Ο ελαιοκομικός τομέας είναι ένας ιδιαίτερα δυναμικός κλάδος που στηρίζει την οικονομία της Περιφέρειας Πελοποννήσου, δεδομένου ότι παράγει το 1/3 της εθνικής παραγωγής ελαιολάδου, εκ των οποίων το 60% παράγεται στη Μεσσηνία. Ως εκ τούτου για την επεξεργασία του ελαιοκάρπου λειτουργούν 105 διφασικά ελαιοτριβεία που παράγουν 220.0000 τόνους ελαιοπυρήνα και 103 τριφασικά που παράγουν 125.000 τόνους ελαιοπυρήνα, τα οποία επεξεργάζονται τα 5 πυρηνελαιουργεία της περιοχής.
Γι' αυτό ακριβώς τον λόγο το πρόβλημα της λειτουργίας των πυρηνελαιουργείων στη Μεσσηνία είναι ιδιαίτερα οξυμμένο, παρ' ότι είναι υπαρκτό σε όλες τις ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας, λόγω της ελλιπούς σχετικής νομοθεσίας.
Ενώ λοιπόν οι άλλες ελαιοπαραγωγικές χώρες έχουν αξιοποιήσει τα παραπροϊόντα της ελιάς, αντίθετα στη χώρα μας λόγω έλλειψης μακροπρόθεσμης στρατηγικής στον ελαιοκομικό τομέα, δημιουργούν προβλήματα στο ανθρώπινο και φυσικό περιβάλλον.
Αρκεί να αναφέρω ότι ενώ από τη λειτουργία των πυρηνελαιουργείων παράγονται: υδρατμοί, αιωρούμενα σωματίδια, πτητικές οργανικές ενώσεις, έντονες οσμές, καθώς και οπτική όχληση, υπάρχουν περιορισμοί βάσει του Π.Δ. 1180/81 μόνο για τα αιωρούμενα σωματίδια. Για τις υπόλοιπες οχλήσεις δεν υπάρχει σχετική νομοθεσία. Ακόμη και τα 13 μέτρα που εισηγήθηκε η Π.Ε. Μεσσηνίας, δεν περιλαμβάνουν τις οχλήσεις από τους υδρατμούς, που τόσο έντονα προβλήματα δημιουργούν ιδιαίτερα στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά.
Μετά τις επανειλημμένες μετρήσεις που ξεκίνησαν για πρώτη φορά το 2011 και συνεχίσθηκαν από το "Δημόκριτο" πρόσφατα διαθέτουμε ένα επιστημονικό οπλοστάσιο που οφείλει η πολιτεία να αξιοποιήσει εφαρμόζοντας τις βέλτιστες λύσεις.
Πρέπει να επισημάνω ότι λόγω της λαθεμένης χωροθέτησης των πυρηνελαιουργείων στη ΒΙΠΕ Μελιγαλά που είναι ένα κλειστό λεκανοπέδιο (θερμοκρασιακή αναστροφή κοντά σε κατοικημένες περιοχές κ.λπ.) όποια περιοριστικά μέτρα και να ληφθούν δεν πρόκειται να αποδώσουν. Το θέμα είναι αρκετά σοβαρό και χρειάζεται υπευθυνότητα και συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και την τοπική κοινωνία χωρίς ωραιοποιήσεις και ακρότητες.
Επιβάλλεται λοιπόν σήμερα το Περιφερειακό Συμβούλιο να αποφασίσει και να διεκδικήσει:
• Να χρηματοδοτήσει η Περιφέρεια επιδημιολογική έρευνα ώστε να διερευνηθεί κατά πόσο τα στοιχεία της ρύπανσης που μετρήθηκαν, επιβαρύνουν και πόσο την υγεία των ανθρώπων.
• Χρηματοδότηση από την πολιτεία και αξιοποίηση κοινοτικών και εθνικών πόρων για τη μετεγκατάσταση των πυρηνελαιουργείων από τη ΒΙΠΕ Μελιγαλά.
• Προώθηση ολοκληρωμένων νομοθετικών ρυθμίσεων με τα 13 μέτρα, όπως υπέβαλαν οι υπηρεσίες της ΠΕ Μεσσηνίας.
• Να ληφθούν υπ' όψιν οι θετικές προτάσεις των πυρηνελαιουργών, όπως το ύψος των καμινάδων.
• Να προκληθεί σύσκεψη στο ΥΠΕΚΑ με τη συμμετοχή της Περιφέρειας, του "Δημόκριτου", του ΓΕΩΤΕΕ, της ΕΤΒΑ, εκπρόσωπο των πυρηνελαιουργών και των δήμων της περιοχής λαμβάνοντας υπ' όψιν τις τεκμηριωμένες απόψεις των επιστημονικών φορέων.
• Τέλος, οφείλουμε όλοι να διεκδικήσουμε την εφαρμογή των διαθέσιμων επιστημονικών δεδομένων με τις τεχνολογικές λύσεις, ώστε να ανακουφίσουν τη ζωή των συνανθρώπων μας στην ευρύτερη περιοχή του Μελιγαλά, της Καλαμάτας, της Μεσσηνίας και των Γαργαλιάνων.
*Εισήγηση στο Περιφερειακό Συμβούλιο της 24/7/2017.
