Κυριακή, 05 Νοεμβρίου 2023 09:15

Γιώργος Αγάτσας: Ο ταλαντούχος μικροναυπηγός και ο ανεκμετάλλευτος «θησαυρός» του (φωτογραφίες)

Υψηλή τεχνική, μεράκι, έρευνα για υλικά και σχέδια και αγάπη για την μικροναυπηγική χαρακτηρίζουν τις δημιουργίες του Γιώργου Αγάτσα.

Θαυμάζοντας τες άλλωστε κάποιος από κοντά, μόνο ως εξαιρετικές θα μπορούσε να τις χαρακτηρίσει, δείγμα πως η Καλαμάτα έχει ικανούς ανθρώπους ώστε να στηρίξουν το όραμα δημιουργίας μουσείου ναυτικής παράδοσης. Με καταγωγή από την Αθήνα και όντας πλέον πολιτογραφημένος Καλαματιανός, ο συνταξιούχος εκπαιδευτικός του ΟΑΕΔ αποτελεί μια ευχάριστη διαπίστωση πως το αστείρευτο ταλέντο και οι ικανότητες σε εξειδικευμένες τέχνες δεν λείπει από τους σύγχρονους Έλληνες, με το εργαστήριο του στην οδό Πινδάρου να πιστοποιεί το γεγονός αυτό.

Ρεπορτάζ: Τάσος Ανδρικόπουλος

Ο ίδιος άλλωστε, δεν έχει περιοριστεί στην ιδιότητα του μικροναυπηγού, έχοντας ανοίξει τους ορίζοντες του μεταξύ άλλων στην ζωγραφική, στην αγιογραφία, στη συλλογή σπάνιων πετρωμάτων και φιγούρων, καθώς και στην κατασκευή αρχαίων όπλων, όπως τόξα, ασπίδες και ξίφη. Ο Γιώργος Αγάτσας έχει συστηθεί στο κοινό της πόλης στο παρελθόν μέσα από τρεις διαφορετικές εκθέσεις μικροναυπηγικής, θίγοντας πρώτος το θέμα της δημιουργίας ναυτικού μουσείου. Η πρώτη έγινε το 2008 σε συνεργασία με τον ζωγράφο Σωτήρη Τζαμουράνη που “έφυγε” προσφάτως στο ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας με αφορμή τότε τη “Ναυτική Εβδομάδα”, η δεύτερη το 2010 στο Πνευματικό Κέντρο με τίτλο “Ελληνικός πολιτισμός και οι ναυτικοί λαοί της Μεσογείου” και το 2013 στον ίδιο χώρο, με τίτλο “Ιστορικές Ναυμαχίες και Μάχες των Ελλήνων από την Τροία έως και τον Μέγα Αλέξανδρο”.

Και στις τρεις αυτές εκθέσεις οι οποίες κέρδισαν τις εντυπώσεις, είχαν δοθεί υποσχέσεις για την υλοποίηση του προαναφερόμενου μουσείου από τους τότε αρμόδιους φορείς, όπως έγινε άλλωστε και σε αυτές που ακολούθησαν του Παναγιώτη Σοφικίτη, μένοντας όλες σε προφορικό επίπεδο, παρότι οι συλλογές και των δύο ανδρών είναι ικανές ώστε να στηρίξουν το εγχείρημα αυτό και να δημιουργηθεί ένα θεματικό μουσείο από το οποίο μόνο κερδισμένη θα μπορούσε να βγει η πόλη.

Η ΤΕΧΝΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ ΑΠΟ ΤΟ 1970

Με καταγωγή από το Μεταξουργείο, από τις αρχές του 2000 ο Γιώργος Αγάτσας μετατέθηκε στην Μεσσηνιακή πρωτεύουσα, παίρνοντας μετά από λίγα χρόνια σύνταξη. Ο Γιώργος Αγάτσας, ανακάλυψε το μεράκι του από μικρή ηλικία, έχοντας τα φόντα και τις βάσεις από τον πατέρα του που ήταν μαραγκός, βοηθώντας τον στην εργασία του, και από τον θείο του που επαγγελόταν καραβομαραγκός. Από το 1970 κατασκευάζει πολεμικά και εμπορικά πλοία από το 3.000 π.Χ. και την “Παπυρέλλα” μέχρι και τα πλοία του Βυζαντίου, ενώ στην κλήση του αυτή βοήθησε το πέρασμα του για μια τριετία ως μηχανικός στα καράβια, εμβαθύνοντας περαιτέρω στον “κόσμο” της μικροναυπηγικής, μέσα από την τέχνη του ξύλου. Μιλώντας στην “Ε”, ανέφερε αρχικά πως η παρουσία του στο εργαστήρι του είναι καθημερινή από τις 6 το πρωί, κάνοντας αυτό που αγαπάει με την ίδια ζέση όλα αυτά τα χρόνια. «Ξεκίνησα δειλά - δειλά να κάνω τα πρώτα μου πλοία, βάζοντας στη συνέχεια ένα πρόγραμμα για το πως θα πορευτώ, κάνοντας την ανάλογη έρευνα. Πέρα έτσι από τα πλοία της Ελλάδας όπως οι τρεις τριήρεις, στάθηκα ευρύτερα στη Μεσόγειο» σημείωσε, εστιάζοντας στην Αίγυπτο, στους Φοίνικες και στους Ετρούσκους. «Προσπάθησα να φέρω το ναυτικό των λαών αυτών στη συλλογή μου, δημιουργώντας τα ανάλογα καράβια, έχοντας στην κατοχή μου αυτή τη στιγμή χονδρικά στα 50 κομμάτια διαφόρων μεγεθών» πρόσθεσε, λέγοντας πως η έρευνα του κινήθηκε τόσο σε σπάνιες εγκυκλοπαίδειες, όσο και σε βιβλία της Λαϊκής Βιβλιοθήκης Καλαμάτας. Αποτέλεσμα αυτής, είναι να έχει συγκεντρώσει στο εργαστήριο του όλα τα σχέδια και τις πληροφορίες για την κάθε κατασκευή, μέσα από ένα σπάνιο αρχείο όπου όμοιο του δύσκολα μπορεί να συναντήσει κάποιος πανελλαδικά, “παντρεύοντας” αρμονικά την ύλη με την πληροφορία. 

ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ ΜΕΧΡΙ ΤΗΝ ΚΙΝΑ

Ανάμεσα στα πλοία που έχει στην κατοχή του, ξεχωρίζουν η Ρωμαϊκή Γαλέρα, ένα Κινέζικο του 7ου αιώνα το οποίο χρησιμοποιήθηκε στη μάχη με την Ιαπωνία, το φαλαινοθηρικό, η Πεντηκόντορος του Πυθέα, το Caroline (1749), ο βυζαντινός Δρόμωνας κ.α. «Κάθε ένα χρειάστηκε αρκετό χρόνο ή και λιγότερο, από μια εβδομάδα έως πέντε μήνες, μιας και οι συνοδευτικές κατασκευές όπως τα κανόνια δεν αγοράστηκαν έτοιμα αλλά δημιουργήθηκαν από μένα, διαθέτοντας τον ανάλογο εξοπλισμό» υπογράμμισε. Σε αυτά μάλιστα, ο κ. Αγάτσας δεν έχει σταθεί μόνο στις κατασκευές, εμπλουτίζοντας τες με εξαιρετικές και σπάνιες ανθρώπινες αλλά και ζωικές φιγούρες, οι οποίες προέρχονται μεταξύ άλλων από βιομηχανίες του εξωτερικού, όπως από την Αγγλία την Ιταλία και την Ρωσία. «Στη μικροναυπηγική θα έλεγα πως η τέχνη συναντά το μεράκι» παρατήρησε, υπενθυμίζοντας πως στο παρελθόν είχε δημιουργηθεί στην Καλαμάτα σύλλογος μοντελιστών, από τον οποίο διοργανώθηκε η πρώτη και μοναδική Εκθεση Μοντελισμού στην πόλη το 1997. Σχετικά με το αν έχει κατά νου εναλλακτικές τοποθεσίες, εάν τελικά δεν τελεσφορήσει η δημιουργία μουσείου ναυτικής παράδοσης στη Μεσσηνιακή πρωτεύουσα, πληροφόρησε πως θα ήθελε να δωρίσει τη συλλογή του σε κάποιο άλλο μέρος της Μεσσηνίας όπως στη Μάνη, ή σε κάποιο νησί. «Η Καλαμάτα είναι άρρηκτα συνδεμένη με την ναυτική παράδοση, έχοντας την ανάλογη ιστορία, όμως δίχως αποφάσεις από Δήμο και Περιφέρεια μοιάζει δύσκολο να υλοποιηθεί το όραμα αυτό, παρότι η βασική προϋπόθεση, δηλαδή τα εκθέματα, είναι διαθέσιμα» συμπλήρωσε, παρατηρώντας πως ο κόσμος της Καλαμάτας το θέλει, επιθυμία που είχε εκφράσει γραπτώς μέσα από τις εκθέσεις του Γιώργου Αγάτσα, σε ειδικό βιβλίο που υπήρχε για τις εντυπώσεις του κοινού.

Ο ΥΠΟΛΟΙΠΟΣ «ΘΗΣΑΥΡΟΣ»

Πέρα από τις αξιοθαύμαστες κατασκευές πλοίων του κ. Αγάτσα, η υπόλοιπη συλλογή του αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο, το οποίο θα μπορούσε να συμπληρώσει αρμονικά ένα μουσείο ναυτικής παράδοσης. Ειδικότερα, στην κατοχή του έχει χάρτες όπως του Πίρι Ρέις και της Ναυμαχίας της Σαλαμίνας, ένα ψηφιδωτό δελφινιών, ενώ αναμφίβολα, τις εντυπώσεις κλέβει η υπέροχη και σπάνια συλλογή κοχυλιών, πετρωμάτων και βαλσαμωμένων οστράκων που διαθέτει. Η συγκεκριμένη προέρχεται μέσα από το ψαροντούφεκο που έκανε για χρόνια, αλλά και από καΐκια φίλων του, ξεχωρίζοντας οι σιαγώνες καρχαριών, βαλσαμωμένα καβούρια, σαλάχια κ.α.

ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ ΣΤΙΣ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΕΣ

Πέρα των προαναφερόμενων τεχνών, ο Γιώργος Αγάτσας ασχολείται με τη ζωγραφική από την ηλικία των 7 ετών, έχοντας πάρει τις πρώτες αρχές στη Σιβιτανίδειο Δημόσια Σχολή Τεχνών. Αποτέλεσμα αυτού είναι να διαθέτει πάνω από 50 πίνακες, η θεματική των οποίων τείνει περισσότερο στη φύση και στα νησιά. Όπως λέει άλλωστε, η μια τέχνη τον ξεκουράζει από την άλλη, ανανεώνοντας το ενδιαφέρον του μέσα από την εναλλαγή αυτή. Από πλευράς αγιογραφιών με τις οποίες ασχολείται από το 1990 και έπειτα, έχει αποτυπώσει μεταξύ άλλων τον Αγ. Δημήτριο, τον Αγ. Γεώργιο και τους Αγίους Αναργύρους, έχοντας δωρίσει αρκετές σε εκκλησίες της Μεσσηνίας. «Ως προς την εκπαίδευση μου στην τέχνη αυτή, παρακολούθησα μαθήματα σε τμήμα αγιογραφίας στην Καλαμάτα, ξεκινώντας με τον ζωγράφο Τάσο Αριδά από την Κυπαρισσία» ενημέρωσε, πληροφορώντας πως ορισμένες από τις δημιουργίες του έχουν τοποθετηθεί σε αίθουσα του Μουσικού Σχολείου Καλαμάτας, στο οποίο κάνει κατά καιρούς μαθήματα στους μαθητές της Α’ Λυκείου. Αξια αναφοράς ακόμα είναι και η συλλογή του από μινιατούρες όλων των αεροπλάνων του β’ παγκοσμίου Πολέμου, συμπληρώνοντας αρμονικά ένα εργαστήριο στο υπόγειο μιας πολυκατοικίας, το οποίο θα μπορούσε να αποτελέσει άτυπα μουσείο από μόνο του. Τέλος, ο κ. Αγάτσας γνωστοποίησε πως έχει ξεκινήσει τη συγγραφή βιβλίου για τον ναυπηγό Αμεινοκλή τον Κορίνθιο, ο οποίος ενδεχομένως υπήρξε ο δημιουργός της τριήρεως.