Τρίτη, 24 Σεπτεμβρίου 2013 18:22

Η βία είναι φασισμός όποιος μανδύας και αν την φορέσει

Γράφτηκε από την
Η βία είναι φασισμός όποιος μανδύας και αν την φορέσει

Οι λέξεις "βία" και "φασισμός" αποτελούν το κύριο στοιχείο της πολιτικής συζήτησης που διεξάγεται στην Ελλάδα του σήμερα. Με αφορμή καταδικαστέες ενέργειες και απάνθρωπες πράξεις κάποιων ανθρώπων προκλήθηκε ένας μεγάλος προβληματισμός για το τι εστί βία, πώς αντιμετωπίζεται ο φασισμός και τι είναι η θεωρία των δύο άκρων. Συχνά η πολιτική αντιπαράθεση αρέσκεται στην χρωματοποίηση της βίας ενώ ο χαρακτηρισμός "φασίστας" χρησιμοποιείται από τους μεν αδαείς λαθεμένα, από δε τους πονηρούς σκοπίμως.

Ισως όμως όλοι ενδόμυχα συμφωνούν για την αρνητική έννοια τους. Βέβαια η απαλλαγή από τα δεινά της βίας και του φασισμού που τόσο βαριά τα έχει πληρώσει ο ελληνικός λαός εδώ και πολλά χρόνια, θα γίνει μόνο από την άμεση αντιμετώπιση και των δύο. Για να βρεθεί η λύση στο πρόβλημα θα πρέπει πρώτα να οριστεί αυτό, δηλαδή τι πρεσβεύουν οι όροι αυτοί, ποιες οι συνέπειές τους και πώς πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η αλληλοκατηγορία, η αυτοδικία, το δίκαιο του ισχυρού κατά του αδυνάτου, η αποποίηση των ευθυνών και η μισαλλοδοξία δεν επιφέρουν δημοκρατικά και ειρηνικά αποτελέσματα. Αντίθετα ξυπνούν στον Ελληνα ιστορικές μνήμες που προσπαθεί με σθένος να τις διαγράψει και να προχωρήσει μπροστά. 

Ως βία θεωρείται η χρησιμοποίηση σωματικής, υλικής και πνευματικής δύναμης που αποβλέπει στην επιβολή της θέλησης ενός ατόμου σε ένα άλλο με εξαναγκασμό. Εμφανίζει εκδηλώσεις σε διάφορα επίπεδα, όπως διακρατικό, κοινωνικό, διαπροσωπικό, ατομικό, φυλετικό κ.ά. Τα αίτια που κάθε φορά γεννούν την κάθε είδους βία διαφέρουν. Από τα πιο σημαντικά είναι: οικονομικά συμφέροντα, ανεργία, φτώχεια, ρατσισμός, πολιτικές διαφορές, αδυναμία του κράτους, έλλειψη πίστης σε θεσμούς και αρχές, ιδανικά και αξίες, κρίση του θεσμού της οικογένειας, αναλφαβητισμός, κοινωνική απομόνωση, λανθασμένη ανατροφή παιδιών κ.ά. 

Ο φασισμός ως ιδεολόγημα είναι η ριζοσπαστική αυταρχική εθνικιστική πολιτική και το μαζικό κίνημα που έχει σκοπό να θέσει το έθνος υπεράνω κάθε άλλης αξίας. Βέβαια η λέξη "φασίστας" και "φασισμός" έχουν πάρει σήμερα μια πιο ευρεία έννοια από την αρχική. Χρησιμοποιείται στις μέρες μας για να χαρακτηρίσει πρόσωπα, θεσμούς, συμπεριφορές και καταστάσεις που μπορεί να μην έχουν καμία σχέση με την αρχική έννοια. Συνώνυμο της σημερινής έννοιας του φασισμού είναι ο δογματισμός, ο απολυταρχισμός, η μισαλλοδοξία, η βιαιότητα. Οπότε η βία είναι φασισμός με την έννοια που χρησιμοποιείται σήμερα. 

Η βία όμως δυστυχώς έχει θύματα και θύτες. Δημιουργείται αίσθημα ανασφάλειας και φόβου στην κοινωνία. Λόγω αυτού παρατηρούνται κοινωνικές αναστατώσεις και αύξηση κοινωνικών φαινομένων με συνέπεια την οπισθοδρόμηση της χώρας. Ετσι η Πολιτεία δε δύναται να λειτουργήσει ομαλά και να ασκήσει δημοκρατικά την εξουσία της. Ακόμη δε, πίσω από περιστατικά βίας και φασισμού υποκρύπτονται πολιτικά συμφέροντα και σκοπιμότητες. Η πολιτική σκοπιμότητα και η κομματική σπέκουλα των αντίθετων πλευρών (άκρων) πασχίζει να αποκτήσει τον ρόλο του θύτη ή του θύματος αντίστοιχα, για να δικαιολογήσει την βία της. Το ένα άκρο θεωρεί ότι είχε δίκιο και δικαιολογεί έτσι την βία, ενώ το άλλο άκρο αποκαλεί τους δε φασίστες και απαντάει με βίαιο και εξίσου μισαλλόδοξο τρόπο. Συνέπεια τούτων είναι ο φαύλος κύκλος της βαρβαρότητας και της έντασης των πόλων. 

Οι βάρβαρες συνέπειες της βίας και του φασισμού στην κοινωνία εγκυμονούν τεράστιους κινδύνους που πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και δημοκρατικά. Είναι αδύνατο και παράλογο να αντιμετωπιστεί η βία και ο φασισμός με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή βίαια και φασιστικά, διότι έτσι δεν λύνεται το πρόβλημα αλλά εκτραχύνεται. Η μόνη αποτελεσματική λύση μπορεί να δοθεί μέσα από την δημοκρατική αντιμετώπιση του προβλήματος. 

Οι δημοκρατικοί θεσμοί και τα θεσμικά όργανα της οργανωμένης Πολιτείας οφείλουν να εξαλείψουν κάθε μορφή βίας, διαβαθμισμένη ή μη, οργανωμένη ή άναρχη καθώς και κάθε φασιστική συμπεριφορά με θύματα πολίτες. Η μεν καταστολή της εναπόκειται αποκλειστικά και μόνο στα εντεταλμένα όργανα της Πολιτείας, ενώ η πρόληψη επαφίεται στους ίδιους τους πολίτες και στην κοινωνία καθώς η ίδια οι κοινωνία εκτρέφει ή αποκρούει τη βία. Από την γέννηση τους τα άτομα γίνονται μέλη μιας κοινωνίας μέσα τους φορείς κοινωνικοποίησης τους. Το πρώτο βήμα γίνεται μέσα από την οικογένεια. Αυτή είναι υπεύθυνη και φέρει το βάρος της γαλούχησης και του ενστερνισμού εκείνων των αξιών και των ιδανικών που θα εμφυσήσουν στο παιδί αντιβίαια συναισθήματα και δημοκρατικά πρότυπα. Η οικογένεια θεωρείται από τους περισσότερους ο θεμελιωδέστατος φορέας κοινωνικοποίησης του ανθρώπου. Ακολούθως το σχολείο οφείλει να δώσει στο παιδί την μόρφωση, την παιδεία και τις βάσεις που θα το οδηγήσουν στην πλήρη κοινωνικοποίηση και την ενεργό συμμετοχή του στην πολιτεία. Αποτελεί εξάλλου κοινό τόπο ότι ο κοινωνικός αναλφαβητισμός και η έλλειψη παιδείας αποτελούν την υποκειμενική υπόσταση πράξεων βίας. 

Τέλος το άτομο κοινωνικοποιείται μέσα στην ίδια την κοινωνία. Αυτή, ανάλογα με τον τρόπο λειτουργίας της, επηρεάζει την συμπεριφορά και τα πρότυπα του κοινωνού της. Ομως από όλα τα είδη κοινωνιών, η μόνη που διασφαλίζει ειρηνικά την αποτελεσματική αντιμετώπιση της βίας και του φασισμού είναι η δημοκρατική κοινωνία και το δημοκρατικό πολίτευμα. Η δημοκρατία είναι το μοναδικό πολίτευμα που μπορεί να πατάξει την βία και τον φασισμό διότι βασικό στοιχείο της φιλοσοφίας της έχει την άρνηση κάθε μορφής βίας. Ο φασισμός βρίσκεται απέναντι στη δημοκρατία γιατί αρνείται την ισότητα της αξίας των ανθρώπων και την δημοκρατική δικαιοσύνη. Δεν γίνεται έτσι να αντιμετωπιστεί ο φασισμός διαχωρίζοντας την δική του βία από των άλλων. Δεν επιτρέπονται εκπτώσεις στην καταδίκη της βίας. Η βία και ο φασισμός αντιμετωπίζονται με κοινωνική ισότητα, δικαιοσύνη, αξιοκρατία, κράτος δικαίου, μην καταστολή της βίας με βία, γόνιμο διάλογο και οργανωμένη πολιτεία. Πρέπει όμως να καταστεί προς όλους σαφές πώς σε μία σύγχρονη δημοκρατική-δυτική κοινωνία δεν πρέπει να γίνονται ανεκτές κανενός είδους πράξεις βίας από κανένα πολιτικό ή μη χώρο. 

Η βία δεν έχει χρώμα. Είναι το ίδιο αποτελεσματικά επικίνδυνη όποιος και αν την ασκεί. Δεν υπάρχει δικαιολογημένη ή μη άσκηση βίας. Υπάρχουν μόνο υλικές πράξεις που μας οδηγούν στην κοινωνική παρακμή. Η καταφυγή στη βία είναι καταστροφική, ιδίως μέσα σε φλεγόμενο περιβάλλον που την τρέφει. Είναι ίδια, ανεξάρτητα από πια μορφή παίρνει. Γι' αυτό όταν γίνεται λόγος για βία, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται "άχρωμα" από όλους. Από όπου και αν προέρχεται πρέπει να αντιμετωπίζεται αμείλικτα και αποφασιστικά. Υπό όποιον μανδύα και αν εμφανιστεί είναι εξίσου επικίνδυνη. Η ανάγκη αντιμετώπισης της βίας συλλήβδην είναι σήμερα περισσότερο επιτακτική από ποτέ. Οι εραστές της βρίσκουν πρόσφορο έδαφος σε κοινωνίες που στρουθοκαμηλίζουν. 

Οι προθέσεις αυτών που ονειρεύονται βίαιες και φασιστικές συμπεριφορές, ειδικά σε μία μαινόμενη κοινωνία όπως η σημερινή, θα πρέπει να αποκλεισθούν από τους την Πολιτεία και τους πολίτες. Η ιστορία του έθνους μας, έχει να διδάξει πολλά παραδείγματα που δεν επιτρέπεται να επαναληφθούν αλλά να γίνουν μάθημα για να μην υπάρξουν χειρότερες μέρες για τον ελληνικό λαό. 

 

Νικόλαος Π. Νικολακόπουλος

Φοιτητής Νομικής

 

 


NEWSLETTER