Στις εγκαταστάσεις της Costa Navarino όπου παραβρέθηκα ένα όμορφο απόγευμα, μαζί με τον καθηγητή κ. Ιωάννη Ηλιόπουλο ο οποίος κατάγεται από την Καλαμάτα, διευθυντή Ερευνών στο εργαστήριο Θεωρητικής Φυσικής της École Normale Supérieure στο Παρίσι, τον Οκτώβρη του 2015 γνώρισα τον Αμερικανό αστροφυσικό και κοσμολόγο Τζορτζ Σμουτ (Βραβείο Νόμπελ Φυσικής 2006) και μεταξύ άλλων διαπίστωσα την άριστη γνώση του για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Επίσης με εξέπληξαν οι αναφορές του νομπελίστα αστροφυσικού Τζορτζ Σμουτ για τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του Θαλή.
Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, οι συμπολίτες του Θαλή αμφισβητούσαν την χρησιμότητα της φιλοσοφίας αφού αυτή δεν σε βοηθάει να πλουτίσεις. Τότε ο Θαλής έχοντας προβλέψει από τις κινήσεις των άστρων ότι αναμένεται χρονιά πολύ καλής σοδειάς, νοίκιασε όλα τα ελαιοτριβεία της Μιλήτου. Την επόμενη χρονιά που η κίνηση υπήρξε αυξημένη έγινε πλούσιος και έτσι απέδειξε στους συμπολίτες του πως με τη σοφία μπορεί κανείς να πλουτίσει, όμως δεν είναι αυτός ο σκοπός της.
Η υπέροχη συζήτηση συνεχίστηκε για το ελαιόλαδο της Μάνης. Ο κ. Τζορτζ Σμουτ εξέφρασε και την επιθυμία του να αγοράσει έναν ελαιώνα. Με θερμά λόγια μάς μίλησε για τη χρήση του ελαιόλαδου της Μάνης στη μεσογειακή διατροφή. Φυσικά από ό,τι κατάλαβα είχε ενημερωθεί για το ελαιόλαδο της Μάνης από τον καθηγητή Θεωρητικής Φυσικής κ. Ιωάννη Ηλιόπουλο.
Να θυμίσουμε ότι ο νομπελίστας Τζορτζ Σμουτ, καθηγητής σήμερα στο πανεπιστήμιο Μπέρκλεϊ και στο γαλλικό Paris Diderot, συμμετείχε στο 2ο Συμπόσιο των 7 Σοφών του Κόσμου με θέμα την Κοσμολογία, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, στην Αρχαία Μεσσήνη, στην Costa Navarino και στην Καλαμάτα, από τις 2 έως τις 4 Οκτωβρίου 2015. Τρεις κάτοχοι του βραβείου Νόμπελ στη Φυσική και τέσσερις κορυφαίοι αστροφυσικοί συμμετείχαν σε αυτό το 2ο Συμπόσιο των 7 Σοφών του Κόσμου.
Ενθερμος υποστηρικτής της επιστημονικής εκλαΐκευσης και διάδοσης των επιστημονικών ζητημάτων, ο νομπελίστας καθηγητής Τζορτζ Σμουτ μίλησε στην Αθήνα, προσκεκλημένος από το Ιδρυμα Ευγενίδου, και στις 9 Ιουλίου 2018, για τα σύγχρονα θέματα που απασχολούν την Αστροφυσική και την Κοσμολογία, στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος «Διδάσκοντας το Σύμπαν» - καθώς η ζωή μας, όπως λέει, είναι συνδεδεμένη με την επιστήμη είτε το θέλουμε είτε όχι. «Οι σύγχρονες κοινωνίες και ο πολιτισμός, ο τρόπος ζωής μας και η υγεία μας, εξαρτώνται ολοένα και περισσότερο από τις επιστημονικές ανακαλύψεις και τις νέες τεχνολογίες. Τα ενεργά μέλη μιας κοινωνίας και όσοι λαμβάνουν αποφάσεις πρέπει να γνωρίζουν τα όρια και την επικράτεια της επιστήμης, αλλά και ότι μερικά κρίσιμα ζητήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, χρειάζονται επιστημονική αξιολόγηση και λύσεις», μας λέει.
«Αν πιστεύετε, είναι σαν να κοιτάτε τον Θεό», είναι η διάσημη και προκλητική φράση που είπε ο Τζορτζ Σμουτ το 1992, όταν με τον καθηγητή Τζον Μάδερ ανακοίνωσε την ανακάλυψη του «αρχαίου φωτός» του σύμπαντος. Οι δύο επιστήμονες κατάφεραν να μετρήσουν και να παρατηρήσουν την κοσμική ακτινοβολία που εκπέμπει το σύμπαν από τη γέννησή του, επιβεβαιώνοντας τη θεωρία της Μεγάλης Εκρηξής και δίνοντας μια εξήγηση για τη δημιουργία των γαλαξιών και του κόσμου μας. Ο Στίβεν Χόκινγκ χαρακτήρισε τη δουλειά τους ως μία «από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις του αιώνα» και τιμήθηκαν με το Νομπέλ Φυσικής το 2006.
Ο Τζορτζ Σμουτ μας λέει ότι η ανακάλυψή τους, πέρα από την επιστημονική της σημασία, ενίσχυσε το επιστημονικό πεδίο της κοσμολογίας με νέους ερευνητές. «Βοηθήσαμε στην ανάπτυξη ενός πεδίου κάπως ακατάστατου σε κάτι πιο ακριβές, με αποτέλεσμα να έχουμε σήμερα αρκετά δεδομένα για να καταλάβουμε τι γίνεται. Στα χρόνια που μεσολάβησαν έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος στην έρευνα», τονίζει ο καθηγητής. Η επιστήμη της Κοσμολογίας, όπως μας λέει ο ίδιος, μοιάζει να «συνομιλεί» με τη φιλοσοφία.
«Σήμερα ξέρουμε περισσότερα για το πώς η Μεγάλη Εκρηξη οδήγησε στη δημιουργία μεγάλων δομών, όπως οι γαλαξίες και τα κλάστερ των γαλαξιών που παρατηρούμε, και αρχίζουμε να καταλαβαίνουμε πώς εξελίχθηκαν τα αστέρια, τα πλανητικά και ηλιακά συστήματα», σημειώνει ο κ. Σμουτ, απαντώντας σε φιλοσοφικά ερωτήματα σχετικά με την προέλευσή μας, πώς δημιουργήθηκαν ο κόσμος και η Γη, από πού προήλθε η ζωή και πώς ταιριάζουν όλα στη γενική εικόνα.
Οι μεγάλες προκλήσεις του μέλλοντος, όπως τα αποθέματα νερού, η καθαρή ατμόσφαιρα, η τεχνητή νοημοσύνη, είναι ζητήματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η ανθρωπότητα - και θα λυθούν ή θα επιδεινωθούν, τονίζει ο καθηγητής, με πολιτικές που θα συνδέονται με την επιστήμη και τις τεχνολογίες. «Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θέλουν να ακούν τις άβολες αλήθειες», μας λέε, και αυτό ισχύει σε πολλά επίπεδα, από τα αντιεμβολιαστικά κινήματα μέχρι το μεταναστευτικό ζήτημα. Το ζητούμενο για τον ίδιο είναι να εμπνευστούν οι νέες γενιές, να αποκτήσουν επιστημονικές γνώσεις και να βοηθήσουν την ανθρωπότητα με νέες ανακαλύψεις.
Καρδαμύλη, πόλη 3.000 χρόνων
