Πριν από λίγες ημέρες και από αυτή τη στήλη είχαμε επισημάνει την καθολικότητα των αντιδράσεων σε κινήσεις στο χώρο του ευρύτερου δημόσιου τομέα, οι οποίες θα οδηγούσαν σε κατάργηση υπηρεσιών του Δημοσίου στην περιφέρεια του κάθε νομού. Αλλά και στη δυναμική που αποκτούν αυτές, καθώς στις περισσότερες των περιπτώσεων στηρίζονται από τους δημοτικούς παράγοντες, οι οποίοι και δεν θα ήθελαν να "χρεωθούν" ορισμένα πράγματα αλλά και τη δύναμη έχουν πλέον για να μπλοκάρουν τις κυβερνητικές επιδιώξεις.
Η κυβέρνηση επιχείρησε να ανοίξει όλα τα μέτωπα και όχι τυχαία. Η τακτική αυτή είναι μελετημένη και αποσκοπεί στην απογοήτευση και την παραίτηση των πολιτών από αντιδράσεις. Στο επίπεδο της γενικής πολιτικής μέχρι τώρα το πέτυχε σε μεγάλο βαθμό, στρέφοντας τη μια κατηγορία πολιτών εναντίον της άλλης, πρακτική η οποία είχε ως αποτέλεσμα την αποδιοργάνωση της αλληλεγγύης και την επέλαση του οδοστρωτήρα που δεν μεταρρυθμίζει αλλά απορρυθμίζει την οικονομία και την κοινωνία σύμφωνα με τη δοκιμασμένη συνταγή του νεοφιλελευθερισμού. Η τεχνική είναι απλή: Η κυβέρνηση εκμεταλλεύεται το εξόφθαλμο για να επιβάλει αλλαγές στον πυρήνα κάθε τομέα οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας. Δεν διορθώνει, ούτε εκσυγχρονίζει, αλλά αντιθέτως κατεδαφίζει εκ θεμελίων τις βάσεις του κοινωνικού κράτους. Αυτή είναι και η βασική συνταγή της τρόικας και δεν θα πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία.
Το πρόβλημα είναι το γεγονός ότι πολλοί επιλέγουν (και) την υπεράσπιση του εξόφθαλμου ως απάντηση σε αυτή την επέλαση, με αποτέλεσμα να την κάνουν πιο εύκολη καθιστώντας την υπεράσπιση του κοινωνικού κράτους εξαιρετικά ευάλωτη. Γιατί στη σημερινή εποχή κυριαρχίας της επικοινωνίας σε βάρος της πολιτικής και της υπαγόρευσης πολιτικής από τα μίντια, αυτοί που αντιδρούν εμφανίζονται περίπου ως "εχθροί του λαού" που εμποδίζουν την πρόοδο.
Αυτή η επέλαση που προαναφέρθηκε, σε τοπικό επίπεδο συναντά ιδιαίτερες δυσκολίες γιατί οι αντιδράσεις είναι μαζικές και έντονες. Είναι ένα πεδίο στο οποίο ξεσπά η κοινωνική οργή για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα, ενώ αντανακλά και το φόβο που υπάρχει στην περιφέρεια για ακόμη μεγαλύτερη εγκατάλειψη από τη σημερινή. Αυτό το κλίμα κινητοποιεί και τις δημοτικές αρχές, οι οποίες βεβαίως δεν θα ήθελαν σε καμία περίπτωση να βρεθούν κόντρα με το κοινό αίσθημα και τους ψηφοφόρους τους. Εδώ η κυβέρνηση δεν μπορεί να εφαρμόσει το "διαίρει και βασίλευε" γιατί ουσιαστικά πρόκειται για θέματα στα οποία δεν υπάρχουν ανταγωνισμοί μεταξύ ομάδων πολιτών. Ενώ οι τοπικοί βουλευτές που αντιμετωπίζουν πρόσωπο με πρόσωπο τον κόσμο, βρίσκονται πλέον σε δυσχερή θέση να υποστηρίξουν έστω και δια της πλαγίου την κυβερνητική πολιτική. Ολο αυτό το κλίμα έχει μπλοκάρει τις κυβερνητικές επιλογές και αυτό αποτυπώνεται στις υποχωρήσεις που εμφανίζονται πλέον σε σχέση με τα αρχικά σχέδια τόσο για τα σχολεία, όσο και για τις υπηρεσίες. Στα χαρτιά τα πράγματα ήταν… απλά και η θεώρησή τους από τη σκοπιά των ουδέτερων παρατηρητών και όχι των αποδεκτών αυτών των αλλαγών, οδηγεί σε ακραίες αντιλήψεις και ως εκ τούτου σε αδιέξοδο.
Χωρίς αμφιβολία, αλλαγές γενικά θα πρέπει να γίνουν και μάλιστα σοβαρές. Αυτές όμως δεν μπορεί παρά να είναι αποτέλεσμα μιας διαδικασίας σταδιακής μετάβασης με τελικό στόχο το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα για την κοινωνία.
Η πλήρης αποδοχή και αντιστρόφως η πλήρης απόρριψη της ιδέας των αλλαγών στην υφιστάμενη κατάσταση δεν οδηγούν απλώς σε αδιέξοδα, αλλά επιπλέον περιπλέκουν υπάρχοντα προβλήματα. Οι δήμοι σε αυτή την ιστορία θα έπρεπε να διεκδικήσουν και να παίξουν ρόλο, με ένα δικό τους σχέδιο-απάντηση στον κυβερνητικό οδοστρωτήρα, στηριγμένο στην πραγματική κατάσταση, στις ανάγκες και τις δυνατότητες κάθε περιοχής. Αυτός θα έπρεπε να είναι και ο ρόλος τους, αλλά ίσως ζητάμε περισσότερα από όσα αντέχει το πολιτικό προσωπικό της αυτοδιοίκησης.

belias@internet.gr