Κυριακή, 23 Ιανουαρίου 2022 11:02

Thomas Piketty: “Κεφάλαιο και ιδεολογία”

Από τις Εκδόσεις Πατάκη

Κάθε ανθρώπινη κοινωνία έχει την ανάγκη να δικαιολογεί τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές ανισότητές της. Πρέπει να βρίσκει τις αιτίες τους, διαφορετικά το πολιτικό και κοινωνικό οικοδόμημα κινδυνεύει να καταρρεύσει. Αυτές οι δικαιολογίες εμπεριέχουν κάποια αλήθεια, αλλά και υπερβολή, φαντασία και μικροπρέπεια, ιδεαλισμό και εγωισμό. Μέσα από τον πολιτικό λόγο και τις αντιφατικές ιδεολογίες που παράγονται, αναδύονται συνήθως μία ή περισσότερες κυρίαρχες αφηγήσεις στις οποίες στηρίζονται τα καθεστώτα ανισοτήτων.

Αντικείμενο του μνημειώδους αυτού βιβλίου αποτελεί η ιστορία και το μέλλον των καθεστώτων ανισοτήτων. Συγκεντρώνοντας ιστορικό υλικό για κοινωνίες πολύ απομακρυσμένες μεταξύ τους, και χρονικά και τοπικά, ο σπουδαίος στοχαστής και κοινωνικός επιστήμονας Thomas Piketty επιδιώκει να συμβάλει σε μια καλύτερη κατανόηση των εν εξελίξει μετασχηματισμών και, κυρίως, να καταδείξει πόσο εύθραυστη είναι η αφήγηση που κυριαρχεί τους τελευταίους δύο αιώνες για τη νομιμοποίηση των ανισοτήτων. Σύμφωνα με την αφήγηση αυτή, οι σύγχρονες ανισότητες είναι δίκαιες, αφού εκδηλώνονται στο πλαίσιο μιας ελεύθερα επιλεγμένης διαδικασίας όπου ο καθένας έχει ίσες ευκαιρίες πρόσβασης στην αγορά και στην ιδιοκτησία, κι έτσι επωφελείται αυτομάτως από τις συσσωρεύσεις των πλουσιοτέρων, που είναι οι πιο δραστήριοι από επιχειρηματική άποψη, οι πιο άξιοι και χρήσιμοι.

Ο Thomas Piketty γεννήθηκε το 1971 στο Κλισύ, στην περιοχή του Παρισιού. Αποφοίτησε από την École Normale Supérieure με ειδίκευση στα ανώτερα μαθηματικά και συνέχισε τις σπουδές του στην οικονομική επιστήμη στην École des Hautes Études en Sciences Sociales. Εργάστηκε για 2 χρόνια στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασσαχουσέττης (ΜΙΤ) και στη συνέχεια εντάχθηκε στην École d’économie de Paris, όπου διδάσκει. Θεωρείται κορυφαίος οικονομολόγος και οραματιστής του συμμετοχικού σοσιαλισμού. Το βιβλίο του “Το Κεφάλαιο τον 21ο αιώνα” (2013, “Πόλις” 2014) μεταφράστηκε σε 40 γλώσσες κι ως σήμερα έχουν πουληθεί περισσότερα από 2,5 εκατομμύρια αντίτυπα. Το “Κεφάλαιο και ιδεολογία” αποτελεί τη συνέχειά του.