Στις εκλογές που ακολουθούν στο Διοικητικό Συμβούλιο εκλέγεται και ο Τάσης Κουλαμπάς, ο οποίος φαίνεται ότι είχε αναπτύξει έντονη συνεταιριστική δραστηριότητα εναρμονισμένη με τη λογική που ακολουθούσαν τα ιδρυτικά στελέχη του Συνδέσμου, ενώ λογικά υποστηρίχθηκε από αριστερούς συνεταιριστές. Ισως μάλιστα εξελέγη και πρώτος σε ψήφους καθώς σύμφωνα με το ρεπορτάζ «εξελέγησαν οι κ. κ. Α. Κουλαμπάς, Χ. Τερζάκης, Π. Σταυρόπουλος, Σ. Πουλόπουλος, Δήμος Βούρλας, Ι. Χριστόπουλος και Κ. Φιλιόπουλος». Σε απογευματινή συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου εξελέγη πρόεδρος του Συνδέσμου ο Χρ. Τερζάκης και γενικός γραμματέας ο Δ. Βούρλας.
Οι δημοτικές εκλογές που ακολουθούν (4/8/1929) "κρύβουν" τα προβλήματα των αποζημιώσεων και των τιμών. Το ενδιαφέρον σε αυτές από την πλευρά του αγροτικού κινήματος εστιάζεται στο γεγονός ότι στην Πύλο παίρνει μέρος στις εκλογές συνδυασμός που υποστηρίζεται από το Λούλη Τσικλητήρα. Ο συνδυασμός "αγροτών, επαγγελματιών και εργατών" με επικεφαλής τον Ι. Φωτιάδη συγκεντρώνει 128 ψήφους επιβεβαιώνοντας το κύρος του αγροτιστή και των συνεργατών του καθώς: Ο συνδυασμός του μέχρι τότε προέδρου της Κοινότητας Γεώργιου Δ. Μαρκογιάννη που υποστηρίζεται από τον πολιτευτή Αγγελο Μυσιρλή παίρνει 244 ψήφους. Και ο συνδυασμός του πολιτευτή Γ. Κρασσάνου υποστηριζόμενος από τον τ. πρόεδρο της Κοινότητας Δημ. Μυσιρλή, από το βιομήχανο Περ. Σαμαρά «και των κομμάτων των πολιτευτών κ. κ. Παν. Καράπαυλου και Γεωργ. Καντιάνη» παίρνει 164 ψήφους (211).
Οι εκλογές όμως περνούν και η σταφίδα με τα προβλήματά της έρχεται και πάλι στο προσκήνιο, όπως σημειώνει μεταξύ άλλων η "Σημαία" σε κύριο άρθρο της: «Συμμεριζόμενοι και ημείς τους φόβους των παγοπλήκτων σταφιδοκτηματιών του νομού μας, ποιούμεθα θερμήν έκκλησιν προς το Συμβούλιον του Αυτόνομου Σταφιδικού Οργανισμού και προς την Κυβέρνησιν, όπως διακανονίσουν ει δυνατόν ταχύτατα και άνευ χρονοτριβών το ζήτημα των αποζημιώσεων. Διότι δεν πρέπει να λησμονή ούτε η κυβέρνησις, ούτε ο ΑΣΟ, ότι, το πλείστον των σταφιδοπαραγωγών, καίτοι ευρισκόμεθα εις την συγκομιδήν των προϊόντων των, στερούνται και αυτού του οβολού προς αγοράν του μέλανος και πικρού άρτου των. Αλλά εκτός αυτού, οι περισσότεροι εκ των παγοπλήκτων, με την βεβαιότητα ότι πολύ ταχέως θα λάβουν τας επιδικασθείσας εις αυτούς αποζημιώσεις, προέβησαν εις την προμήθειαν αρκετών ειδών επί πιστώσει. Ηδη οι δανεισταί των τους πιέζουν. Εχουν και αυτοί ανάγκας, έχουν και αυτοί υποχρεώσεις να εκπληρώσουν προς τους εμπόρους της πρωτευούσης. Τι θα γίνη; Ο ΑΣΟ και η Κυβέρνησις θα αφήσουν εκτεθειμένον έναν ολόκληρον κόσμον, απλώς και μόνον επειδή καθυστερεί η σύνταξις ενός πίνακος;» (212).
Μετά από λίγες ημέρες «η Κεντρική Ενωσις Συνεταιρισμών Μεσσήνης, ευρεθείσα χθες την μεσημβρίαν προ αδιεξόδου, συνεπεία της προς στιγμήν απειληθείσης εξεγέρσεως των παγοπλήκτων πληθυσμών απηύθυνε προς τον Αυτόνομον Σταφιδικόν Οργανισμόν το κάτωθι τηλεγράφημα: Αρξαμένης συγκομιδής παγόπληκτος κόσμος διατελεί αναστατώσει λόγω καθυστερήσεως αποζημιώσεως απειλούντων εξέγερσιν κατά Οργανισμού υποκινήσει αντιφρονούντων. Ανάγκη επισπευσθή, ορισθή ημέρα ταύτης πάντως εντός Αυγούστου - Κεντρική Ενωσις Νησίου. Εις απάντησιν τούτου έλαβε το κάτωθι τηλεγράφημα: Πληρωμή αποζημιώσεως παγοπλήκτων ενεργηθείσεται προ τέλους Αυγούστου. Ανακοινώσατε τούτο ενδιαφερομένους - Σταφ/οργάνωσις» (213).
Στο μεταξύ, τους τελευταίους μήνες εμφανίζεται μια έκρηξη στη δημιουργία σταφιδοαγροτικών σωματείων που δημιουργούνται το ένα πίσω από το άλλο, αναπτύσσουν τοπικά έντονη δραστηριότητα, δημιουργούνται ομοσπονδίες και πραγματοποιείται μεγάλη σύσκεψη στην Καλαμάτα προκειμένου να δημιουργηθεί Συνομοσπονδία και να αναλάβει πολιτικό ρόλο: «Συνεκεντρώθησαν προχθές την πρωΐαν εις την πόλιν μας και συνήλθον εις κοινήν σύσκεψιν άπαντα σχεδόν τα διοικητικά συμβούλια των εν Μεσσηνία σταφιδοαγροτικων σωματείων. Καίτοι ουδέν απολύτως ανεκοινώθη υπό των συνελθόντων επί των αποφάσεων τας οποίας έλαβον, εν τούτοις είμεθα εις θέσιν να γνωρίζομεν εξ εγκυροτάτης πηγής, μηδεμίαν επιδεχομένην αμφισβήτησιν, ότι οι συνελθόντες απησχολήθησαν κυρίως επί καθαρώς οργανωτικών θεμάτων, διά την όσον ένεστι αρτιωτέραν λειτουργίαν των σταφιδοαγροτικών σωματείων. Κατά την σύσκεψιν ελήφθησαν επίσης σοβαραί αποφάσεις επί της περαιτέρω δράσεως των σταφιδοαγροτικών σωματείων, ιδρυθήσης προς τούτο και Γενικής Συνομοσπονδίας, με έδραν τας Καλάμας.
Κατά τας αυτάς πληροφορίας μας εντός του έτους, τα σταφιδοαγροτικά σωματεία θα κάμουν μιαν πολιτικήν επίδειξιν είτε εν Καλάμιας, είτε εν Κυπαρισσία ή αλλαχού. Σκοπός της επιδείξεως ταύτης, θα είναι, καθ' α πληροφορούμεθα, η ακριβής εκτίμησις της δυνάμεως της Συνομοσπονδίας των σταφιδοαγροτικών σωματείων με απώτερον σκοπόν την πολιτικοποίησιν της σταφιδοαγροτικής Συνομοσπονδίας. Οι αντιπρόσωποι σταφιδοαγροτικών Ομοσπονδιών, ανεχώρησαν διά τας έδρας των» (214).
Η Συνομοσπονδία Αγροτών Μεσσηνίας (ΣΑΜ) εκδίδει αμέσως προκήρυξη την οποία «παρ' ότι δεν συμφωνεί απολύτως» δημοσιεύει «ως έχει και άνευ σχολίων» η "Σημαία" με την σημείωση «ίνα λάβη γνώσιν ο σταφιδοαγροτικός κόσμος»: «Σήμερον που περισσότερο από κάθε άλλη φορά φυγαδεύεται η αλήθεια και τη θέση της παίρνει η κολακεία, η ψευτιά και η απάτη. Σήμερα που η ακρίβεια της ζωής έφθασε στον πιο εξωφρενικό βαθμό και οι άλλες τάξεις όλες οργανωμένες υποστηρίζουνε με το σταγονόμετρο τα συμφέροντά τους. Σήμερα που συνεπεία της κατάστασης αυτής η εκμετάλλευσις οργιάζει μα που τα περισσότερα όμως κτυπήματά της επιπίπτουν επί του αγρότη γιατί τον βρίσκουν ανοργάνωτο και επομένως αδύνατο, ανίκανο εντελώς να μιλήσει, να αντιστή. Σήμερα ξυπνάμε από τον παληό μας λήθαργο και ελεύθεροι από τις παληές μας προλήψεις βλέπουμε ολοκάθαρα την κατά τρόπο εξωφρενικό μειονεκτική μας θέση ανάμεσα στο κοινωνικό σύνολο. Πληρώνουμε τα 7/10 του προϋπολογισμού με τις άμεσες κει έμμεσες φορολογίες που μας επιβάλλει, πληρώνουμε δηλαδή το όλον σχεδόν και συνεπεία αυτού και μόνο δικαιούμεθα μεγαλύτερου ενδιαφέροντος, μεγαλυτέρας προστασίας εκ μέρους του κράτους κατ' αναλογίαν με όλες τις άλλες τάξεις που πληρώνουν τα 3/10 και αυτά συζητήσιμα, αυτό είναι το δίκαιο και το σωστό. Μα στην πραγματικότητα συμβαίνει το εντελώς αντίθετο γιατί το κράτος δεν διαθέτει τίποτα για μας, μας έχει εγκαταλείψει τελείως στην τύχη μας.
Μόνο διαρκώς μας γεμίζουνε με υποσχέσεις ότι θα μας κάμουνε το άλφα ή βήτα πράγμα για τα μάτια γιατί πάντα αυτό το κάτι μένει πάντα γραμμένο στα χαρτιά ενώ αν πρόκειται για νέες φορολογίες πού θα πάνε; Στον αγρότη. Εκεί πάντα καταφεύγουν και εμείς μοιρολατρικώς υπομένουμε γιατί νομίζουμε ότι έτσι είναι και κανείς ποτέ δε μας είπε την αλήθεια. Και οι διάφοροι μέχρι σήμερα επιτήδειοι δήθεν κοπτώμενοι για τα συμφέροντα των αγροτών δεν εκάμανε τίποτε άλλο από το να γεμίσουν το πορτοφόλι τους και να εμπνεύσουν την δυσπιστία του αγρότη για κάθε νέα κίνηση αφυπνιστική.
Και έτσι η κατάστασίς μας κάθε ημέρα χειροτερεύει. Το επίσημον κράτος αδιαφορεί, η καλλιέργεια της γης γίνεται με εντελώς πρωτόγονα μέσα, χωρίς γεωπόνους, χωρίς μηχανήματα. Ολόκληρες εκτάσεις σκεπάζονται από τα έλη προς βλάβη της παραγωγής και της υγείας μας. Η συγκοινωνία μας είναι αξιοθρήνητη. Η μόρφωσίς μας μηδαμινή. Κρατικά νοσοκομεία δεν υπάρχουν για μας. Η έννοια της ζωής, ο ανθρωπισμός μας, αύτη η ηθική μας υπόσταση έχουν εκλείψει.
Και αυτοί ακομη οι Οργανισμοί που γίνανε δήθεν για να εξυπηρετησουνε τον αγρότη μας εκμεταλλεύονται και αδιαφορούν στη δυστυχία μας. Και γιατί όλα αυτά; Η απάντησις δίδεται μονάχη της:
Γιατί είμαστε ανοργάνωτοι και συνεπώς δεν μπορούμε να ενεργήσουμε από κοινού. Μα όμως τώρα τελευταία το καταλάβαμε πολύ καλά αυτό και αρχίσαμε να συσσωματούμεθα. Παντού η υποδοχή της ιδρύσεως των αγροτικών σωματείων εγένετο με ενθουσιασμό, οι ομοσπονδίες μας θριαμβεύουν και το ήμισυ σχεδόν της Μεσσηνίας έχει οργανωθεί γερά. Αυτό μας απέδειξε το προχθεσινό μας συνέδριο για την ένωση όλων μας, για την ίδρυσι της Συνομοσπονδίας μας απαρχήν της αφυπνίσεώς μας.
Αγρότες
Η ιδρυθείσα Συνομοσπονδία των Αγροτών Μεσσηνίας χαιρετίζει ολόκληρον τον οργανωμένο και ανοργάνωτο αγροτικό κόσμο και δηλώνει απερίφραστα ότι θα εργασθή συστηματικά, ακούραστα, με ζήλο, με αγάπη, με πάθος, για να διεκδικήσει τα συμφέροντά μας, υφώνουσα τη σημαία της παντού όπου θα υπάρξη εκμετάλλευσι του αγρότη για να εφαρμόση το δύσκολο πρόγραμμά της το οποίο είδατε παραπάνου για να βελτιώση την αθλία κατάστασι στην οποία βρισκόμαστε σήμερα και να μας δώση την πρέπουσα θέσι στην κοινωνία. Μην ακούτε τις συκοφαντίες των διαφόρων επιτηδείων αλλά πειθαρχείστε γύρω από την πράσινη σημαία της Συνομοσπονδίας μας και φωνάξατε μαζί με μας: Ζήτω οι αγρότες!» (215).
Ταυτοχρόνως όμως στους κόλπους των σταφιδοαγρτικών σωματείων εκδηλώνονται έντονες αντιθέσεις και από τη Συνομοσπονδία ανακοινώνεται η διάλυση της Ομοσπονδίας Ασλάναγα και της Ομοσπονδίας Βρωμόβρυσης: «Το συνέδριο κατόπιν προτάσεων της προσωρινής επιτροπής εστιγμάτισε την μέχρι τούδε διαγωγήν και λοιπάς ενεργείας του Προέδρου της Ομοσπονδίας Αριος (Ασλάναγα) κ. Κυριακόπουλου, εθεώρησε την ομοσπονδίαν υπό διάλυσιν και έδωκε εντολήν εις την Διοίκησιν της Συνομοσπονδίας να προβή εις την ανασυγκρότησιν αυτής το ταχύτερον. Κατά το καταστατικόν της Συνομοσπονδίας η εν λόγω Ομοσπονδία δύναται να απολογηθή εντός 15 ημέρων. Επίσης το αυτό συνέδριον αποφάσισε την διάλυσιν της Ομοσπονδίας Βρωμοβρύσεως συμφώνως τω άρθρω 18 του καταστατικού της Συνομοσπονδίας κατά το οποίον δεν επιτρέπονται δύο ομοσπονδίαι εις τον αυτόν Δήμον και την υπαγωγή των σωματείων της εις την Ομοσπονδίας Ναζηρίου (Εύα) και Παμίσου προς γνώσιν των ενδιαφερομένων» (216).
Η Ομοσπονδία Σταφιδοαγροτικων Σωματείων Βρωμόβρυσης-Μεσοποταμίας περνά στην αντεπίθεση και δηλωνει ότι δεν αναγνωρίζει τη Συνομοσπονδία: «Τους δημοσιεύσαντες ανωνυμογράφους εν τη εφημερίδι "Σημαία" αλλόκοτον ανακοινωθέν απαξιούμεν απαντήσεως και δηλούμεν κατηγορηματικώς ότι ουδέποτε ουδεμία επιτροπή ή Συνομοσπονδία έχει αναγνωρισθή από τους πραγματικούς ιδεολόγους αγρότας της υπαίθρου. Συνεπώς οι αγρόται ας μη δίδουν προσοχήν εις τους ξένους και αγνώστους προς την ύπαιθρον θορυβοποιούς.
Οι συνελθόντες αντιπρόσωποι Σταφιδοαγροτικών Σωματείων Ομοσπονδιών Βρωμοβρύσεως Μεσοποταμίας Δημ. Ηλιόπουλος, Ν. Καψόπουλος, Ν. Ρουσόπουλος, Παναγ. Αργυράκης Βρωμόβρυσης, Μιχ. Γιαννόπουλος Κουκουράχι, Δημ. Χριστόπουλος Αγριλιά, Δημ. Αποστολόπουλος Πιλαλίστρα (Επονται και άλλαι υπογραφαί)» (217).
Η Συνομοσπονδία σε απάντησή της επαναλαμβάνει ότι θεωρεί υπό διάλυση την Ομοσπονδία Αριος και και καλεί τον πρόεδρό της Γεώργιο Λ. Κυριακόπουλο σε απολογία μέσα σε 15 ημέρες, προτρέποντάς τον να μην καταφεύγει στις εφημερίδες «συλλέγων υπογραφάς και δημοσιεύων πράγματα ανύπαρκτα» (218).
Και ενώ η αγανάκτηση των σταφιδοπαραγωγών για τις καθυστερήσεις των αποζημιώσεων κορυφώνεται, ο Σύνδεσμος Ενώσεων ανακοινώνει ότι «θα μηνυθώσιν και θα καταδιωχθώσι δι' όλων των νομίμων μέσων όσοι παραγωγοί επώλησαν τα ενεχυριασμένα προϊόντα τους εις τους εμπόρους καθώς επίσης και οι αγορασταί έμποροι, ίνα σταματήση η κατάφωρος καταστρατήγησις του σχετικού νόμου καθ ό εις την εξόφλησιν των χρεών των συνεταίρων υποχρεούνται αυτοί ούτοι και οι έμποροι αγορασταί των ενεχυριασμένων προϊόντων» (219).
Η δράση των συνεταιρισμών βρίσκεται πλέον στο στόχαστρο του "Ριζοσπάστη" ο οποίος υλοποιώντας τη γραμμή του ΚΚΕ σχετικά με την οργάνωση σε «Αγροτικές Ενώσεις» γράφει για το καθήκον των σταφιδοπαραγωγών: «Τα καθήκοντα που μπαίνουν σε κάθε συνειδητό σταφιδοπαραγωγό είναι να διαφωτίσει τους σταφιδοπαραγωγούς πάνω στο ότι οι σημερινοί οργανισμοί, είναι οργανισμοί που χρησιμοποιεί η άρχουσα τάξη για να μπορεί ευκολώτερα να απομυζάει τον ιδρώτα των σταφιδοπαραγωγών.
Οσο για τους συνεταιρισμούς και αυτοί είναι όργανα της Εθνοτράπεζας και των τσορμπατζήδων. Για να μπορέσουν οι φτωχοί σταφιδοπαραγωγοί να αντεπεξέλθουν στη φτώχεια και στην πείνα που τους μαστίζει πρέπει να οργανωθούν σε "Αγροτικές Ενώσεις" φτωχοί και μεσαίοι και από κοινού με τους εργάτες να εντείνουν τον αγώνα τους κατά της σημερινής άρχουσας κεφαλαιοκρατικής τάξης, για την ανατροπή της και την εγκαθίδρυση της εργατοαγροτικής κυβέρνησης, υπό την οποία και μόνο οι φτωχοί αγρότες θα απαλλαγούν από την εκμετάλλευση διεκδικώντας στον σημερινό κατά της άρχουσας τάξης αγώνα την κατάργηση του ΑΣΟ, την κατάργηση κάθε ληστρικής φορολογίας στη σταφίδα, παροχή μακροπρόθεσμων και μικρότοκων δανείων, αποζημίωση για τις ζημιές από θεομηνίες κλπ» (220).
(211) "Σημαία" 7/8/1929 - Οι ψήφοι που πήραν οι υποψήφιοι του συνδυασμού τον οποίο υποστήριξε ο Τσικλητήρας: Ιωάν. Φωτιάδης 194, Διον. Ματσούκας 134, Μιχαήλ Πιερακάκης 128, Κωνστ. Καραγιάννης 127, Σωτ. Καραμπάτσος 117, Δημ. Θεοδωρακόπουλος 115, Παν. Πανοσκάλτσης 110, Ιω. Γ. Πόπορης 108. Ο τρόπος υπολογισμού της ψήφου των συνδυασμών είναι "περίεργος" για τα σημερινά δεδομένα, φαίνεται ότι ο αριθμός προέκυπτε από το μέσο όρο των ψήφων που είχαν πάρει οι υποψήφιοι προφανώς σε κοινό ψηφοδέλτιο.
(212) "Σημαία" 8/8/1929
(213) "Σημαία" 14/8/1929
(214) "Σημαία" 20/8/1929
(215) "Σημαία" 21/8/1929
(216) "Σημαία" 24/8/1929
(217) "Θάρρος" 27/8/1929
(218) "Σημαία" 28/8/1929
(219) "Θάρρος" 29/8/1929
(220) "Ριζοσπάστης" 2/9/1929
