Κυριακή, 16 Μαρτίου 2014 18:32

Το "κενό" και οι εκλογές στην αυτοδιοίκηση

Γράφτηκε από τον
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)

Η κατάρρευση του πολιτικού συστήματος είναι πανθομολογούμενη και -όπως όλα δείχνουν- όχι μόνον δεν έχει ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, αλλά βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.

 

Ενας ολόκληρος κόσμος έμεινε "ανέστιος" πολιτικά αφού έπεσε θύμα της κρίσης που άλλαξε προς το χειρότερο σε ελάχιστο χρόνο τη ζωή των ανθρώπων, οι χθεσινοί μεσαίοι πυκνώνουν τις τάξεις των νεόπτωχων και το κοινωνικό κράτος διαλύεται μετά (νεοφιλελεύθερης) μανίας. Δημιουργήθηκε έτσι ένα τεράστιο κενό, αναδείχθηκαν νέες ισχυρές πολιτικές δυνάμεις και εμφανίστηκαν μορφώματα που διεκδικούν θέση στη δήθεν "μεταπολιτική" σκηνή. Η κινητικότητα έχει δυναμική εξέλιξη, η διαπλοκή συμφερόντων αποτελεί απειλή για την ήδη ακρωτηριασμένη δημοκρατία και η συνέχεια μπορεί να χαρακτηριστεί ως απρόβλεπτη.
Αυτό που συμβαίνει στην κεντρική πολιτική σκηνή δεν μπορεί παρά να έχει αντανάκλαση και στους θεσμούς της αυτοδιοίκησης. Το πολιτικό κενό και εδώ είναι πανθομολογούμενο, η ανησυχία ακόμη και αυτών που διαθέτουν ισχυρούς μηχανισμούς εξουσίας είναι εύλογη και οι εξελίξεις δεν υπακούουν σε κάποιους σταθερούς κανόνες. Και εδώ το πολιτικό κενό θα καλυφθεί από αυτόν που θα εμφανιστεί περισσότερο πειστικός προσελκύοντας ανέστιους, ενίοτε δε και πολιτικά εξωνημένους. Εχει σημασία όμως να τονιστεί το γεγονός ότι η αντανάκλαση που προαναφέρθηκε δεν είναι ομοιόμορφη και αυτό έχει να κάνει με μια σειρά από παράγοντες.
Ο βασικότερος από αυτούς είναι η ιδιαιτερότητα και η τοπικότητα της αυτοδιοίκησης. Ακόμη και σε εποχές που οι κομματικοί μηχανισμοί ήταν πανίσχυροι, οι ανατροπές τους στο πεδίο της αυτοδιοίκησης υποδήλωναν αυτή τη διαφορετικότητα. Η αποδιάρθρωση του πολιτικού συστήματος ενισχύει την εκτίμηση ότι τελικά το κενό που δημιουργείται στο χώρο της αυτοδιοίκησης κατά βάση θα καλυφθεί από εκείνους που θα… προλάβουν. Μπορεί να φαίνεται "απολίτικη" η εκτίμηση, αλλά όποιος παρατηρήσει τις κινήσεις που γίνονται, μπορεί να πεισθεί για την ορθότητα της εκτίμησης. Οι παλιοί μηχανισμοί υπάρχουν και η ισχύς τους εξαρτάται από τη σχέση τους με την τοπική εξουσία. Στους δήμους υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα πάσης φύσεως εκδουλεύσεων, οι οποίες ασφαλώς γίνονται γιατί υπάρχει η προσδοκία της ανταπόδοσης στην κάλπη. Θα πρέπει να είναι πολιτικά αφελής κάποιος για να μην έχει αντιληφθεί ότι η σημερινή περίοδος είναι η πλέον πρόσφορη για εκμετάλλευση ειδικά στην αυτοδιοίκηση με τα συστήματα εργασιακής ανασφάλειας και εκδούλευσης των απασχολήσιμων με ελαστικές μορφές. Και φυσικά οι σχεδιασμοί των μικρών και μεγαλύτερων έργων είναι στοχευμένοι και η όποια ιεράρχηση υπακούει στις εκλογικές ανάγκες εκείνων που… έχουν το μαχαίρι.
Από την άλλη πλευρά ένα ολόκληρο σύστημα που αποτελούσε το αντίπαλο δέος, στην αυτοδιοίκηση έχει διαλυθεί χωρίς να αντικατασταθεί ομοιόμορφα από κάποιο άλλο. Παλιοί και νέοι αυτοδιοικητικοί παράγοντες διαγκωνίζονται και είναι βέβαιο ότι κερδισμένος σε αυτή την "πρώτη μάχη" θα είναι εκείνος που έχει κάνει την καλύτερη προετοιμασία. Γιατί οι εκλογικοί συνδυασμοί δεν είναι απλώς ένα άθροισμα μερικών εκατοντάδων υποψηφίων, αλλά μια συνάντηση της πολιτικής με τοπικούς παράγοντες οι οποίοι έχουν οικογενειακούς, φιλικούς και συναισθηματικούς δεσμούς με τους ψηφοφόρους. Για να επηρεάσει η πολιτική τη δυναμική του συνδυασμού θα πρέπει να υπάρχουν και οι κατάλληλοι άνθρωποι με τα χαρακτηριστικά που προαναφέρθηκαν. Στις τοπικές κοινωνίες οι καθημερινές σχέσεις δεν υπακούουν σε κανόνες πολιτικής ηθικής και αισθητικής και ως εκ τούτου το αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι ευθύγραμμο τόσο με αυτά που συμβαίνουν στην κεντρική πολιτική σκηνή, όσο και με εκείνα που συμβαίνουν στους διαφορετικούς δήμους.
Στο εκλογικό αποτέλεσμα σε κάθε περίπτωση θα παίξουν ρόλο σύνθετοι παράγοντες και η βαρύτητα του καθενός θα είναι διαφορετική και στο επίπεδο, αλλά και στον τόπο. Αναμφισβήτητα στο επίπεδο της Περιφέρειας βαραίνει περισσότερο το πολιτικό στοιχείο, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν είναι κεντρικές εκλογές. Υπάρχουν σοβαρά ζητήματα διαχείρισης με βαθιά πολιτικό χαρακτήρα από τη φύση και τις αρμοδιότητες του θεσμού και αυτό είναι απολύτως ορατό στην Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Στο επίπεδο των δήμων και στον αγώνα δρόμου όλων των συνδυασμών, οι παράγοντες είναι εξαιρετικά σύνθετοι. Το πρόσωπο του υποψηφίου δημάρχου, τα πρόσωπα των συνεργατών του, η πολιτική που εκφράζει σε σχέση με τα όσα συμβαίνουν στην αυτοδιοίκηση, η προγραμματική επάρκεια και οι μηχανισμοί μάχης αποτελούν στοιχεία ενός συνόλου που δίνουν ως συνισταμένη τη δυναμική του κάθε συνδυασμού.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός πως όλο και περισσότεροι υποψήφιοι παρότι στελέχη κομμάτων, σπεύδουν να δηλώσουν ανεξάρτητοι. Γνωρίζουν πολύ καλά ότι υπάρχει πολιτικός χυλός και σπεύδουν με την… κουτάλα προσπαθώντας να μην χρεωθούν πολιτικά τη στάση των κομμάτων τους τόσο στα κεντρικά θέματα, όσο και στην αυτοδιοίκηση. Ξορκίζουν την πολιτική για να αδυνατίσουν αυτόν τον παράγοντα ως στοιχείο της αναμέτρησης, ενισχύουν τους μηχανισμούς εκδούλευσης και αξιοποιούν τα συστήματα προβολής.
Η αναμέτρηση ασφαλώς έχει τοπικότητα και πολιτική δυναμική, αλλά η σχέση τους κάθε φορά δεν είναι η ίδια ούτε και μπορεί να προβλεφθεί πριν ξεδιπλωθεί η προεκλογική και εμφανίσει ο καθένας τα όπλα του.