Το «παρών» στον εορτασμό έδωσαν ο δήμαρχος Πύλου-Νέστορος Δημήτρης Καφαντάρης, οι αντιπεριφερειάρχες Μεσσηνίας Ελένη Αλειφέρη και Περικλής Μαντάς, ο πρώην υπουργός Γιάννης Λαμπρόπουλος, ο πρώην βουλευτής Γιάννης Σαμπαζιώτης, τα μέλη του Δημοτικού και Τοπικού Συμβουλίου του Δήμου Πύλου-Νέστορος, εκπρόσωποι των σωμάτων ασφαλείας και πλήθος πιστών.
Η εικόνα της Ελεήστριας βρέθηκε στις 22 Ιανουαρίου 1897, ύστερα από συνεχείς εμφανίσεις της Παναγίας σε μία γυναίκα του χωριού. Στον βραχώδη τόπο όπου βρέθηκε η εικόνα ανακαλύφθηκαν και άλλες δύο, αυτή του Εσταυρωμένου και του Ευαγγελιστή Λουκά. Εικάζεται ότι κάποιος καλόγερος ή ιερωμένος, προκειμένου να τις σώσει από κάποιον ιερόσυλο, τις τύλιξε σε ένα πετραχήλι και τις έκρυψε. Οι εικόνες ήταν γλυπτές, σαν αγαλματίδια. Η σύνθεση και των τριών αποτελούν τη σημερινή εικόνα της Ελεήστριας.
Οσον αφορά τη χρονολογία κατασκευής τους, σύμφωνα με τον Ολλανδό αρχαιολόγο Πέρσον ανήκουν στον 5ο-6ο αιώνα μ.Χ., ενώ κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν πως κατατάσσονται στη μεταβυζαντινή εποχή. Ο ναός της Παναγίας Ελεήστριας χτίστηκε το 1900 στο σημείο όπου βρέθηκαν οι εικόνες.