Η εμμονή από αυτή τη στήλη για τα ζητήματα της γεωργίας έχει να κάνει με τη βαθιά πεποίθηση που διατυπώνεται εδώ και δεκαετίες, για την προτεραιότητα που θα έπρεπε να έχει δοθεί στα ζητήματα ανάπτυξης του πλέον παραγωγικού τομέα της οικονομίας. Σε "ανύποπτο" χρόνο (5/10/2008) τόνιζα ότι «επιμένουμε σε αυτή την υπόθεση γιατί είμαστε πεπεισμένοι από την καθημερινή εμπειρία ότι η ύπαιθρος και ειδικότερα στην ενδοχώρα δεν έχει μέλλον με τις συνθήκες που διαμορφώνονται. Πολλές παραδοσιακές καλλιέργειες της περιοχής περνούν βαθιά κρίση: Η χρυσοφόρος άλλοτε ελαιοκαλλιέργεια που αποτελεί και την "καρδιά" της οικονομίας, βουλιάζει στη δίνη του μονοπωλιακού ελέγχου και της αισχροκέρδειας. Οι σταφίδες γίνονται όλο και λιγότερες, ενώ τίθεται εκ νέου ζήτημα εκρίζωσης αμπελώνων. Οι συκιές "πνέουν τα λοίσθια" βοηθούσης της ξηρασίας και της γήρανσης. Οι πατάτες απειλούνται από το κύμα των ελληνοποιήσεων […]. Δεν είναι παρά μόνον μερικές πινελιές οι οποίες αποτυπώνουν την κρίση, όταν όλα αυτά συνδυαστούν με την πρωτοφανή άνοδο του κόστους των εισροών. Το σχέδιο για την αντιμετώπιση αυτής της δυσάρεστης κατάστασης περιορίζεται σε μια φράση με δύο λέξεις: Οποιος αντέξει. Και θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι λίγοι είναι εκείνοι που θα αντέξουν, όπως ελάχιστοι είναι οι θύλακες με εύρωστη σχετικά αγροτική οικονομία και καλλιέργειες που αντέχουν στον ανταγωνισμό. Μόνο με θύλακες όμως δεν επιβιώνουν οι αγροτικές περιοχές και τα αστικά-ημιαστικά κέντρα που εξαρτώνται από αυτές. Και δυστυχώς το αθηνοκεντρικό κράτος δείχνει να έχει ξεγράψει την αγροτική οικονομία. Δεν διαθέτει κανένα σχέδιο, σπέρνει κάποια έργα δεξιά-αριστερά και με καθυστέρηση ετών προβάλλει ως επιτυχία το αυτονόητο, ενώ με τη συνδρομή τοπικών παραγόντων εξιλεώνεται για όσα δεν έχει κάνει για την ύπαιθρο. Πόσο μέλλον μπορεί να υπάρχει έτσι;».
Τα χρόνια πέρασαν, οι λογικές δεν άλλαξαν και τώρα η κρίση σαρώνει τα πάντα και απειλεί να παρασύρει το σαθρό οικοδόμημα της αγροτικής οικονομίας. Οι προειδοποιήσεις πλέον έρχονται από παντού και είναι χαρακτηριστικά από την άποψη αυτή τα όσα διατύπωσε σε άρθρο του λίγες ημέρες μετά τις εκλογές του Ιουνίου ο ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας Γιώργος Παπαστάμκος: "Το ελληνικό σύστημα διακυβέρνησης οφείλει, έστω και αυτήν την ύστατη ώρα, να θέσει τη γεωργική ανάπτυξη στην πρώτη γραμμή των πολιτικών που δύνανται να συνεισφέρουν αποφασιστικά στην εθνική προσπάθεια εξόδου της Ελλάδος από την κρίση. Προς τούτο απαιτείται η λήψη άμεσων μέτρων ανάταξης του γεωργικού κλάδου αφ' ενός και η διαμόρφωση μίας μακρόπνοης εθνικής στρατηγικής αφ' ετέρου, η οποία μάλιστα θα αποτελέσει ασφαλή οδοδείκτη τόσο κατά το στάδιο της διαπραγμάτευσης της υπό μεταρρύθμιση Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, όσο και της εφαρμογής του μελλοντικού ρυθμιστικού πλαισίου. Μείζον πρόβλημα, το οποίο χρήζει άμεσης αντιμετώπισης, είναι τόσο η δυσχερέστατη πρόσβαση των γεωργών σε χρηματοδότηση (μέσω τραπεζικών δανείων), όσο και το διαρκώς αυξανόμενο κόστος γεωργικών εισροών, εξ αιτίας των οποίων πολλοί γεωργοί εξαναγκάζονται σε παύση γεωργικής δραστηριότητας. Στο πλαίσιο κοινοβουλευτικού ελέγχου που άσκησα έναντι της Κομισιόν για την ανάδειξη του εν λόγω ζητήματος, η τελευταία σημειώνει στην απάντησή της ότι κατά την τρέχουσα περίοδο προγραμματισμού τα κράτη μέλη δύνανται -υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις- να χορηγούν δάνεια, εγγυήσεις και κεφάλαια επιχειρηματικού κινδύνου με την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Γεωργικού Ταμείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Σημειώνω εκ νέου ότι το ελληνικό γεωργικό εισόδημα, σε κατεύθυνση αντίθετη προς τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, σημείωσε περαιτέρω συρρίκνωση κατά το 2011 (μείωση της τάξεως του 5,6%), οφειλομένη σε πλείονες παράγοντες, όπως η στασιμότητα της γεωργικής παραγωγής, η υψηλή αύξηση του κόστους γεωργικών εισροών, καθώς και των φόρων επί της παραγωγής. Παράλληλα με την τρέχουσα διαχείριση, επείγει η προπαρασκευή της ελληνικής διαπραγματευτικής θέσης, καθώς βρισκόμαστε ήδη στην κορύφωση μιας διαπραγμάτευσης για τη μεταρρύθμιση της ΚΑΠ, παραλλήλως δε και της δημοσιονομικής της πλαισίωσης εντός του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2014-2020".
Οι επισημάνσεις αυτές αποκαλύπτουν το μέγεθος των προβλημάτων και έχουν διατυπωθεί πριν ακόμη πουληθεί εν μια νυκτί ο δημόσιος πυλώνας χρηματοδότησης της γεωργίας που δεν ήταν άλλος από την Αγροτική Τράπεζα. Αλλά και πολύ πριν ληφθούν τα σκληρά οικονομικά μέτρα που οδηγούν σε μεγάλη αύξηση της φορολογίας και δημιουργούν συνθήκες εγκατάλειψης των καλλιεργειών.
Ο κ. Παπαστάμκος στο κείμενο που προαναφέρθηκε, κάνει και μια εκτενή παρουσίαση εκκρεμών ζητημάτων που σχετίζονται με τις ριζικές αλλαγές στην Κοινή Αγροτική Πολιτική, διατυπώνοντας παράλληλα σκέψεις για τον τρόπο που πρέπει να διαχειριστεί η ελληνική πλευρά την υπόθεση αυτή.
Οπως όλα όμως δείχνουν, ο χρόνος κυλάει και η κυβέρνηση έχει προσδέσει την υπόθεση στον "αυτόματο πιλότο" των κυρίαρχων συμφερόντων στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όπου κινείται χωρίς σχέδιο ακόμη και για βασικά ζητήματα. Είναι κάτι παραπάνω από φανερό ότι η γεωργία μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στο πλαίσιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, πράγμα που σημαίνει όμως ότι σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει εθνικό σχέδιο στον αντίποδα της ακολουθούμενης λογικής. Ενα σχέδιο που θα εξασφαλίζει χρηματοδότηση, μείωση του κόστους εισροών και των επιβαρύνσεων που μειώνουν την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων. Αυτό δεν υπάρχει σε κανένα τσεπάκι και όσοι υποστηρίζουν αυτή τη λογική, θα πρέπει να δουλέψουν συστηματικά και σκληρά για την συγκρότηση δέσμης ρεαλιστικών μέτρων σε μια πορεία σύγκρουσης με τη νεοφιλελεύθερη πολιτική που κυριαρχεί στην Ευρώπη. Αλλά και για τη δημιουργία μετώπων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της οποίας η πολιτική υποτάσσεται στα συμφέροντα των μεγάλων επιχειρήσεων και τη στρατηγική τους για την κατάκτηση των αγορών.
