Τό ἑπόμενο Σαββατοκύριακο 2 & 3 Σεπτεμβρίου 2023 θά τιμηθεῖ στήν πόλη τῆς Καλαμάτας καί στήν Ἱστορική Ἱ. Μονή Βελανιδιᾶς ἡ μνήμη ἑνός ἐπεγνωσμένου κύρους Καλαματιανοῦ, τοῦ ἀοιδίμου Μητροπολίτου Θεσσαλιώτιδος & Φαναριοφερσάλων Ἰεζεκιήλ Βελανιδιώτου, ἐπί τῇ συμπληρώσει 70 χρόνων ἀπό τοῦ θανάτου του, 3 Σεπτεμβρίου τοῦ ἔτους 1953. Ἡ σκέψη καί ἡ ἀπόφαση τοῦ ἀφιερώματος στόν σπουδαῖο αὐτόν Ἱεράρχη πού τά μέγιστα προσέφερε στήν Ἐκκλησία καί τήν Πατρίδα ἀνήκει στόν Σεβ. Μητροπολίτη Μεσσηνίας καί σεπτό Ποιμενάρχη μας κ. Χρυσόστομο λόγῳ εὐγνωμοσύνης στήν ἱερή προσωπικότητά του κι’ ἔτσι γιά πρώτη φορά στήν ἱστορία, τά «Ἔργα καί Ἡμέραι» τοῦ Ἰεζεκιήλ θά γίνουν γνωστά καί στήν γενέτειρά του καί στούς συμπατριῶτες του.
Ὁ κατά κόσμον Παναγιώτης Στροῦμπος τοῦ Φιλοστράτου καί τῆς Αἰκατερίνης Δουκάκη (ἀπό τήν περιώνυμη οἰκογένεια τῶν Δουκάκηδων) γεννήθηκε τό 1874 στήν Καλαμάτα καί σ’ αὐτήν ἔλαβε τή στοιχειώδη καί γυμνασιακή ἐκπαίδευση. Ἀπαιτητικός στόν καταρτισμό του ἐπεράτωσε τίς σπουδές δύο σχολῶν τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν, τῆς Νομικῆς καί τῆς Θεολογίας καί παρά τίς προσδοκίες τῶν ἰδικῶν του γιά ἐπιστημονική καριέρα ἤ ἀσχολία μέ τίς κερδοφόρες ἐμπορικές δραστηριότητες τοῦ πατέρα του, ἐκεῖνος, ἔχοντας θεόπνευστο ζῆλο ὁδήγησε τά βήματά του στό Μοναστήρι τοῦ Παπαφλέσσα, τήν ἱστορική Βελανιδιά, ὅπου τήν 19η Φεβρουαρίου 1907 ἐκάρη Μοναχός καί τίς ἑπόμενες ἡμέρες ἐχειροτονήθη Διάκονος καί Πρεσβύτερος ἀπό τόν ἀείμνηστο Μητροπολίτη Μεσσηνίας Μελέτιο Σακελλαρόπουλο. Τόσο πολύ ἀγάπησε τή μονή τῆς μετανοίας του ὁ Ἰεζεκιήλ, «τήν πνευματικήν ἡμῶν πατρίδα», ὅπως τήν ἀποκαλοῦσε ὥστε ἀπό τήν κουρά του καί μετά δέν ξαναχρησιμοποίησε τό οἰκογενειακό του ἐπίθετο ἀλλά κυρίως τίς προσωνυμίες «Βελανιδιώτης» ἤ «ὁ ἀπό Βελανιδιᾶς»!
Τό 1910 μετέβη στήν Ἰταλία καί ἐξυπηρετώντας ἀνάγκες τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου προσέφερε τήν ἐφημεριακή του διακονία τόσο στήν ἑλληνική κοινότητα τῆς Τεργέστης ὅσο καί τῆς Βενετίας. Ὅταν τό 1915 ἐπανῆλθε στήν πατρίδα ἀνέλαβε τήν ἡγουμενία τῆς Μονῆς Βελανιδιᾶς καί στήν ἀκαταπόνητη ἐργατικότητά του καταγράφονται ἡ ἀνακαίνιση παλαιῶν Μετοχίων της (ὅπως τοῦ Κοιμητηριακοῦ ναοῦ τοῦ ἁγίου Γεωργίου καί τοῦ σημερινοῦ ἁγίου Φανουρίου, πού καί καθιέρωσε στήν εὐλάβεια τῶν συμπατριωτῶν του ἀλλά καί ἡ ἵδρυση νέων (ὅπως τοῦ ἁγίου Παντελεήμονος, τῆς Μεταμοπρφώσεως, τοῦ προφήτη Ἰεζεκιήλ στά ἀσκητήρια τῆς «Γιδόβρυσης» κ.ἄ.
Μέ τήν ἔκρηξη τοῦ Εὐρωπαϊκοῦ πολέμου, ἔχοντας ἔντονο στή ζωή του τό αἴσθημα τῆς φιλοπατρίας, κατόπιν ἐγκρίσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου κατατάσσεται στόν στρατό ὡς Ἱεροκήρυξ καί μέ τό Σύνταγμά του ἐκστρατεύει στή Μακεδονία, τή Θράκη καί τή Σερβία. Στίς ἡμερήσιες διαταγές τοῦ Συντάγματος ἐξαίρεται ἡ εὐσυνειδησία καί ἡ ψυχραιμία του. Τό ἀξιοθαύμαστο, ὅταν καταρρέει τό Βαλκανικό μέτωπο, τόν Νοέμβριο τοῦ 1918, εὑρισκόμενος στήν περιοχή τῶν Βελεσσῶν Σερβίας προτιμᾶ νά ὁδοιπορήσει μαζί μέ τούς στρατιῶτες ἐπί δέκα ἡμέρες, μέσα ἀπό δύσβατες καί χιονισμένες περιοχές γιά νά ἐπιστρέψει στήν πατρίδα ἄν καί μποροῦσε ὡς ἀξιωματικός νά χρησιμοποιήσει τό τραῖνο. Γιά τή γενναιοψυχία του αὐτή τιμᾶται μέ τό μετάλλιο στρατιωτικῆς ἀξίας.
Ἀκολουθώντας πιστά τά βήματα τοῦ παραδελφοῦ του Ἀρχιμ. Γρηγορίου Δικαίου ἤ Παπαφλέσσα στήν ἀγάπη πρός τήν Πατρίδα, συμμετέχει ἐπίσης στή Μικρασιατική Ἐκστρατεία ἀπ’ τήν ἀρχή μέχρι τό τέλος της ὡς στρατιωτικός Ἱερεύς καί συνδέεται φιλικῶς μέ τόν Νικόλαο Πλαστήρα. Δίνει τό παρόν σέ ὅλες τίς μάχες, ἐμψυχώνοντας τούς Ἕλληνες πολεμιστές μέ τό κήρυγμα καί τήν ἐξομολόγηση καί ἀψηφώντας τόν κίνδυνο γιά τή ζωή του. Ἔφιππος περνᾶ τή γέφυρα τοῦ Σαγγάριου ποταμοῦ καί στήν αἱματηρή μάχη τοῦ Τουλοῦ-Μπουνάρ (26-28 Μαρτίου 1921) τραυματίζεται ἀφοῦ καταπλακώνεται ἀπό σωρούς χωμάτων. πού ἐκσφενδονίζουν οἱ ὀβίδες τῶν Τούρκων, ἀρνούμενος τή θεραπεία τῶν τραυμάτων του καί «σώζων τήν τιμήν τῶν ἑλληνικῶν ὅπλων», ὅπως ἀναφέρεται στήν ἡμερήσια διαταγή. Ταυτοχρόνως, στά περιθώρια τῶν πολεμικῶν ἐπιχειρήσεων γράφει καί δημοσιεύει κείμενα καί ἐπιστολές, σχετικά μέ τήν ἱστορία τοῦ Μικρασιατικοῦ Ἑλληνισμοῦ. Καί ὅταν μέ δάκρυα στά μάτια ἀφήνει τή Σμύρνη, ἑνώνοντας τήν πίκρα καί τόν πόνο του μέ τούς ἀναστεναγμούς ὅλων τῶν Ἑλλήνων τῆς ἀρχαίας γῆς τῆς Ἰωνίας γιά τόν ξερριζωμό τους ἀπό τίς πατρογονικές ἑστίες τους, δέν παραλείπει νά ἐπισκεφθεῖ τόν Μητροπολίτη Σμύρνης Χρυσόστομο, τήν παραμονή τοῦ οἰκτροῦ μαρτυρίου του. Γιά ὅλες τίς ἀνδραγαθίες του τιμᾶται μέ τό χρυσό ἀριστεῖο ἀνδρείας καί μέ ἑπτά συνολικά παράσημα.
Τήν 30ή Ὀκτωβρίου 1924 ἐκλέγεται ὑπό τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος καί Φαναριοφερσάλων καί τήν ἑπόμενη ἡμέρα χειροτονεῖται Ἐπίσκοπος. Κατόπιν ἐπιθυμίας του δέν ἐνθρονίζεται ἐπίσημα στήν ἕδρα τῆς Μητροπόλεώς του, τήν Καρδίτσα ἀλλά στήν πρώτη Ἀρχιερατική Θ. Λειτουργία πού τελεῖ, αἰτιολογεῖ τήν ἀπόφασή του αὐτή: «Δέν ἤθελα νά σᾶς ἐνοχλήσω καταφθάνων, ὡς εἴθισται, μετά πομπῆς καί παρατάξεως... Ἔρχομαι ἄγνωστος ἐν μέσῳ ἀγνώστων μέ ἐλευθέρας τά χεῖρας πρός πᾶσαν κατεύθυνσιν. Δέν μέ κολακεύουν αἱ ἀπατηλαί θωπεῖαι καί ὑποβολιμαῖαι ἐπευφημίαι. Θέλω ἀθόρυβον ἐγκατάστασιν, προτιμῶ ἀληθῶς ὅπως ἡ ἐκτίμησις ὑμῶν ἐκδηλωθῇ ἐκ τῶν ὑστέρων καί συνεπείᾳ ἡμετέρας ποιμαντορίας...»
Πραγματικῶς, στά 25 χρόνια πού ἐποίμανε μέ τή σοφία του, τήν πεῖρα του καί τό ἀγωνιστικό του πνεῦμα «Κλῆρον καί Λαόν» τῆς Θεοσώστου αὐτῆς Μητροπόλεως, τῆς Θεσσαλικῆς γῆς, ἀνάλωσε ὄλες τίς δυνάμεις του γιά τήν πνευματική συγκρότηση τοῦ ποιμνίου του καί τήν φιλανθρωπική ἀνακούφιση τῶν «ἐλαχίστων ἀδελφῶν». Τά σημαντικότερα ἔργα του ἦταν: Τό Νοσοκομεῖο Καρδίτσας πού ἵδρυσε ὁ ἴδιος καί ἐφωδίασε μέ ἀκτινολογικό ἐργαστήριο καί ἐπειδή δέν ἐπαρκοῦσε χῶρος στό θεραπευτήριο, τό φιλοξένησε στό Ἐπισκοπεῖο, τό Γηροκομεῖο πού ἔφερε τό ὄνομά του, τό Σανατόριο γιά τούς φυματικούς, ὁ Βρεφονηπιακός σταθμός, οἱ παιδικές Κατασκηνώσεις, τά παιδικά συσσίτια γιά τά προσφυγόπουλα, ἡ λαϊκή Βιβλιοθήκη μέ τήν ἐπωνυμία «’Αθηνᾶ», ἡ Νυκτερινή σχολή γιά ἀγράμματους ἐργάτες, ἡ Πανθεσσαλική ἔκθεση Καρδίτσης καί ἄλλα πολλά πού συχνά-πυκνά συντηροῦσε ὁ ἴδιος μέ τόν μισθό του καί τά φιλοδωρήματα ἀπό τίς ἐκκλησιαστικές τελετές. Στό διάστημα τῆς ποιμαντορίας του δέχεται προττάσεις γιά μεταθετό σέ χηρεύουσες ἄλλες Μητροπόλεις (μεταξύ αὐτῶν καί ἡ Μητρόπολη Μεσσηνίας) ἀλλά ἀρνεῖται καί παραμένει ἀμετακίνητος στήν Μητρόπολη πού τοῦ ἐμπιστεύθηκε ὁ Θεός!
Ὁ Ἰεζεκιήλ παραιτήθηκε στά μέσα Ὁκτωβρίου 1950 διότι ὑπέφερε ἀπό ἀσθένεια τῶν ποδῶν του, κυρίως, ὅμως ὑπέρ τοῦ διαδόχου, πνευματικοῦ υἱοῦ καί συμπατριώτη του Κυρίλλου Καρμπαλιώτη, πού εἶχε ἐκλεγεῖ Μητροπολίτης Ζιχνῶν καί Νευροκοπίου ἀλλά διακαῶς ἐπιθυμοῦσε τήν μετάθεσή του. Τρία χρόνια ἔζησε ὡς πρώην Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος καί παρ’ὅτι κοντά του ἔφθασε ὁ τότε Ἡγούμενος τῆς Βελανιδιᾶς μακαριστός Ἱερομόναχος Ἀλέξανδρος Θεοφιλόπουλος, ζητώντας, νά τόν μεταφέρει καί γηροκομήσει στήν κοινή μονή τῆς μετανοίας τους, ὁ Γέροντας προτίμησε νά μείνει στήν Καρδίτσα, λέγοντας σέ ὅλους: «Θά μείνω κοντά στά παιδιά μου, θά μείνω κοντά στόν δεσπότη μου» (ἐννοώντας τόν Κύριλλο)!
Αυτήν τήν μεγάλη ἐκκλησιαστική καί πατριωτική φυσιογνωμία θά τιμήσει ἡ Ἱερά Μητρόπολις Μεσσηνίας μέ δύο Ἐκδηλώσεις: Α) τήν λογοτεχνική ἑσπερίδα τοῦ Σαββάτου 2/9 ἐ.ἔ. καί ὥρα 7 μ.μ. στό Πνευματικό Κέντρο, ὅπου θά παρουσιασθεῖ τό πολυσχιδές ἔργο του μέσα ἀπό τρεῖς εἰσηγήσεις ἐκλεκτῶν Ὁμιλητῶν καί Β) τό Δισαρχιερατικό συλλείτουργο στήν Ἱερά Μονή Βελανιδιᾶς τήν Κυριακή 3/9/ἐ.ἔ. προεξάρχοντος τοῦ 6ου κατά σειράν διαδόχου του, Μητροπολίτου Θεσσαλιώτιδος & Φαναριοφερσάλων κ. Τ ι μ ο θ έ ο υ καί συλλειτουργοῦντος τοῦ Μητροπολίτου Μεσσηνίας κ. Χρυσοστόμου. Στό τέλος θά τελεσθοῦν τό Μνημόσυνον τοῦ τιμωμένου Ἀρχιερέως καί τά Ἀποκαλυπτήρια μνημειακῆς παλαιᾶς στήλης.
