Και ταυτοχρόνως κάπου δεν τα βρίσκουν οι κυβερνητικοί εταίροι. Ούτως εχόντων των πραγμάτων, οι "ειδικοί" του υπουργείου Εσωτερικών και της Συγγρού - όπως αποκαλούνται σε πρόσφατο ρεπορτάζ της εφημερίδας "Καθημερινή"- οδηγούνται σε λύσεις γελοιοποίησης των ισχυρισμών περί "αξίων" και άλλων τερπνών με τα οποία επιχειρούν να ντύσουν την επιχείρηση.
Ας δούμε τα όσα διαλαμβάνονται στο εν λόγω ρεπορτάζ σύμφωνα με τις προτάσεις των "σοφών":
«Οι δήμαρχοι θα εκλέγονται από την πρώτη Κυριακή αν διαθέτουν το 42% των ψήφων. Αν κανένας υποψήφιος δήμαρχος δεν συγκεντρώνει το ποσοστό αυτό, τότε θα γίνονται νέες εκλογές, την επόμενη Κυριακή, μεταξύ των δύο υποψηφίων δημάρχων που συγκέντρωσαν τα μεγαλύτερα ποσοστά στον πρώτο γύρο.
Θα υπάρχουν δύο ψηφοδέλτια. Με το ένα οι πολίτες θα επιλέγουν δήμαρχο και με το άλλο τους δημοτικούς συμβούλους της αρεσκείας τους που δεν είναι απαραίτητο να προέρχονται από την ίδια παράταξη. Οι δημοτικοί σύμβουλοι θα εκλέγονται από την πρώτη Κυριακή.
Οι εκλεγέντες δήμαρχοι θα διαθέτουν απαραιτήτως και την πλειοψηφία των δημοτικών συμβουλίων. Αν ένας υποψήφιος δήμαρχος που αναδείχθηκε νικητής των εκλογών, δεν διαθέτει την πλειοψηφία των δημοτικών συμβουλίων θα την αποκτά ως εξής: Θα καταλαμβάνουν θέσεις στο δημοτικό συμβούλιο οι επιλαχόντες δημοτικοί σύμβουλοι του δικού του συνδυασμού μέχρι ο αριθμός τους να είναι πλειοψηφικός και αντίστοιχα δεν θα εκλέγονται οι τελευταίοι της λίστας των παρατάξεων που μειοψήφησαν. Ενα παράδειγμα για να γίνει κατανοητό: Αν π.χ. σε ένα 31μελές συμβούλιο (συμπεριλαμβανομένου του δημάρχου) ο νικητής δήμαρχος δεν εκλέξει 15 συμβούλους την πρώτη Κυριακή, αλλά 12, τότε θα εκλέγονται οι 3 που του λείπουν από τους επιλαχόντες της παράταξής του που κατετάγησαν μετά τον 30ό. Και παράλληλα δεν θα εκλέγονται οι 3 τελευταίοι της λίστας από τις μειοψηφούσες παρατάξεις.
Μπαίνει για πρώτη φορά όριο εκλογής (5%). Αν οι υποψήφιοι δήμαρχοι δεν συγκεντρώσουν αυτό το ποσοστό την πρώτη Κυριακή, δεν θα εκλέγονται στο δημοτικό συμβούλιο ούτε οι ίδιοι ούτε οι σύμβουλοί τους, ακόμη κι αν έχουν περισσότερες ψήφους από συνυποψηφίους τους άλλων παρατάξεων. Με αυτό τον τρόπο αποκλείονται οι ανεξάρτητοι υποψήφιοι, δηλαδή το να βάζει κάποιος υποψηφιότητα χωρίς να ανήκει σε συνδυασμό δημάρχου.
Αρχική πρόθεση του υπουργείου Εσωτερικών ήταν η σύνθεση του δημοτικού συμβουλίου να μην σχετίζεται καθόλου με το ποσοστό του εκλεγέντος δημάρχου. Ωστόσο, φαίνεται ότι υποχωρεί από αυτή τη θέση σε μια προσπάθεια το σχέδιο να γίνει αποδεκτό από το ΠΑΣΟΚ.
Ωστόσο, και πάλι οι αλλαγές που προωθούνται είναι αμφίβολο αν θα γίνουν αποδεκτές από τη Χαριλάου Τρικούπη. Σημειώνεται ότι δεν πρόκειται να γίνει καμία αλλαγή στο εκλογικό σύστημα για τις περιφερειακές εκλογές».
Το πρώτο που ξεκαθαρίζεται είναι ο αποκλεισμός των ανεξάρτητων δημοτικών συμβούλων πάνω στο οποίο αρχικά είχαν επενδύσει πολλά οι εμπνευστές των αλλαγών. Οσοι κατέβουν θα πρέπει να δηλώνουν με ποιον δήμαρχο είναι, ως εκ τούτου πάμε πάλι στα ψηφοδέλτια. Σε… χύμα συσκευασία αλλά και με ακαθόριστο ακόμη τον αριθμό των σταυρών που θα δικαιούνται να θέσουν οι πολίτες. Από τη μονοσταυρία μέχρι τόσους σταυρούς όση και η αριθμητική πλειοψηφία των εκλεγόμενων οι διαφορές είναι τεράστιες και υποκρύπτουν τερατογενέσεις.
Με το νέο σύστημα πάει περίπατο και η σειρά κατάταξης των υποψηφίων και μάλιστα με τρόπο περιφρονητικό για τις επιλογές των πολιτών ανεξαρτήτως των μηχανισμών που μπορεί να συμβάλουν σε αυτές (και είναι σίγουρο πως θα δράσουν πολλοί και αυτή τη φορά ίσως και με διαπαραταξιακά λόμπι). Και για να το κάνουμε πιο χαρακτηριστικό το παράδειγμα, θα πρέπει να σκεφθούμε ότι αν ένας δήμαρχος που συγκεντρώνει 30% στον πρώτο γύρο εκλέγει αναλογικά και τον αριθμό των συμβούλων του, στο 45μελές δημοτικό συμβούλιο εκλέγει απ’ ευθείας μόνον 15 και επομένως πρέπει να κοπεί η εκλογή 8 από εκείνους τους οποίους οι πολίτες ψήφισαν ως "άξιους" για να αποκτήσει πλειοψηφία ο δήμαρχος. Αν μάλιστα αυτό το ποσοστό το συγκεντρώσει ο δήμαρχος ως ισχυρή προσωπικότητα και δεν έχει ανάλογο ψηφοδέλτιο, μπορεί οι 8 να χρειαστεί να γίνουν 10 και βάλε. Αν αυτό δεν είναι εκλογική τερατογένεση, τότε τι είναι;
Με το όριο του 5% είναι προφανές ότι επιδιώκεται να αποκλεισθούν ουσιαστικά από τις εκλογές ανεξάρτητοι συνδυασμοί ή κινήματα πόλης που αναζητούν έκφραση στο δημοτικό συμβούλιο και να περιοριστεί η διανομή της πίτας ανάμεσα στους ισχυρούς.
Εν κατακλείδι: Η όλη ιστορία δικαιώνει αυτούς που σχεδόν για 40 χρόνια επιμένουν ότι το μόνο έντιμο, καθαρό και αποτελεσματικό για την τοπική κοινωνία εκλογικό σύστημα στην αυτοδιοίκηση, είναι η απλή αναλογική με περιθώριο ανεξάρτητων υποψηφιοτήτων.
Υ. Γ: Το σενάριο που παρουσίασε την Κυριακή το "Έθνος" για κυκλική αφαίρεση εδρών από τους συνδυασμούς μέχρι να συμπληρώσει ο δήμαρχος 50%+1 σύμβουλο, επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις αυτές αλλά και τα πολιτικά αδιέξοδα του εγχειρήματος.
Ηλίας Μπιτσάνης
