Κι αυτές τις ημέρες που ξεκινούν τα σχολεία θα περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους σε χώρους εκπαίδευσης, ενώ πολλά ατυχήματα συμβαίνουν κατά τη μεταφορά τους από και προς το σχολείο. Ποια λάθη όμως κάνουν οι γονείς κατά τη μεταφορά των παιδιών τους και πώς μπορούμε ανάλογα με την ηλικία να τα εκπαιδεύσουμε ώστε να μετακινούνται με ασφάλεια πεζή ή με ποδήλατο, μηχανάκι, αυτοκίνητο και σχολικό λεωφορείο;
Τις απαντήσεις δίνει ο Οργανισμός «Αντιμετώπιση Παιδικού Τραύματος», που έχει σκοπό να συμβάλει στην καθοριστική μείωση των παιδικών ατυχημάτων και των συνεπειών τους.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΟΣΧΟΛΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
Από την προσχολική ηλικία, τα παιδιά περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους σε χώρους εκπαίδευσης (παιδικούς σταθμούς, σχολεία), με αποτέλεσμα ένα μεγάλο ποσοστό των παιδικών ατυχημάτων να συμβαίνει εκεί, καθώς και κατά τη μεταφορά των παιδιών προς και από τους χώρους αυτούς. Από την προσχολική ηλικία, λοιπόν, πρέπει να μάθουμε στα παιδιά τη σωστή οδική συμπεριφορά. Πρέπει όμως να έχουμε υπόψη μας ότι τα παιδιά κάτω των 8 ετών δεν έχουν την απαιτούμενη ωριμότητα για να χρησιμοποιήσουν πάντα τα όσα έχουν μάθει. Για το λόγο αυτό πρέπει να συνοδεύονται από ενήλικους από και προς το σχολείο ή τη στάση του σχολικού λεωφορείου. Κρατάμε πάντα τα μικρά παιδιά από το χέρι και τα έχουμε από τη μέσα πλευρά του πεζοδρομίου. Και μην ξεχνάμε ότι τα παιδιά μαθαίνουν παρατηρώντας, για αυτό πρέπει να τους δίνουμε το καλό παράδειγμα ακολουθώντας οι ίδιοι τους κανόνες της σωστής οδικής συμπεριφοράς.
ΜΕ ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ
Εφόσον πηγαίνουμε τα παιδιά στο σχολείο με το αυτοκίνητο, πρέπει να τους μάθουμε να κάθονται πάντα στο πίσω κάθισμα, δεμένα με τον σωστό τρόπο. Οι αντιπροσωπείες αυτοκινήτων και τα μαγαζιά με αξεσουάρ αυτοκινήτων ή παιδικά είδη μπορούν να προτείνουν ποιο είναι το σωστό κάθισμα ή ζώνη ασφαλείας για κάθε παιδί, ανάλογα με το ύψος και το βάρος του. Πρέπει επίσης να μάθουμε στα παιδιά να μπαίνουν και να βγαίνουν από το αυτοκίνητο πάντοτε από την πλευρά του πεζοδρομίου. Επιπλέον, είναι σημαντικό να τους εξηγήσουμε ότι δεν θα πρέπει να βγάζουν το κεφάλι τους έξω από το παράθυρο του αυτοκινήτου, γιατί εάν κάνουν κάτι τέτοιο ο κίνδυνος πρόκλησης ατυχήματος είναι μεγάλος. Στην περίπτωση που τα παιδιά πηγαίνουν με σχολικό λεωφορείο, πρέπει το ίδιο το σχολείο αλλά και οι γονείς να τους εξηγήσουν γιατί πρέπει και εκεί να φοράνε τη ζώνη ασφαλείας και να προσέχουν πολύ την ώρα που μπαίνουν και βγαίνουν από το λεωφορείο.
ΣΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ ΔΙΚΥΚΛΟ
Αν τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο με ποδήλατο ή μοτοποδήλατο, πρέπει να γνωρίζουν ότι εφόσον βγαίνουν στο δρόμο με το δίκυκλό τους, έχουν τις ίδιες υποχρεώσεις με τα άλλα οχήματα. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να φορούν πάντα κράνος και τον απαραίτητο εξοπλισμό, κατάλληλα προσαρμοσμένο στον σωματότυπό τους, καθώς και να γνωρίζουν καλά και να ακολουθούν τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας. Τα δίκυκλά τους να είναι σε καλή κατάσταση και σωστά εξοπλισμένα με καθρέφτες και φώτα, ώστε να φαίνονται τις βραδινές ώρες. Για να κυκλοφορήσουν στο δρόμο με μοτοποδήλατο, πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 16ο έτος της ηλικίας τους και να έχουν προμηθευτεί τη νόμιμη άδεια. Τα παιδιά που πηγαίνουν με τα πόδια στο σχολείο πρέπει να φορούν ανοιχτόχρωμα ρούχα ή ρούχα με ένθετο ανακλαστικό υλικό, για να διακρίνονται από τους διερχόμενους οδηγούς, ειδικότερα το βράδυ.
Ο ΣΧΟΛΙΚΟΣ ΤΡΟΧΟΝΟΜΟΣ
Στην έξοδο όλων των σχολείων, πρέπει να υπάρχει προστατευτικό κιγκλίδωμα, ώστε τα παιδιά να μην μπορούν να βγουν απευθείας στο δρόμο.
Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο διαδραματίζει ο σχολικός τροχονόμος στην πρόληψη των παιδικών ατυχημάτων. Αρμοδιότητά του είναι η ρύθμιση της κυκλοφορίας στη γύρω από το σχολείο περιοχή κατά τις ώρες προσέλευσης και αποχώρησης των μαθητών, με στόχο την ασφαλή διέλευσή τους. Προκειμένου, όμως, οι οδηγίες του σχολικού τροχονόμου να επιτελούν τον σκοπό τους, θα πρέπει αφενός οι γονείς να εξηγήσουμε στα παιδιά πόσο σημαντικό είναι να συμμορφώνονται με τις υποδείξεις του και αφετέρου οι οδηγοί να σέβονται την παρουσία του και να ακολουθούν τις οδηγίες του.
Ο ΕΛΕΓΧΟΣ ΣΤΑ ΚΤΗΡΙΑ
Ολα τα σχολεία πρέπει συνεχώς να ελέγχουν τις κτηριακές τους εγκαταστάσεις, ώστε να είναι ασφαλείς για τα παιδιά που στεγάζουν. Σε αυτό μπορούν να βοηθήσουν και οι γονείς των μαθητών με σωστές παρατηρήσεις και εποικοδομητικές προτάσεις. Θα πρέπει επίσης να μην υπάρχουν στους χώρους του σχολείου σκουριασμένα ή αιχμηρά αντικείμενα, στα οποία τα παιδιά θα μπορούσαν να χτυπήσουν (π.χ. σκουριασμένα κάγκελα). Εφόσον το σχολείο διαθέτει χημείο, θα πρέπει αυτό να παραμένει κλειδωμένο εκτός από τις ώρες του μαθήματος που υπάρχει υπεύθυνος εκπαιδευτικός. Στην αρχή κάθε σχολικού έτους πρέπει να γίνεται μία ανοικτή συζήτηση μεταξύ δασκάλων και μαθητών, για θέματα πρόληψης παιδικών ατυχημάτων, κυρίως στους σχολικούς χώρους. Οι ιδέες των ίδιων των παιδιών μπορούν κάποιες φορές να είναι ιδιαίτερα χρήσιμες και να προάγουν τη δημιουργία ενός ασφαλέστερου σχολικού περιβάλλοντος.
Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ
Η ύπαρξη συστήματος πυρασφάλειας είναι απαραίτητο να υπάρχει σε κάθε σχολείο. Επιπλέον, θα πρέπει κάθε χρόνο να γίνεται άσκηση ασφαλούς εγκατάλειψης του κτηρίου σε περίπτωση φωτιάς. Σε περίπτωση σεισμού υπάρχει μεγάλος κίνδυνος πρόκλησης ατυχήματος όχι μόνο εξαιτίας της σεισμικής δόνησης αλλά και λόγω του πανικού που δημιουργείται. Μόνος τρόπος για την προσπάθεια ελέγχου μίας τέτοιας κατάστασης είναι η πραγματοποίηση σε τακτά χρονικά διαστήματα ασκήσεων σεισμού. Εάν το σχολείο διαθέτει παιδική χαρά ή γυμναστήριο, πρέπει να γίνεται συνεχής έλεγχος, ώστε το υλικό (κούνιες, τσουλήθρες, μονόζυγα, μπασκέτες) και ο γύρω χώρος να πληρούν τους κανόνες ασφαλείας. Πρέπει επίσης τα παιδιά να ενημερώνονται ποιος είναι ο σωστός τρόπος χρήσης του υπάρχοντος εξοπλισμού από τους γυμναστές του σχολείου. Πρέπει επίσης να προειδοποιούνται και να γίνεται σωστός έλεγχος, ώστε να μην φέρνουν στο σχολείο επικίνδυνα και αιχμηρά αντικείμενα. Την ώρα του διαλείμματος πρέπει πάντα να είναι παρόντες κάποιοι υπεύθυνοι.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ
Ολα τα σχολεία πρέπει να διαθέτουν πλήρες φαρμακείο για την παροχή πρώτων βοηθειών, με κάποιον υπεύθυνο για αυτό, και αν είναι δυνατόν έναν νοσηλευτή ή μια νοσηλεύτρια. Σημαντικό είναι ακόμη οι γονείς να ενημερώσουν έγκαιρα το ιατρείο του σχολείου εάν το παιδί τους τυχαίνει να έχει κάποια αλλεργία. Πρέπει επίσης να υπάρχουν εμφανώς αναρτημένα τα τηλέφωνα του πλησιέστερου κέντρου υγείας ή νοσοκομείου. Νηπιαγωγοί, δάσκαλοι, καθηγητές και γυμναστές πρέπει ιδανικά να εκπαιδεύονται στις βασικές πρώτες βοήθειες. Στις μεγάλες τάξεις αυτό μπορεί να γίνεται και για τους μαθητές. Οσο σημαντική είναι για την πρόληψη παιδικών ατυχημάτων η υποδομή που παρέχεται από τους ενήλικους, εξίσου σημαντικό είναι να μάθουν τα παιδιά από την πιο μικρή ηλικία να αναγνωρίζουν τους κινδύνους και να αυτοπροστατεύονται. Προσοχή όμως στην υπερπροστασία, γιατί μπορεί εύκολα να φέρει το αντίθετο αποτέλεσμα.
