Η δωρεά οργάνων αποτελεί την ύψιστη μορφή εθελοντικής προσφοράς και αλτρουισμού. Ειδικά για ασθενείς στο τελικό στάδιο καρδιακής ανεπάρκειας ο μοναδικός τρόπος για να συνεχίσουν να ζουν είναι να κάνουν μεταμόσχευση καρδιάς. “Η μεταμόσχευση είναι ο μοναδικός τρόπος για να μην καταλήξεις στο θάνατο· με το που ανοίγεις τα μάτια σου καταλαβαίνεις αμέσως ότι κάτι έχει αλλάξει, ότι έχεις επιστρέψει στη ζωή, το αίμα κυλάει, ακούς τους σφυγμούς της καρδιάς σου”, αναφέρει λήπτρια καρδιάς που επιθυμεί την ανωνυμία, κι η οποία σε ηλικία 25 ετών βρέθηκε στο τελικό στάδιο καρδιακής ανεπάρκειας και ζει με την καρδιά ενός νεαρού αγοριού.
Κανείς όμως μεταμοσχευμένος ασθενής δεν θα ζούσε χωρίς τους δότες-δότριες οργάνων. Και παρόλο που η δυναμική στο ευαίσθητο θέμα των μεταμοσχεύσεων φαίνεται να αλλάζει τα τελευταία χρόνια πολλοί χάνουν τη ζωή τους περιμένοντας να μεταμοσχευθούν. Δυστυχώς, η χώρα μας κατέχει την τελευταία θέση στη δωρεά οργάνων, κάτι που βεβαίως επηρεάζει και τις μεταμοσχεύσεις.
8 ΧΡΟΝΙΑ ΑΝΑΜΟΝΗΣ
Στην Ελλάδα ο χρόνος αναμονής για μεταμοσχεύσεις είναι 8 χρόνια. Αντίστοιχα η Πορτογαλία μπορεί να καμαρώνει για μεταμοσχεύσεις που δεν ξεπερνούν τους 8 μήνες. Πάντως, ο καλαματιανός πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), καθηγητής Ιατρικής ΕΚΠΑ, διευθυντής Πανεπιστημιακής Γαστρεντερολογικής Κλινικής και διευθυντής Μονάδας Μεταμόσχευσης Ήπατος-ΓΝΑ «Λαϊκό», Γιώργος Παπαθεοδωρίδης, ελπίζει πως η πρόσφατη νομοθεσία για τις μεταμοσχεύσεις θα αλλάξει την εικόνα στο χώρο των μεταμοσχεύσεων. “Διανύουμε μία περίοδο με σημαντικές εξελίξεις που ελπίζω ότι θα αλλάξουν την εικόνα στο χώρο των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα συνολικά και ειδικότερα των μεταμοσχεύσεων συμπαγών οργάνων. Έχουμε πλέον ένα ολοκληρωμένο Εθνικό Σχέδιο, έχει ψηφισθεί και έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται ένας νέος νόμος για τις μεταμοσχεύσεις. Εχει ξεκινήσει και αποδίδει η λειτουργία του θεσμού του Τοπικού Συντονιστή Μεταμοσχεύσεων μέσω χρηματοδότησης από το Ίδρυμα Ωνάση και αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω με προσλήψεις μέσω του υπουργείου Υγείας. Ταυτόχρονα, γίνονται αρκετές δράσεις από τον ΕΟΜ για τη βελτίωση της ποιότητας, την καλύτερη οργάνωση του χώρου των μεταμοσχεύσεων, και την ευρύτερη ενημέρωση και βελτίωση της κουλτούρας της δωρεάς και μεταμόσχευσης οργάνων στη χώρα μας μέσω και διαφόρων συλλόγων ασθενών, επιστημονικών εταιρειών και σημαντικών δράσεων του Ιδρύματος Ωνάση”, αναφέρει χαρακτηριστικά σε μήνυμά του.
ΑΥΞΗΣΗ ΑΡΙΘΜΟΥ ΔΟΤΩΝ ΓΙΑ 2 ΧΡΟΝΙΑ
Σύμφωνα με τον Γιώργο Παπαθεοδωρίδη, όλα τα παραπάνω “έχουν οδηγήσει σε αύξηση του ετήσιου αριθμού δοτών για 2η διαδοχική χρονιά, γεγονός που αφήνει αισιοδοξία για τη σταθερότητα της βελτίωσης στο χώρο αυτό. Θεωρώ λοιπόν ότι με τη συνεχιζόμενη προσπάθεια του ΕΟΜ, των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας και όλων των Μεταμοσχευτικών Μονάδων μας, μαζί με τη στήριξη της επίσημης Πολιτείας, της επιστημονικής κοινότητας και της ελληνικής κοινωνίας μπορούμε να καταφέρουμε να βελτιώσουμε τις αποδόσεις μας στο χώρο της δωρεάς και της μεταμόσχευσης οργάνων ώστε να δίνουμε ευκαιρίες ζωής σε ολοένα και περισσότερους ασθενείς”.
Ειδικότερα, όπως δείχνουν τα στατιστικά στοιχεία του ΕΟΜ, το 2022 αξιοποιήθηκαν προς μεταμόσχευση όργανα από 69 αποβιώσαντες δότες οργάνων, ενώ μέχρι το Νοέμβριο του 2023 μετρήθηκαν 74 δότες οργάνων και πάνω από 170 μεταμοσχεύσεις συμπαγών οργάνων. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο παρελθόν, οι αποβιώσαντες δότες οργάνων κυμαίνονταν μεταξύ 40 – 50 ετησίως.
ΜΕ ΣΤΟΧΟ ΤΗΝ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑΣ
Η πρόσφατη νομοθεσία για τις μεταμοσχεύσεις στοχεύει άλλωστε στην ενίσχυση της προσπάθειας για δωρεά οργάνων. Ο νόμος -μεταξύ άλλων- προβλέπει σχετικά ότι: “Η αφαίρεση ενός ή περισσοτέρων οργάνων από θανόν πρόσωπο πραγματοποιείται εφόσον είναι ενήλικο και όσο ζούσε δεν είχε εκφράσει την αντίθεσή του”. Έτσι, “στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων τηρείται αρχείο όπου καταχωρούνται οι δηλώσεις των πολιτών περί αντίθεσής τους στην αφαίρεση οργάνων τους μετά θάνατον. Κάθε ενήλικος πολίτης μπορεί να αποστέλλει στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων σχετική δήλωσή του, με βεβαιωμένο το γνήσιο της υπογραφής. Για τη δήλωση δεν απαιτείται συγκεκριμένος τύπος, αρκεί να συνάγεται ρητά και αβίαστα η ακριβής βούληση του προσώπου. Η δήλωση αυτή είναι ελεύθερα ανακλητή. Η ανάκληση γίνεται με νεότερη δήλωση ανάκλησης, η οποία αποστέλλεται ομοίως στον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύσεων. Η αρχική δήλωση διαγράφεται από το αρχείο και θεωρείται ως μη γενόμενη”.
Σε περίπτωση κατά την οποία κάποιος δεν είναι εγγεγραμμένος ούτε στο Μητρώο Δωρητών ούτε στο Μητρώο Αρνητών, τότε την απόφαση για τη δωρεά οργάνων και ιστών την λαμβάνει η οικογένειά του.
ΤΙ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΕΧΩ
Σε ό,τι αφορά τις επιλογές του καθένα και της καθεμίας όσο βρίσκεται εν ζωή, είναι να εγγραφεί: α) στο Μητρώο Δωρητών, β) στο Μητρώο Αρνητών, γ) να διαγραφεί από το μητρώο δωρεάς.
Στο μητρώο δωρεάς μπορεί κανείς να εγγραφεί με τους εξής τρόπους:
- • Αίτηση στα γραφεία του ΕΟΜ: Ο ενδιαφερόμενος πολίτης μπορεί να προσέρχεται στα γραφεία του ΕΟΜ και να υποβάλλει αυτοπροσώπως τη δήλωσή του. Θα πρέπει να έχει μαζί του την αστυνομική του ταυτότητα και να γνωρίζει τον ΑΜΚΑ του.
- • Αίτηση σε οποιοδήποτε ΚΕΠ: Η προμήθεια και συμπλήρωση της αίτησης καθώς και η βεβαίωση του γνησίου της υπογραφής πραγματοποιείται σε οποιοδήποτε ΚΕΠ. Στη συνέχεια, ο ενδιαφερόμενος πολίτης αποστέλλει ταχυδρομικώς την αίτησή του στον ΕΟΜ (Τσόχα 5, Τ.Κ. 11521. Αμπελόκηποι, Αθήνα)
- • Αίτηση μέσω Διαδικτύου: Ο ενδιαφερόμενος πολίτης μπορεί να υποβάλλει τη δήλωσή του και μέσω Διαδικτύου, με την χρήση των στοιχείων πρόσβασης του TaxisNet είτε στη σελίδα του ΕΟΜ: eom.gr/ethniko-mitroo-doreas-organon-kai-iston/, είτε με δήλωση δωρεάς οργάνων/ιστών στο gov.gr
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να απευθυνθείτε στα τηλέφωνα: 213 2027020 – 213 2027028 – 213 2027009 – 213 2027016 – 213 2027010 και στο email: donors@eom.gr
