Την αδιαφορία του κόσμου διαπίστωσε όπως φάνηκε και ο καλλιτεχνικός διευθυντής "με το καλημέρα" όπως λένε. Ο ίδιος επικαλέστηκε και στις δύο συναντήσεις μια συζήτηση με σερβιτόρο που δεν έδειχνε και ιδιαίτερο ενθουσιασμό για την ιστορία. Σε μια σύντομη παρέμβαση στην εκδήλωση που έκανε ο συνδυασμός "Ανοιχτός Δήμος - Ενεργοί Πολίτες", επιχείρησα να μεταφέρω το κλίμα στην πόλη όπως το εισπράττω στην καθημερινότητα και μακριά από τα σχήματα που έχει ο κάθε παράγοντας στο μυαλό του. Ισχυρίζομαι λοιπόν ότι η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου είναι από επιφυλακτική μέχρι πλήρως αρνητική στην ανάληψη της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Γιατί όταν ακούει εκατομμύρια και βλέπει ότι Ευρώπη και Πολιτεία δεν πρόκειται να βάλουν το χέρι βαθιά στην τσέπη, διαισθάνεται ότι τελικά αυτό θα μπει στη δική του τσέπη με διάφορους τρόπους. Ο κόσμος συνδυάζει το κόστος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας με τους Ολυμπιακούς Αγώνες - κάτι που το πλήρωσε ακριβά χωρίς να εισπράξει τίποτα ως αντιστάθμισμα. Με αποτέλεσμα μεγάλο μέρος του να θεωρεί πως θα κληθεί να πληρώσει το μάρμαρο. Και φυσικά δεν φαίνεται κανένας από τους παράγοντες του δήμου διατεθειμένος "να βάλει το χέρι του στο Ευαγγέλιο" και να διαβεβαιώσει τους πολίτες πως δεν θα συμβεί κάτι τέτοιο. Πολύ απλά αυτοί που έχουν αναλάβει να "προπαγανδίσουν" την υπόθεση, δεν μπορούν να δώσουν απάντηση στο ερώτημα του μέσου πολίτη "και εγώ τι θα κερδίσω;".
Υπάρχει όμως και ένα μέρος του κόσμου που είναι υπέρ της ανάληψης διοργάνωσης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, έχοντας την προσδοκία ότι... θα φέρει τουρίστες. Φυσικά πρόκειται για εκείνους οι οποίοι θα μπορούσαν να επωφεληθούν από κάτι τέτοιο (αλλά δεν κουνάνε ούτε το μικρό τους δαχτυλάκι περιμένοντας να ενεργήσουν άλλοι για λογαριασμό τους). Πλην όμως αυτοί που γνωρίζουν την επίδραση την οποία μπορεί να έχει η ανάληψη της διοργάνωσης σε μια πόλη, διαβεβαιώνουν ότι αυτό δεν πρόκειται να συμβεί όπως το έχουν κάποιοι στο μυαλό τους. Και ότι το όφελος θα είναι μακροπρόθεσμο, πάντα όμως υπό προϋποθέσεις. Με δεδομένα αυτά δεν μένει παρά μια μικρή σχετικά ομάδα πολιτών που ασχολείται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο με τα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης, η οποία ενδιαφέρεται, ασχολείται και γενικά αναζητεί το δικό της δημιουργικό ρόλο στην υπόθεση. Εν γνώσει αυτών άπαντες ποιούν έκκληση για "κινητοποίηση" των πολιτών, πλην όμως ουδείς έχει σκεφθεί αν και πώς μπορεί να γίνει αυτό. Αν με τον τρόπο που συζητούν μέχρι τώρα επιχειρήσουν να πείσουν και τους ανθρώπους της πόλης ότι είναι δική τους υπόθεση η Πολιτιστική Πρωτεύουσα, θα αποτύχουν παταγωδώς. Αυτά που ακούγονται είναι σαν το όχημα που έχει κολλήσει στη λάσπη και γυρίζουν οι ρόδες του στον αέρα. Και αν δεν πατήσουν στο έδαφος, αν δεν μιλήσουν πειστικά στους πολίτες, δεν πρόκειται ποτέ η πόλη να αγκαλιάσει το εγχείρημα.
Αιφνιδιάζοντας τους συνομιλητές του ο κ. Καρυοφύλλης, τους έβαλε -και με τρόπο που προκάλεσε αντιδράσεις ορισμένων- να διαπιστώσουν μόνοι τους ότι στη διεκδίκηση... δεν υπάρχει "αφήγημα". Ουσιαστικά δηλαδή ένα πειστικό "παραμύθι" για το μεγάλο πρόβλημα που προσδοκά να αντιμετωπίσει η ανάληψη της διοργάνωσης. Το οποίο να είναι καλύτερο από την πραγματική αφήγηση της Ελευσίνας για ανεργία, κλειστά εργοστάσια, διαλυμένη οικονομία. Γιατί αυτό ουσιαστικά προβλέπει η διαδικασία της επιλογής με βάση τη λογική του διαγωνισμού και τις ιδεολογικοπολιτικές στοχεύσεις. Με πολύ παραστατικό τρόπο έστειλε περίπατο τα ροζ συννεφάκια της ευτυχισμένης πόλης η οποία θέλει να δείξει στους Ευρωπαίους πόσο "παραδεισένια" είναι. Η Ευρώπη δεν αναζητά μια ωραία πόλη για της προσφέρει τουρίστες, αλλά μια πόλη στην οποία η Πολιτιστική Πρωτεύουσα θα αφήσει "ευρωπαϊκό" αποτύπωμα και θα ενισχύσει τις ψευδαισθήσεις στην κοινωνία ότι η ευρωπαϊκή γραφειοκρατία και οι θεσμοί της μπορούν να αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα. Ο μηχανισμός ιδεολογικής επίδρασης στην κοινωνική συνείδηση έγινε ακόμη πιο φανερός στα όσα υπέδειξε ο π. δήμαρχος Στ. Μπένος σχετικά με τη συγκρότηση του "ευρωπαϊκού οράματος" της πόλης, σύμφωνα πάντα με τους τεχνικοπολιτικούς μηχανισμούς της επιλογής. Από τις αντιδράσεις των παραγόντων μπορούμε να συνάγουμε το συμπέρασμα ότι μάλλον έχουν αργήσει να συνειδητοποιήσουν "τι παίζεται" και υπό ποίους όρους.
Με βάση και τα όσα έχουν γραφτεί τον τελευταίο καιρό, το βέβαιο είναι πως τα δύσκολα έρχονται από εδώ και πέρα, καθώς απαιτείται συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές αντιλήψεις ακόμη και στις πιο λεπτές πλευρές. Ο δήμαρχος και οι συνεργάτες του ασφαλώς έχουν βρεθεί προ ιδεολογικών εκπλήξεων μιας και παρατηρήθηκε ότι η ιστορία με τα 200 χρόνια της απελευθέρωσης δεν είναι και... τόσο συμβατή με το "πνεύμα" της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας και τον ευρωπαϊκό τρόπο αφήγησης της ιστορίας. Και ενδεχομένως βρεθούν μπροστά από άλλες καθώς από εδώ και πέρα οφείλουν να προσαρμοστούν πλήρως στις υποδείξεις και την λογική των κανονισμών γιατί αυτό αποτελεί και προϋπόθεση για την ανάληψης της ευθύνης διοργάνωσης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Ουσιαστικά οφείλουν να συνδέσουν τις κινήσεις με τον "αυτόματο πιλότο", ξεχνώντας παρεμβάσεις στα πεδία που ενδιαφέρουν ιδεολογικά και πολιτικά τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Ολα αυτά βεβαίως αποτελούν σχολιασμό των όσων διαπιστώθηκαν σε αυτές τις συναντήσεις και σε συζητήσεις που θα έπρεπε να έχουν γίνει εδώ και πολύ καιρό. Συζητήσεις με επίκεντρο το μέλλον της πόλης που είναι ανεξάρτητο από την ανάληψη ή όχι της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Κουλτούρα διαλόγου δεν υπάρχει στην πόλη, αλλά χωρίς αυτόν και τις συνεπαγόμενες ωσμώσεις αντιλήψεων στη διαχείριση κρίσιμων ζητημάτων όλοι θα περιστρέφονται "εντός, εκτός και επί τα αυτά". Ασφαλώς και υπάρχουν διαφορετικές ιδεολογικές προσεγγίσεις, ασφαλέστατα και οι συγκρούσεις σε αυτό το πεδίο είναι αναπόφευκτες με την ελπίδα ότι δεν θα ταυτίζονται και με κοινωνικές διαιρέσεις. Στο πεδίο της διαχείρισης όμως δεν κρίνονται οι διαφορές αλλά η ικανότητα προωθητικών συνθέσεων. Η πόλη και η κοινωνία τις έχουν ανάγκη...
