Σε κάθε περίπτωση όμως, οι προτάσεις των αρχιτεκτονικών ομάδων δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ρηξικέλευθες, αφού δεν κάνουν τίποτα περισσότερο από το να αντιγράφουν ή να ενσωματώνουν πρότυπα και μελέτες που εξυπηρέτησαν τις ανάγκες του 20ού αιώνα. Ετσι ακόμα και αν εφαρμοστούν πλήρως θα προσφέρουν στην Καλαμάτα όσα πρόσφερε και η πολιτική του δημάρχου Παναγιώτη Νίκα που ικανοποίησε πλήρως τις ανάγκες της δεκαετίας του 1950. Ουσιαστικά η υλοποίηση των προτάσεων που υπέβαλαν οι αρχιτεκτονικές ομάδες είναι αναγκαία αλλά όχι ικανή συνθήκη για την ανάπτυξη της Καλαμάτας, καθώς δεν μπορούν από μόνες τους να χαρίσουν μια ταυτότητα στην πόλη.

Προσωπικά περίμενα πιο ρηξικέλευθες προτάσεις που θα λάμβαναν για παράδειγμα υπόψη τους τις αλλαγές που θα φέρει η ηλεκτροκίνηση των οχημάτων στις μετακινήσεις. Περίμενα επίσης ριζοσπαστικές προτάσεις για τις μετακινήσεις με πλωτά μέσα τόσο στη θάλασσα όσο και στα ποτάμια. Τέλος περίμενα συγκεκριμένες προτάσεις για τη σύνδεση με τον ορεινό όγκο του Ταϋγέτου και την πεδιάδα της κεντρικής και βόρειας Μεσσηνίας, καθώς πιστεύω ότι η βιώσιμη ανάπτυξη του αστικού κέντρου της Καλαμάτας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το μέλλον των οικισμών του υπόλοιπου νομού. 

Βεβαίως στην Ελλάδα που πιστεύει αταλάντευτα ότι "πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού" και όχι "επιλογή μεταξύ του καταστροφικού και του δυσάρεστου", είναι σίγουρο ότι οι συντηρητικές απόψεις βρίσκουν περισσότερα ευήκοα ώτα από όσους θα δυσαρεστούσε για παράδειγμα μια πρόταση απαγόρευσης του αυτοκινήτου στο κέντρο και στο παραθαλάσσιο μέτωπο του Δήμου Καλαμάτας. Δεν συζητώ για τη θύελλα διαμαρτυριών που θα ξεσήκωνε μια πρόταση για αποκλειστική κυκλοφορία μέσου σταθερής τροχιάς από τις Κιτριές έως το Πεταλίδι.

Ετσι και αλλιώς οι επόμενες γενιές θα έχουν πολλά χρόνια μπροστά τους για να μελετούν την καταστροφή της Καλαμάτας, όπως οι σημερινές μελετούν την καταστροφή της Αττικής από εκείνους που δεν τόλμησαν να λάβουν δυσάρεστες αποφάσεις.

Θανάσης Λαγός

Εmail: lathanasis@yahoo.gr