Η κατασπατάληση πόρων του ΑΣΟ βρίσκεται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος και το “Θάρρος” γράφει: “Εγράψαμεν προ ημερών ότι θα παρακολουθήσωμεν εγγύτατα την εξέλιξιν του σταφιδικού ζητήματος και ιδία την πρόοδον των συζητήσεων γύρω από την κατάστασιν του ΑΣΟ και τους υπευθύνους της δημιουργίας διά να δυνθώμεν να κατατοπίσωμεν τους σταφιδοπαραγωγούς επί των γενομένων και να διαφωτίσωμεν την κοινήν γνώμην επί των τυχόν υπαρχουσών υπερβασιών. Σήμερον είμεθα εις την ευχάριστον θέσιν να δώσωμεν εις την δημοσιότητα έγγραφον του εκ των μελών του Εποπτικού Συμβουλίου του ΑΣΟ κ. Ν. Δεληγιάννη προς τον Πρόεδρον του Εποπτικού αυτού συμβουλίου, εις το οποίον εκφράζεται ζωηρά ανησυχία διά την τύχην του ΑΣΟ και της σταφίδος επομένως. Με γενικάς δε πλην αρκετά απτάς γραμμάς διαγράφονται αι ευθύναι και υποδεικνύονται οι υπεύθυνοι -κατά μέγα μέρος- της σημερινής καταστάσεως. Το έγγραφον τούτον περιήλθεν εν αντιγράφω εις χείρας μας κατά τρόπον μη αφήνοντα αμφιβολίας περί της γνησιότητός του” (1298). Ακολουθεί μακροσκελέστατη αναφορά στην οποία καυτηριάζεται η στάση της διοίκησης του ΑΣΟ για μια σειρά από ζητήματα διαχείρισης.
Σκληρή κριτική ασκεί ο “Ριζοσπάστης” στη διαχείριση του ΑΣΟ και παρουσιάζει αποκαλυπτικά στοιχεία: “Ο διαβόητος Αυτόνομος Σταφιδικός Οργανισμός, η φοβερή βδέλλα, με τα χίλια στόματα που απομυζά τον τίμιον ιδρώτα των φτωχών σταφιδοπαραγωγών, έφτασε στο χείλος της οικονομικής καταστροφής. Ηδη οι ποντίφηκες που διευθύνουν τον Σταφιδικό Οργανισμό άρχισαν με τις εφημερίδες να αποκαλύπτουν με “δόσεις” για να μην τρομάξει ο σταφιδικός κόσμος την χρεωκοπία του ΑΣΟ, οικονομική χρεωκοπία που θα ξεσπάσει και πάλι στην καμπούρα τίνος άλλου; Των σταφιδοπαραγωγών.
Εδώ και λίγες ημέρες ανακοινώθηκε ότι ο ΑΣΟ θα χρωστά μόνο στην Εθνική Τράπεζα ως το τέλος του σταφιδικού έτους, δηλαδή ως την 1η του Σεπτέμβρη 1936 431 εκατομμύρια δραχμές. Εκτός από αυτό θα χρωστά στο κράτος από τον έγγειο φόρο δύο χρόνων άλλα 80 εκατομμύρια.
Το ενεργητικό του απέναντι της τρομακτικής αυτής αστρονομικής οφειλής δεν έχει ουσιαστικά τώρα καμμία αξία, γιατί αποτελείται κατά το μέγιστο μέρος από τις εγκαταστάσεις του και την σταφίδα που θα του μείνει στις αποθήκες.
Ποτέ ως σήμερα, από το 1925 που ιδρύθηκε το οικονομικό αυτό ίδρυμα για να προστατεύσει δήθεν τους παραγωγούς, ποτέ δεν είχε φθάσει στα σημερινά χάλια. Αλλά ποτέ η φαυλοκρατία δεν το ρήμαξε σε τέτοιο βαθμό όπως κατά τα τρία τελευταία χρόνια της τσαλδαροκονδυλικής ρεμούλας. Δίκαια απορούν οι σταφιδοπαραγωγοί τι απόγιναν τα 200 εκατομμύρια που είχε ενεργητικό ο οργανισμός στο τέλος της χρήσης 1931-1932. Δίκαια αγανακτούν για το πής ήταν δυνατό να φαγωθούν, όχι μόνο τα 200 αυτά εκατομμύρια, αλλά και άλλα 500, αυτά δηλαδή που χρωστά σήμερα στην Εθνική Τράπεζα και το κράτος ο Οργανισμός, τη στιγμή που οι παραγωγοί κατά τα τελευταία χρόνια όχι μόνον δεν είδαν κανένα καλό από τον ΑΣΟ, αλλά αναγκάστηκαν να κάνουν επανάσταση πέρσι το φθινόπωρο για να τον αναγκάσουν να αυξήσει τις τιμές εξαγοράς πλεονασμάτων, τιμές που καταδικάζουν στην πιο φριχτή στέρηση, σε πείνα και δυστυχία όλη την Πελοπόννησο.
Γι’ αυτό πρέπει να μάθουν με λίγα λόγια οι παραγωγοί πού πήγαν όλες αυτές οι εκατοντάδες εκατομμύρια, που είνε εκατομμύρια δικά τους. Μαζεμένα από το πικρό τους υστέρημα.
Κατά τα τρία χρόνια που ήταν διχτάτορας του Σταφιδικού Οργανισμού ο περιβόητος Στέφανος Στεφανόπουλος και αυτός ένας από τους νέους άνδρες του Λαϊκού Κόμματος, ειδικευμένος στον “ηθικό ρυθμό”, επικρότησε στη διοίκηση του ΑΣΟ το πιο κακοήθες, το πιο αλόγιστο κομματικό όργιο.
Οι κομματικοί φίλοι του κ. υπουργού που κατοικούσαν στον Πύργο, στην Αμαλιάδα, στην Ηλεία γενικά ήλθαν και εγκαταστάθηκαν στην Αθήνα, όπου και έγιναν υπάλληλοι του Οργανισμού. Το μόνιμο προσωπικό του ΑΣΟ (ενενήντα υπάλληλοι κατά το 1932) έγινε στις μέρες του νέου άντρα 150. Επιπλέον διωρίστηκε στρατιά ολόκληρη από εκτάκτους και ημερομίσθιους που στα γραφεία του ΑΣΟ έκαναν την εμφάνισή τους μόνον κάθε πρώτη του μηνός για να πάρουν το μισθό. Εκτός από όλο αυτό το σκυλολόι, ο κ. υπουργός είχε διορίσει στον Οργανισμό και τους ιδιαιτέρους τους καθώς και τον αδελφό του Νικολάκη Ευστρατίου, διευθυντού του “Ελληνικού Μέλλοντος”. Και αυτός επί ενάμισυ χρόνο έπαιρνε κολλαριστά χιλιάρικα από τον ΑΣΟ, δηλαδή από τις τσέπες των κακόμοιρων των σταφιδοπαραγωγών. Σε εκατομμύρια όλες αυτές οι κραιπάλες μας κάνουν περί τα 2.500.000 ετήσια αύξηση μόνον στα έξοδα προσωπικού.
Παράλληλα με το λαμπρό υπουργό εκοματίζοντο κατά τον αισχρότερο τρόπο και οι διοικητικοί σύμβουλοι της παραγωγής, οι Πρεδάρηδες, Μαράκηδες, ο Κόκκιζας, ο Ζαχαρόπουλος που κατά τα τρία αυτά χρόνια πήραν δήθεν για ταξίδια και αποζημιώσεις εκατοσταριές χιλιάδες δραχμές.
Επί πλέον διόρισαν στον ΑΣΟ όλο τους το σκυλολόι. Φυσικά σε μια τέτοια πανδαισία δεν θα μπορούσε να μείνει απ’ έξω και ο αρχηγός του ηθικού ρυθμού, ο καϋμένος ο Παναγής. Αυτός φρόντισε να κάμει ο πολιτικός του φίλος και βουλευτής Ζούζουλας, ένας από τους πιο πλούσιους σταφιδοπαραγωγούς της Κορινθίας, την πιο μεγάλη μπάζα σε βάρος του ΑΣΟ. Ο Οργανισμός εξαναγκάσθηκε, χωρίς να υπάρχει καμία ανάγκη, να αγοράσει ένα σαραβαλιασμένο και άχρηστο εργοστάσιο που είχε ο Ζούζουλας στο Κιάτο, αντί 5.500.000 δραχμών. Η καταπληκτική και θρασυτάτη αυτή λοβιτούρα δικαιολογήθηκε τότε με το ότι τάχα οι σταφιδικοί συνεταιρισμοί της περιφέρειας του Κιάτου θα μπορούσαν να δώσουν τη σταφίδα τους για συσκευή στο νέο αυτό εργοστάσιο που αγόρασε ο ΑΣΟ. Εννοείται ότι με τα μισά λεφτά θα μπορούσε ο Οργανισμός να χτίσει ολοκαίνουργο εργοστάσιο με νέα μηχανήματα, αντί να πάρει το ερείπιο του Ζούζουλα. Αυτό όμως το έκαμε ο Ζούζουλας. Με ένα μέρος από τα εκατομμύρια που πήρε από τον ΑΣΟ έχτισε νέο τελειότατο εργοστάσιο στο οποίο συσκευάζει όχι μόνο τη δική του σταφίδα αλλά και τη σταφίδα των γύρω συνεταιρισμών που τους εκμεταλλεύεται άγρια. Στο μεταξύ το εργοστάσιό του που το αγόρασε ο ΑΣΟ ήταν κλειστό και μόλις φέτος άρχισε να ψευτοδουλεύει.
Είνε αυτονόητο ότι σε όλη αυτή τη ρεμούλα τον πρώτο λόγο έπαιξε η Εθνική Τράπεζα. Αυτή που ρουφά το αίμα ολάκερου του ελληνικού λαού, δεν ήταν δυνατόν να μην βάλει στο χέρι και την σταφιδοπαραγωγή.
Ο Σταφιδικός Οργανισμός την έχει για χρηματοδότριά του. Αλλά σύμφωνα με τη σύμβαση που έχουν κάμει, άμα ο ΑΣΟ είνε πιστωτικός στην Τράπεζα τότε τα χρήματά του τα τοκίζει με 3% ενώ άμα της χρωστά ο Οργανισμός, όπερ συμβαίνει διαρκώς τα τρία τελευταία χρόνια, τότε η Εθνική τον επιβαρύνει με τόκο 8%. Εννοείται ότι το δάνεισμα του Οργανισμού δεν έχει κανένα κίνδυνο για την Εθνική κι’ αυτό γιατί το κράτος έχει εγγυηθεί για προς την Τράπεζα χρέη του ΑΣΟ. Ετσι η Εθνική Τράπεζα μόνον από τόκους και προμήθειες θα πάρει από τον ΑΣΟ μόνον για την σταφιδική χρήση 35-36 περισσότερα από 25 εκατομμύρια δραχμές.
Οι γραμμές αυτές δίνουν μια γενική εικόνα του πνεύματος και της εγκληματικής σπατάλης και τις λοβιτούρες που εκυριάρχησαν κατά την τελευταία τριετίς στο Σταφιδικό Οργανισμό και εξηγούν γιατί σήμερα ο ΑΣΟ έφθασε στο οικονομικό αδιέξοδο.
Τώρα όμως έχουμε υποχρέωση ν’ αποκαλύψουμε και το νέο έγκλημα που ετοιμάζουν το κράτος, η Εθνική, η Αγροτική και το συμβούλιο του Οργανισμού σε βάρος των σταφιδοπαραγωγών. Οπως μαθαίνουμε από ασφαλέστατη πηγή, στα μέτρα που συζητούνται τώρα από τη σταφιδική επιτροπή για να σωθεί ο Οργανισμός από τη χρεωκοπία είναι και ο καθορισμός για μια πενταετία ή οκταετία ως ανώτατης τιμής εξαγοράς πλεονασμάτων 2.500 δραχμές το χιλιόλιτρο. Μάλιστα για τη χρήση 1935-1936 συζητείται να μη δοθούν περισσότερες από 2.200 δραχμές ως τιμή εξαγοράς.
Τι φοβερές συνέπειες, τόση πείνα, πόση απερίγραπτη φτώχεια θα έχει για τον σταφιδικό κόσμο η θέσπιση ενός τέτοιου μέτρου, το καταλαβαίνει μόνος του ο κάθε φτωχός σταφιδοπαραγωγός.
Οι μοναδικοί υπεύθυνοι για τη σημερινή τραγική θέση της σταφιδοπαραγωγής και την χρεωκοπία του ΑΣΟ, είνε το κράτος, η κομματική και η φαύλη διοίκηση του Οργανισμού και η ληστρική Εθνική Τράπεζα” (1299).
(1298) “Θάρρος” 5/4/1936
(1299) “Ριζοσπάστης” 8/4/1936
