Ρεπορτάζ: Γιάννης Σινάπης
Το βράδυ της Τρίτης το Δημοτικό Συμβούλιο καταψήφισε κατά πλειοψηφία το νομοσχέδιο, σε μια συνεδρίαση όπου καταγράφηκαν οι ιδεολογικές και προσωπικές απόψεις των μελών του.
Η δημοτική αρχή που πρόσκειται στη Ν.Δ. επιβεβαίωσε ότι με το νέο νόμο στοχεύει στην εξασφάλιση της πλειοψηφίας που θα της δώσει τη δυνατότητα να διοικήσει τον δήμο χωρίς προβλήματα. Οι μειοψηφίες (από το χώρο της Ν.Δ. έως την Αριστερά) διαφώνησαν ξεκάθαρα με το νέο νόμο, όμως επισημάνθηκε (με εξαίρεση την παράταξη του ΚΚΕ) η δυνατότητα συνεργασίας μέσω προγραμματικών συμφωνιών για τη διεκδίκηση του δήμου, όπως δήλωσε ο επικεφαλής του “Πρότυπου Δήμου” Βασίλης Τζαμουράνης.
Τον νέο νόμο καταψήφισαν με 20 ψήφους οι παρατάξεις όλων των μειοψηφιών και τον υπερψήφισαν με 14 οι σύμβουλοι της δημοτικής αρχής (μαζί με τους ανεξάρτητους που συνεργάζονται μαζί της), ενώ λευκό ψήφισε ο Δημήτρης Κουκούτσης και 6 σύμβουλοι απουσίαζαν από τη συνεδρίαση.
Ο δήμαρχος Θανάσης Βασιλόπουλος, οι αντιδήμαρχοι και οι σύμβουλοι της δημοτικής αρχής υποστήριξαν με θέρμη το νομοσχέδιο, που κατά την άποψή τους επαναφέρει την κανονικότητα στην αυτοδιοίκηση, γιατί η δημοτική αρχή έχει τη δυνατότητα να εφαρμόσει το πρόγραμμά της χωρίς να έχει ανάγκη συμμαχίες και συνεργασίες με παρατάξεις των μειοψηφιών και τις καταστάσεις ομηρίας που έφερε η απλή αναλογική.
Οι επικεφαλής και σύμβουλοι των παρατάξεων των μειοψηφιών εξαπέλυσαν πυρά κατά του νομοσχεδίου που δίνει τη δυνατότητα εκλογής δημάρχου με 43% συν μία ψήφο, εξασφαλίζοντάς του το 60% των εδρών, αλλοιώνοντας τη βούληση των εκλογέων. Μίλησαν για κομματικοποίηση της αυτοδιοίκησης, για κομματικούς μηχανισμούς που θα βρουν το 150% των υποψηφίων συμβούλων που απαιτούνται, ενώ επέκριναν το πλαφόν του 3% για είσοδο στο Δημοτικό Συμβούλιο και την απαξίωση της ψήφου στις κοινότητες από 301 κατοίκους και πάνω, καθώς μπορεί να εκλέγονται κοινοτικοί σύμβουλοι με λιγότερες ψήφους.
Αναλυτικά:
Την εισήγηση για το νομοσχέδιο έκανε ο αντιδήμαρχος Γιώργος Φάβας, ο οποίος ανέφερε πως “η απλή αναλογική φαίνεται ότι δεν μπορούσε να εφαρμοστεί, λόγω του ζητήματος της κυβερνησιμότητας”.
Ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας Βασίλης Κοσμόπουλος είπε ότι “είναι ένας εκλογικός νόμος με στόχο να διευκολύνει την εκλογή των υπαρχόντων δημάρχων” και δήλωσε πως “είμαστε θιασώτες της απλής αναλογικής”. Επέκρινε το γεγονός ότι δεν υπάρχει η μέγιστη δυνατή νομιμοποίηση εκλογής δημάρχου με πάνω από 50%, χαρακτήρισε απίστευτο το 150% στο σύνολο των υποψηφίων συμβούλων που απαιτείται κι έκανε λόγο για κομματικούς στρατούς για να βάλουν υποψηφίους συμβούλους. Παρατήρησε ότι “είναι ευφυολόγημα πως είναι αντισυνταγματικό να υπάρχει αυτόνομο ψηφοδέλτιο για τις κοινότητες” κι επεσήμανε πως “στις κοινότητες δεν μετράει η ψήφος, ο συνδυασμός του δημάρχου κερδίζει τα 3/5 και ας έχει χάσει. Αυτό δεν είναι σεβασμός στην ψήφο, ο πλειοψηφών δεν είναι πρόεδρος”. Σημείωσε πως υπάρχει έντονη κομματικοποίηση και των κοινοτήτων και δήλωσε ενάντια στο νόμο.
Ο επικεφαλής του “Πρότυπου Δήμου” Βασίλης Τζαμουράνης παρατήρησε ότι “η εξασφάλιση της κυβερνησιμότητας οδηγεί σε δημαρχοκεντρικό μοντέλο διοίκησης των δήμων. Η εκλογή δημάρχου με 43% και η κατανομή εδρών στο 60% παραβιάζει την ισονομία της ψήφου και αλλοιώνει τη λαϊκή βούληση”. Τάχθηκε υπέρ της αναλογικότερης κατανομής των εδρών και συμπλήρωσε πως “η κατάργηση της ανεξάρτητης κάλπης στις κοινότητες υποβαθμίζει την ανεξαρτησία της τοπικής κοινωνίας. Ο πρόεδρος εκλέγεται από το συνδυασμό του δημάρχου, ακόμα και αν έχει χάσει στο χωριό”. Επεσήμανε ότι “δεν αγγίζει τα σοβαρά προβλήματα της αυτοδιοίκησης, ούτε περιορισμό στις θητείες. Βοηθάει τους εν ενεργεία δημάρχους που ανήκουν στη Ν.Δ. Επιφέρουν οπισθοδρόμηση και όχι πρόοδο”. Ωστόσο, εκτίμησε πως “θα είναι καταλύτης στη σύμπραξη μειοψηφιών με προγραμματικές συμφωνίες” και δήλωσε ότι “θα επιδιώξουμε και θα συμβάλουμε στη συνεργασία για έναν καλύτερο δήμο”.
Η επικεφαλής της παράταξης “Καλαμάτα Ξεκινάμε” Μαρία Οικονομάκου έκανε λόγο για παρωδία συζήτησης, “καθώς δεν υπάρχει δυνατότητα αλλαγής αυτών που έχουν συμφωνηθεί στο νέο νόμο”. Τάχθηκε υπέρ ενός αναλογικού εκλογικού συστήματος, “που θα δοκιμάζει την ωριμότητα και την ευθύνη των παρατάξεων” και δήλωσε πως “αυτό δεν με εκφράζει”.
Ο επικεφαλής του “Ανοιχτού Δήμου” Μανώλης Μάκαρης μίλησε για απολυτότητα του πλειοψηφικού συστήματος και για πισωγύρισμα στην αυτοδιοίκηση. Παρατήρησε ότι “ο δήμαρχος είναι αδιαμφισβήτητος παράγοντας εξουσίας με 43% και οι κοινότητες μετατρέπονται σε διακοσμητικά στοιχεία. Το 150% στους υποψηφίους συμβούλους ευνοεί παρατάξεις με δικό τους κομματικό μηχανισμό”.
Η επικεφαλής της παράταξης “Καλαμάτα Τόπος Ζωής” Τόνια Κουζή παρατήρησε ότι “πιστέψαμε ότι μπορούμε αν το θέλουμε να έχουμε φωνή με την απλή αναλογική. Η κατάργησή της με έχει βάλει στο ρόλο της γλάστρας”. Σημείωσε πως “ο νέος νόμος μού δημιουργεί άρνηση και δείχνει την έξοδο των νέων από το Δημοτικό Συμβούλιο”.
Ο επικεφαλής της “Λαϊκής Συσπείρωσης” Δημήτρης Οικονομάκος ανέφερε ότι “η Ν.Δ. θέλει να πάρει όλους τους δήμους και τις περιφέρειες” κι εκτίμησε πως “αυτό που κάνει στις κοινότητες, είναι για να μην υπάρχουν αντιδράσεις για σημαντικά ζητήματα (ανεμογεννήτριες κ.λπ.)”. Χαρακτήρισε αντιδημοκρατικά το 43% της εκλογής με το 60% των εδρών και το πλαφόν του 3% για εκλογή στο Δημοτικό Συμβούλιο και ανέφερε πως το τελευταίο γίνεται για να κόψει αντάρτες. Δήλωσε, επίσης, “υπέρ της ανόθευτης απλής αναλογικής, ό,τι ψηφίζει ο λαός να βγαίνει”.
Ο επικεφαλής της παράταξης “Πόλη Ενωμένη” Δημήτρης Κουκούτσης ανέφερε ότι “ο νέος νόμος δεν λαμβάνει υπόψη του τη διαφορά πρώτου - δεύτερου στην κατανομή των εδρών και δεν προβλέπει περιορισμό των θητειών που πρέπει να υπάρχει για όλους τους αιρετούς, όχι μόνο της αυτοδιοίκησης. Πρέπει να υπάρξει συνολική μεταρρύθμιση για την αυτοδιοίκηση, για την αυτοτέλειά της και την αναλογική επιλογή των οργάνων της”.
Ο επικεφαλής της “Ανεξάρτητης Συμμαχίας Πολιτών” Μιχάλης Αντωνόπουλος δήλωσε ότι “ο νέος νόμος στερεί δικαιώματα και δυνατότητες πολιτών, δεν είναι δημοκρατικός” και πρόσθεσε: “Η αυτοδιοίκηση να μην είναι το μακρύ χέρι του κράτους. Κάθε δημοκρατικός πολίτης θα πρέπει να είναι αρνητικός σε έναν τέτοιον νόμο. Οδηγεί στην πόλωση. Δεν εκλέγονται οι σύμβουλοι, αλλά ορίζονται”.
Ο δήμαρχος Θανάσης Βασιλόπουλος ανέφερε ότι “αποδείχθηκε ανεφάρμοστη η συνεργασία”, έκανε λόγο για διαφορετικές πολιτικές προσεγγίσεις κι επιμέρους σκοπιμότητες και υποστήριξε πως “αποδείχθηκε ότι στην πράξη δεν μπορεί να λειτουργήσει”. Παρατήρησε ότι “ο νέος νόμος έρχεται να αποκαταστήσει την ομαλότητα στην αυτοδιοίκηση, την κυβερνησιμότητα. Κινείται σε σωστή κατεύθυνση”, σε αντιδιαστολή, κατά τον ίδιο, με την απλή αναλογική που “ναρκοθέτησε την αυτοδιοίκηση, έθεσε σε ομηρία εκλεγμένες δημοτικές αρχές”. Είπε ότι “πρέπει να έχει λόγο ο πρόεδρος κοινότητας, αλλά δεν μπορούμε να επιστρέψουμε στην προ "Καποδίστρια" εποχή” και δήλωσε πως “θα στηρίξουμε τις κοινότητες”. Επέμεινε ότι “το πείραμα της απλής αναλογικής απέτυχε παταγωδώς”, έκανε λόγο για “λογική πολιτικών συναλλαγών κι εκβιασμών που δεν έχει θέση”, ωστόσο παραδέχθηκε πως “στο δήμο μας δεν υπήρχε”. Κλείνοντας, δήλωσε υπέρ του προωθούμενου νομοσχεδίου.
Ακολούθησαν τοποθετήσεις αντιδημάρχων και συμβούλων της δημοτικής αρχής και των μειοψηφιών, στο ίδιο μήκος κύματος με τις τοποθετήσεις του δημάρχου και των επικεφαλής των παρατάξεων.
