Στη Μεσσηνία εδώ και χρόνια υπάρχει πρόβλημα διαχείρισης μιας συγκεκριμένης ομάδας Ελλήνων πολιτών, των τσιγγάνων. Η αδυναμία του πολιτικού συστήματος και ιδιαιτέρως των αυτοδιοικητικών παραγόντων να δώσουν λύσεις, όταν τα πράγματα μπορούσαν να ελεγχθούν και υπήρχαν οι αντίστοιχοι πόροι, δημιούργησε ένα τερατώδες πλέον πρόβλημα, η αντιμετώπιση του οποίου είναι εξαιρετικά πολύπλοκη και ως εκ τούτου πολύ δύσκολη. Το κενό που έχει δημιουργηθεί προσπαθούν να καλύψουν διάφοροι ακραίοι που φαντάζονται ότι το πρόβλημα μπορεί να λυθεί με τάγματα κρούσης, νταϊλίκια και εφόδους εκδίωξης. Με μεθόδους δηλαδή εκτός κάθε νομιμότητας και κανόνα δικαίου ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους. Η βία γεννά βία και τα αποτελέσματα δυστυχώς θα είναι τραγικά. Το κακό όμως είναι ότι οι πολίτες τυφλωμένοι από την αγανάκτηση και το φόβο δεν βλέπουν τον τεράστιο κίνδυνο που διατρέχουν επιδοκιμάζοντας τις πιο ακραίες απόψεις.
 
Η ανασφάλεια, ο φόβος και ο λαϊκισμός της στοχοποίησης απόψεων, ανθρώπων αλλά και ιδεών τα τελευταία χρόνια περισσεύουν σε όλα τα επίπεδα. Η κοινωνία βρίσκεται σε νευρική κρίση με αποτέλεσμα να επιζητεί ενόχους και εξιλαστήρια θύματα επαναφέροντας στο προσκήνιο λύσεις που έχουν δοκιμαστεί και έχει αποδειχτεί ότι ενώ ακούγονται ωραίες, οδηγούν στα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Είναι, για παράδειγμα, αποδεδειγμένα ιστορικά ότι η ρητορεία για ασφάλεια και φυλετική καθαρότητα οδηγούν σε τυραννικά καθεστώτα και εξελίσσονται σε ανείπωτες τραγωδίες. Η λογική δεν λειτουργεί όμως όταν υπερισχύει ο φόβος, γιατί οι υπερβολές ακούγονται ως λογικά επιχειρήματα, ενώ οι κραυγές του λαϊκισμού κερδίζουν πάντα έδαφος. Ο πολίτης όταν νιώθει ανασφαλής και ανυπεράσπιστος προσπαθεί από κάπου να πιαστεί αδιαφορώντας αν το στήριγμα που του προσφέρεται είναι σάπιο ή τοξικό. Οι ακραίες δυνάμεις σε πολιτικό επίπεδο τρέφονται και γιγαντώνονται μέσα σε συνθήκες φόβου και σε περιβάλλον έντονης ανασφάλειας και αυτό ζούμε στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια.

Η αλήθεια είναι ότι η παραβατική συμπεριφορά των τσιγγάνων στην περιοχή είναι πλέον εκτός ελέγχου. Ξεκινά από το σήκωμα ό,τι σιδερένιου υπάρχει, χρήσιμου και άχρηστου, σε όλο σχεδόν το νομό, περνά στους τραμπουκισμούς και φτάνει στη διακίνηση ουσιών στους δρόμους και τους παράδρομους του Ασπροχώματος. Είναι προφανές ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει και στην περιοχή έχει διαμορφωθεί ένα ιδιότυπο γκέτο που εκτείνεται ουσιαστικά σε όλο τον άξονα από Καλαμάτα – Μεσσήνη – Μελιγαλά. Το θέμα είναι φανερό ότι έχει καταρχήν αστυνομική διάσταση. Κάπου πρέπει να μπει αρχικά ένα φρένο στην ανεξέλεγκτη κυκλοφορία αυτοκινήτων με φανερές παρανομίες και φορτωμένα με ό,τι φαντάζεται ο καθένας, από ξύλα και σιδερικό κάθε είδους μέχρι τσουβάλια με ελιές. Αυτό είναι το πρώτο και ουσιαστικό ζήτημα αστυνόμευσης που πρέπει να γίνει με συστηματικό όμως τρόπο σε καθημερινή βάση για μεγάλο χρονικό διάστημα και σε όλους τους δρόμους του γνωστού αμαρτωλού τόξου. Αν ελεγχθούν οι μετακινήσεις και καταστεί δυσχερέστερη η διακίνηση  κλοπιμαίων, θα έχει γίνει ένα βήμα. Αν μάλιστα οι έλεγχοι συνδυαστούν με αυστηρές ποινές, όπως η κατάσχεση αυτοκινήτων μαζί με τα αμφιβόλου προελεύσεως προϊόντα που μεταφέρονται, θα έχει πραγματοποιηθεί ένα τεράστιο βήμα στον τομέα της καταστολής της παραβατικότητας που γεννά εντάσεις.

Θα ήταν βέβαια αστείο να υποστηρίξει κάποιος ότι αυτό αρκεί για να λυθεί το πρόβλημα των τσιγγάνων. Η ουσιαστική προσέγγιση του προβλήματος δεν μπορεί σίγουρα να γίνει μόνο με αστυνομικά μέτρα, αντίθετα απαιτεί πλέγμα δράσεων. Η ανάγκη για συνολική αντιμετώπιση από την άλλη πλευρά δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για την αστυνομία, η οποία σε πολλές περιπτώσεις μοιάζει συμβιβασμένη με το πρόβλημα. Σε κάθε περίπτωση θα μπορούσε, όπως επανειλημμένα έχουμε σημειώσει, να ξεδιπλωθεί μια συνολική τοπική στρατηγική με βασικούς άξονες:
-Την εξασφάλιση ενός αξιοπρεπούς χώρου διαμονής. Η Μπιρμπίτα μπορεί να παίξει αυτόν το ρόλο –έστω στα πλαίσια της προσωρινής διαμονής για την απελευθέρωση χώρων που παράνομα καταπατούνται, όπως αυτοί στην Αγία Τριάδα– με την προϋπόθεση βέβαια της σωστής οργάνωσης της λειτουργίας της και τον επιμελή και συνεχή έλεγχο από τις εμπλεκόμενες αρχές.
-Την ανάπτυξη δράσεων που θα στοχεύουν στην αξιοπρεπή διαβίωση αυτών των ανθρώπων μέσα από την υποβοήθηση της ενασχόλησής τους με τις παραδοσιακές τους δραστηριότητες. Δεν είναι κάτι τρομερό, αν για παράδειγμα, οι δήμοι της περιοχής δώσουν μερικές άδειες σε τσιγγάνους για πώληση εποχικών φρούτων σε επιλεγμένα σημεία, ενώ είναι ακατανόητο γιατί δεν αξιοποιούνται οργανωμένα οι τσιγγάνοι στην ανακύκλωση με την οποία έτσι και αλλιώς ασχολούνται. 
-Τη συστηματική επιμόρφωση, κατάρτιση και εκπαίδευση προκειμένου να οικοδομηθούν οι συνθήκες κοινωνικής ένταξης που θα οδηγήσουν τους τσιγγάνους στην έξοδο από το γκέτο και την ομαλή ενσωμάτωση στον οικιστικό και οικονομικό ιστό της περιοχής δραστηριοποίησής τους. Η υποχρεωτική εκπαίδευση ιδίως των μικρών παιδιών θα πρέπει να προωθηθεί και να επιτευχθεί με κάθε δυνατό τρόπο, με το καλό και με το άγριο, γιατί μόνο έτσι θα μπορέσουν και αυτοί οι άνθρωποι να φύγουν από τη σημερινή άθλια κατάσταση στην οποία ζουν.
-Τη λήψη μόνιμων αστυνομικών μέτρων με την παράλληλη συστηματοποίηση των ελέγχων από όλες τις υπηρεσίες, των επιχειρήσεων που καταλήγουν τα σιδερένια… λάφυρα.

Στην απουσία ουσιαστικών μέτρων και ολοκληρωμένης πολιτικής για τους τσιγγάνους είναι φανερό ότι οφείλονται τα σημερινά αδιέξοδα. Οι τοπικοί άρχοντες επί σειρά ετών δήλωναν αναρμόδιοι παρ' ότι τις ψήφους των τσιγγάνων τις επιζητούσαν και τις εξασφάλιζαν μέσα από απίστευτες διαδικασίες προσέγγισης, όπως καταγγέλλουν τώρα οι τσιγγάνοι, με 50 ευρώ το κεφάλι και μια γουρνοπούλα κέρασμα. Η άσκηση όμως πολιτικών γι' αυτήν την κατηγορία δημοτών – πολιτών τελείωνε πάντα την επόμενη των εκλογών. Οι τοπικές αρχές χαϊδεύουν τώρα «τάγματα» αυτοδικίας και ζητούν πογκρόμ διώξεων και εκκαθαρίσεων βγαλμένα από τις χειρότερες στιγμές της ιστορίας. Με περιστασιακά μέτρα, με αδυναμία συγκρότησης μιας ολοκληρωμένης πολιτικής αντιμετώπισης των ουσιαστικών προβλημάτων είναι βέβαιο ότι η κατάσταση κάθε μέρα θα επιδεινώνεται και το κενό θα σπεύσουν να το καλύψουν οι ακραίοι λαϊκιστές της ανοησίας και της άσκοπης βίας που θα οδηγήσει στο να χύσουν το αίμα τους αθώοι άνθρωποι. Τα κεράσματα με τις γουρνοπούλες κράτησαν πολλά χρόνια και τώρα που ήρθε ο λογαριασμός δεν χρειάζεται να περάσουμε από τα πανηγύρια στις τραγωδίες.

Υ.Γ. Τα λεφτά εκτός του ότι δεν μυρίζουν, δεν έχουν και πατρίδα. Πριν από μερικά χρόνια ελληνικές τράπεζες αγόραζαν τουρκικές. Τώρα τουρκικές εταιρείες αγοράζουν ελληνικές μαρίνες. Αυτός είναι ο καπιταλισμός της παγκοσμιοποίησης και της ελεύθερης διακίνησης κεφαλαίων και ανθρώπων. Υπάρχει βεβαίως και ο άλλος δρόμος των κλειστών οικονομιών και του κρατικού προστατευτισμού, αλλά αυτός τείνει προς εξαφάνιση μιας και εξασφαλίζει αποδεδειγμένα μόνο εξαθλίωση για τους πολλούς. Η συνειδητοποίηση της πραγματικότητας και η ψύχραιμη αποτίμηση των γεγονότων ποτέ δεν έβλαψε κανέναν, εκτός βέβαια από τους φανατικούς και τους ακραίους.



panagopg@gmail.com