Τα οποία προϊόντος του χρόνου περιπλέκονται τόσο γιατί αλλάζουν οι συνθήκες, όσο και γιατί οι παρεμβάσεις είναι αποσπασματικές. Αφορμή για το σημείωμα η είδηση σχετικά με τη συνάντηση του δημάρχου Καλαμάτας Θαν. Βασιλόπουλου με εκπροσώπους του ΚΤΕΛ και αντικείμενο την πεζοδρόμηση της Ναυαρίνου από Φαρών μέχρι Ακρίτα.
Αν σκεφθεί κάποιος ότι αυτή η ιδέα εφαρμόστηκε πειραματικά πριν από 15 περίπου χρόνια και στη συνέχεια εγκαταλείφθηκε, χωρίς να διατυπωθούν συμπεράσματα ή να δοθεί κάποια εξήγηση, αντιλαμβάνεται μετά από τόσα χρόνια πόσο αποσπασματική είναι αυτή η ρύθμιση. Η οποία θα είχε νόημα ως μέρος ενός ολοκληρωμένου σχεδίου σε όλο το μήκος της παραλιακής, το οποίο υλοποιείται σταδιακά για λόγους που επιβάλλονται από κάποιες περιστάσεις οικονομικές, τεχνικές ή κοινωνικές. Από μόνη της αντικειμενικά “φρενάρει” τη συζήτηση, δίνοντας και την εντύπωση ότι... κάτι πάει να γίνει, ενώ εκ των πραγμάτων δημιουργεί ζήτημα σχετικά με το χαρακτήρα της επέμβασης στην παραλιακή ζώνη. Από την οποία δεν μπορεί να είναι διαφορετική, αλλά πρέπει να αποτελεί μέρος της.
Υπάρχει για παράδειγμα το ζήτημα της κυκλοφορίας μέσων μαζικής μεταφοράς στην παραλιακή ζώνη, αν κάποια στιγμή αποφασιστεί η πεζοδρόμηση. Σε αυτό το ενδεχόμενο υπάρχει η επιλογή μέσους σταθερής τροχιάς που θα εξυπηρετεί τις ανάγκες προσέγγισης, η επιλογή μικρών οικολογικών λεωφορείων σε σταθερή ζώνη με ειδική υποδομή, και η επιλογή της πλήρους απαγόρευσης. Το υπό πεζοδρόμηση τμήμα είναι μέρος αυτής της διαδρομής. Το ερώτημα είναι λοιπόν, με βάση ποιο σενάριο θα πεζοδρομηθεί - και αν θα πεταχτούν εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ καθώς στη συνέχεια μπορεί να αλλάξει το σχέδιο διαχείρισης.
Μια άλλη πλευρά έχει να κάνει με την κάθετη προσέγγιση και με το ενδεχόμενο σε ένα μελλοντικό σχέδιο συνολικής πεζοδρόμησης να επιλεγεί η λύση των κόμβων για προσέγγιση και επιτόπια αναστροφή, με τη χρήση μέρους του οδοστρώματος και τμήματος της λιμενικής ζώνης. Και σε αυτό το σενάριο θα γίνουν νέες επεμβάσεις στην υπό πεζοδρόμηση περιοχή. Με μια διευκρίνιση: Για κάποια πράγματα που πριν από 15 χρόνια υπήρχε η πολυτέλεια των πειραματισμών, τώρα υπάρχει επιτακτική ανάγκη να ενταχθούν σε ένα συνολικό σχέδιο.
Αυτή η τοποθέτηση προκύπτει από το γεγονός ότι η παραλιακή ζώνη της πόλης, έχοντας εγκαταλειφθεί στην τύχη της, χάνει διαρκώς τη δυναμική που εμφάνιζε πριν από λίγα χρόνια. Οι συνθήκες αλλάζουν ραγδαία, η παραλιακή ζώνη γίνεται όλο και λιγότερο ελκυστική σε ντόπιους και επισκέπτες. Από τη μια πλευρά, δάση με ομπρελοκαθίσματα υπάρχουν σε όλη τη χώρα, δεν μπορεί να αποτελούν... brand name για την πόλη που επαίρεται για την παραλία της και τη γειτονία του αστικού ιστού με αυτή. Και το γεγονός αυτό ακόμη τείνει να μετατραπεί σε μειονέκτημα εξαιτίας του κυκλοφοριακού βασανιστηρίου το καλοκαίρι. Δεν συζητώ για την αισθητική και τις παραβιάσεις ακόμη και στοιχειωδών κανόνων, που δημιουργούν τη χειρότερη εικόνα σε εκείνους που έχουν πεισθεί πως στην Καλαμάτα θα βρουν κάτι το ξεχωριστό.
Οι επισκέπτες δεν έχουν κανένα λόγο να επαναλάβουν την άνευ πραγματικού αντικρίσματος ταλαιπωρία τους: Αν τους άρεσε η Μεσσηνία, υπάρχουν περιοχές που μπορούν να επιλέξουν ανάλογα με τις προτιμήσεις και την οικονομική τους δυνατότητα. Υπάρχει ακόμη και το ίδιο το κέντρο της πόλης, που μπορούν να το χρησιμοποιούν ως “ορμητήριο” απολαμβάνοντας ταυτοχρόνως τις υπηρεσίες που μπορεί να προσφέρει μια πόλη σε κάποιους που αποφάσισαν να μείνουν λίγες ημέρες σε αυτή. Ολο και περισσότεροι επιλέγουν τη βραχυχρόνια μίσθωση που στοιχίζει πολύ λιγότερο, υποστηρίζεται από λειτουργίες πόλης και τους παρέχει την ευελιξία μετακίνησης σε όλη τη Μεσσηνία ή την ευχερή μετακίνηση από τόπο σε τόπο. Η μετατόπιση του κέντρου βάρους όλο και περισσότερο προς το κέντρο, αποτελεί ένα σήμα για ριζικές αλλαγές στη λειτουργία της παραλιακής ζώνης που θα την καταστήσουν ελκυστική. Και φυσικά όχι σε μια λογική ανταγωνισμού, αλλά στην προοπτική προσέλκυσης νέων επισκεπτών για εκείνο το ξεχωριστό που πραγματικά μπορεί να προσφέρει η παραλιακή ζώνη.
Καμία αλλαγή όμως δεν μπορεί να γίνει χωρίς ριζικές επεμβάσεις στον άξονα της Ναυαρίνου. Και καμία τέτοια επέμβαση δεν μπορεί να είναι πραγματοποιήσιμη χωρίς λύση στο ζήτημα της μετακίνησης των ανθρώπων από και προς την παραλία. Για να ξεκινήσουμε από το δεύτερο, λύση με δημιουργία πάρκινγκ ώστε να μετακινούνται όλοι με αυτοκίνητα είναι πρακτικά αδύνατον να υπάρξει. Δημόσιοι χώροι δεν υπάρχουν, ιδιωτικοί δεν διατίθενται καθόσον η αξία της γης έχει εκτιναχθεί και πάλι. Αν υπολογίσει κάποιος ότι η Ναυαρίνου “φιλοξενεί” αμέτρητο αριθμό νομίμων και παρανόμως παρκαρισμένων αυτοκινήτων, η προοπτική απαγόρευσης της στάθμευσης λόγω της διαμόρφωσής της σε πεζόδρομο φαντάζει ως... προθάλαμος του χάους - για κατοίκους της Παραλίας (τους οποίους κανένας δεν πρέπει να ξεχνά στο λογαριασμό) αλλά και επισκέπτες (ντόπιους και... παρεπιδημούντες).
Ως εκ τούτου, κάθε ριζική επέμβαση στην παραλιακή ζώνη προϋποθέτει αποτελεσματικό τρόπο μετακίνησης με μέσα μαζικής μεταφοράς, είτε αυτή θα γίνεται κατά μήκος της παραλιακής ζώνης με κατάλληλα οχήματα, είτε κάθετα σε αυτή με τη δημιουργία κόμβων αναστροφής των οχημάτων. Η αξιοποίηση κάθε δυνατότητας εξασφάλισης θέσεων στάθμευσης επιβεβλημένη, αλλά σε κάθε περίπτωση η σημαντικότερη παράμετρος είναι η “μαζική μεταφορά” που έχει όμως οργανωτικές, τεχνικές και οικονομικές δυσκολίες, καθώς πέραν των άλλων θα σημαίνει ένα κόστος μετακίνησης πολύ μεγαλύτερο του ιδιωτικής χρήσεως αυτοκινήτου. Η προσέγγιση του θέματος της παραλιακής ζώνης δεν μπορεί παρά να γίνει με ρεαλιστικούς όρους, για να είναι πραγματοποιήσιμη. Και η συζήτηση δεν μπορεί παρά να γίνει με τέτοιους όρους εάν κρύβονται τα πραγματικά προβλήματα κάτω από το χαλί. Επί χάρτου μπορεί να κάνει κάποιος υπέροχα σχέδια, αλλά στο έδαφος τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Και ένα σχέδιο δεν μπορεί να έχει εφαρμογή παρά μόνον αν εκ των προτέρων έχει πάρει υπόψη του όλες τις παραμέτρους.
Οσες δημοτικές παρατάξεις πέρα από τις προγραμματικές δηλώσεις πιστεύουν πραγματικά στην ανάγκη ριζικών επεμβάσεων πρέπει να αναλάβουν τώρα πρωτοβουλία για να ανοίξει μια συζήτηση για το μείζονος σημασίας αυτό θέμα. Να κατατεθούν προτάσεις, να αξιολογηθούν, να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο εντός του οποίου θα πρέπει να προκηρυχθεί η οποιαδήποτε μελέτη. Αν δεν γίνει κάτι τέτοιο, είναι βέβαιο ότι και στις επόμενες εκλογές θα λέγονται τα ίδια πράγματα για τη Ναυαρίνου και τη γύρω περιοχή. Ενώ παράλληλα θα πρέπει να ενταθούν οι πιέσεις λύσεις σε ζητήματα που μπορεί να δράσουν υποστηρικτικά σε αυτή την κατεύθυνση (διανοίξεις καθέτων και οδού Κρήτης).
Είναι αντιληπτό ότι το πράγμα έχει δρόμο, το κρίσιμο ζήτημα όμως είναι... να μπει σε δρόμο. Μέχρι τότε θα πρέπει να λυθούν άμεσα προβλήματα που σχετίζονται με την κυκλοφορία στη Ναυαρίνου, με πρώτο το όριο ταχύτητας που θα “διώξει” από το δρόμο την άσκοπη και την κυκλοφορία “επίδειξης”. Σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες θα πρέπει να θεσπιστεί το όριο των 30 χιλιομέτρων και να εφαρμοστεί αυστηρά, με την τοποθέτηση καμερών στη διαδρομή. Με τον τρόπο αυτό δεν θα αυξηθεί μόνον η ασφάλεια στην κίνηση των πεζών, αλλά θα μπορούν οι μελετητές να έχουν και πραγματικά δεδομένα για τον κυκλοφοριακό φόρτο της Ναυαρίνου. Με τη λογική ότι θα περνούν από αυτή μόνον εκείνοι που έχουν ανάγκη να το κάνουν. Παράλληλα χρειάζεται, όπου είναι δυνατόν και αναγκαίο, να δημιουργηθούν κυκλοφοριακές θηλιές με μονοδρόμηση παράλληλων δρόμων, έτσι ώστε να διευκολυνθεί η προσέγγιση των αυτοκινήτων στην παραλιακή, έστω και προσωρινά τις εποχές της αιχμής. Οι ειδικοί και εκείνοι που έχουν καλύτερη εικόνα θα μπορούσαν να προσθέσουν μεταβατικές ρυθμίσεις για να βελτιωθεί η κατάσταση σε μια κρίσιμη για την πόλη και τους ανθρώπους της περιοχή.
Υ.Γ.: Η απεύθυνση στις παρατάξεις έχει να κάνει με το γεγονός ότι η δημοτική αρχή δεν έχει την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος, αθροιστικά και οι 3 παρατάξεις συγκέντρωσαν το 44,8% και η δημοκρατική έκφραση δεν μπορεί να περιοριστεί από το πραξικόπημα Θεοδωρικάκου. Ενώ οι τρεις επικεφαλής δεν μας πληροφόρησαν τι είδους συμφωνία έκαναν για κρίσιμα ζητήματα της πόλης (και αν αυτή περιλαμβάνει τη Ναυαρίνου), πέρα από τη διανομή των θέσεων ως αντάλλαγμα της στήριξης στο δεύτερο γύρο...
