Σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από το αποτέλεσμά της η σύγκρουση του κ. Τατούλη με τους μηχανισμούς των κομμάτων παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον, καθώς δοκιμάζει σε μεγάλο βαθμό την ισχύ των παραδοσιακών πολιτικών δικτύων που είναι κοινά παραδεκτό ότι βασίστηκαν στις πελατειακές σχέσεις.
Θα έχει λοιπόν μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε αν τα προσωπικά δίκτυα, που υποστηρίζει ότι έχει δημιουργήσει ο κ. Τατούλης μπορούν να υποκαταστήσουν τα παραδοσιακά κομματικά δίκτυα που έχουν τις ρίζες τους στις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που επικρατούσαν στην Πελοπόννησο πριν την εκδήλωση του πολέμου της ανεξαρτησίας το 1821. Ετσι και αλλιώς όμως θα πρέπει να διευκρινίσουμε ότι δεν συγκροτούν πολιτικό δίκτυο οι… χειραψίες στα πανηγύρια και στις γιορτές και ότι από μόνες τους οι αγκαλιές με τους ψηφοφόρους δεν αποδίδουν τίποτα περισσότερο από εφήμερα φωτογραφικά ενσταντανέ, στα οποία δεν θα δώσει καμία απολύτως σημασία ο ιστορικός του μέλλοντος. Αντιθέτως τα παραδοσιακά πολιτικά δίκτυα στο μακρινό παρελθόν στηρίζονταν κυρίως στην οικονομική σύνδεση των ψηφοφόρων με τους κομματάρχες - τοκογλύφους (που διασφάλιζαν τη χρηματοδότηση της παραγωγικής δραστηριότητας), ενώ στο πρόσφατο παρελθόν συνδέθηκαν άμεσα με την πρόσβαση στο Δημόσιο και το δημόσιο χρήμα από τις κρατικά ελεγχόμενες τράπεζες.
Ανοίγοντας παρένθεση θα υπενθυμίσουμε ότι ο μεταπολιτευτικός δικομματισμός συρρικνώθηκε δραματικά μετά την κατάρρευση του τραπεζικού συστήματος το 2010. Από τότε μέχρι σήμερα πολλοί προσπάθησαν να υποκαταστήσουν τα παραδοσιακά πελατειακά δίκτυα αλλά σε καμία περίπτωση η εξαγγελία για δημιουργία περιφερειακής τράπεζας και η "Πελοπόννησος Α.Ε." δεν μπορούν να θεωρηθούν επιτυχημένες προσπάθειες παλινόρθωσης του... παλιού καλού κράτους. Αντιθέτως αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα πολιτικής υπακοής στο δόγμα "πολλή φασαρία για το τίποτα", που τις τελευταίες δεκαετίες έφερε στην εξουσία όσους κάλυπταν πίσω από τον θόρυβο το έλλειμμα πολιτικών λύσεων. Και αναμφισβήτητα ο κ. Τατούλης είναι μεγάλος... θορυβοποιός, αφού εκμεταλλευόμενος την εκκωφαντική σιωπή της αντιπολίτευσης, μεταξύ άλλων έχει κατορθώσει να υποστηρίζει ότι το οκταετές σίριαλ για τη διαχείριση των σκουπιδιών αποτελεί μοντέλο αποτελεσματικής διοικητικής λειτουργίας.
Θανάσης Λαγός
Εmail: lathanasis@yahoo.gr