καταλαβαίνει χωρίς πολλά πολλά ότι εκτός του ότι είναι αδύνατο να βρεθούν πόροι για 200 μικρές μονάδες, το κόστος λειτουργίας τους θα ήταν πραγματικά δυσβάσταχτο. 

Πώς όμως γίνεται σοβαροί άνθρωποι να πιστεύουν ότι μπορεί μέσα από αυτό το δαιδαλώδες, πολυδάπανο και αμφίβολης αποτελεσματικότητας σύστημα να δοθεί λύση; Η απάντηση βρίσκεται στην ιδεοληψία εναντίον της άλλη λύσης. Η λογική ότι «τα ιδιωτικά συμφέροντα πάνε να κονομήσουν», μαζί με ολίγη από... φουχτελισμούς και υποτέλειες, φτιάχνουν ένα συνονθύλευμα θεωριών που οδηγούν τελικά σε αντίθεση για την αντίθεση - και κυρίως σε προτάσεις χωρίς προοπτική.

Στο θέμα με τα σκουπίδια, όπως και σε όλα τα άλλα, πρέπει να ακολουθηθεί ο δρόμος της κοινής λογικής. Μονάδες ολοκληρωμένης διαχείρισης μπορεί να λειτουργήσουν σε επίπεδο Περιφέρειας: κατά βάση μία είναι αρκετή, προκειμένου να επιτευχθεί οικονομία κλίμακας. Ο δρόμος για γρήγορη και αξιόπιστη λειτουργία τους είναι η παραχώρηση μέσω συμβάσεων σε ιδιώτες, προκειμένου να κινητοποιηθούν και να αξιοποιηθούν δημόσιοι αλλά και ιδιωτικοί πόροι. Οι δήμοι και κατ' επέκταση οι πολίτες, αν θέλουν να απαλλαγούν από το υψηλό κόστος που ίσως προκύψει από αυτές τις συμβάσεις -δεν είναι και σίγουρο ότι θα προκύψει υψηλότερο-, πρέπει να προσέξουν τι θα υπογράψουν: Να μη δέσουν τα χέρια τους για μίνιμουμ ποσότητες που θα παραδίδουν, ώστε να μπορούν να προωθήσουν και προγράμματα οικιακής κομποστοποίησης, ανακύκλωσης κ.λπ., που θα μειώνουν τον όγκο των σκουπιδιών τα οποία θα φτάνουν στις μονάδες διαχείρισης. 

Σε κάθε περίπτωση πάντως, είναι άλλο πράγμα η προσοχή στη σύναψη συμβάσεων και τελείως άλλο η εμμονή σε ξεπερασμένα μοντέλα, χρεοκοπημένα σε όλα τα επίπεδα. Ας μάθουμε κάποια στιγμή να θέτουμε όρια και λογικές διεκδικήσεις. Οι υπερβολές δεν οδηγούν πουθενά· αντίθετα, οι σοβαρές προσεγγίσεις με γνώμονα τη λογική και την ευρωπαϊκή πρακτική φέρνουν αποτελέσματα.  

panagopg@gmail.com 

Τελευταία τροποποίηση στις Κυριακή, 03 Φεβρουαρίου 2013 14:21

NEWSLETTER