Τρίτη, 08 Φεβρουαρίου 2022 22:58

Ο έλεγχος των δημοσκοπήσεων

Του Ανδρέα Σαρρή, σ. Δικηγόρου (Καλαμάτα)

Ως γνωστό, το καθεστώς των δημοσκοπήσεων διέπεται κυρίως από το Νόμο 3603/2007, το άρθρο 2 του οποίου καθορίζει και τα απαιτούμενα στοιχεία της δημοσκόπησης. Το άρθρο 4 του ίδιου νόμου προβλέπει την αρμοδιότητα της Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής για άσκηση ελέγχου. Από το περιεχόμενο των όλων των διατάξεων του άνω νομοθετήματος προκύπτει ότι ναι μεν καθορίζονται τα απαιτούμενα στοιχεία της δημοσκόπησης, και η διαδικασία ελέγχου της τυπικής συμμόρφωσης, αλλά δεν προβλέπεται και ο τρόπος διαπίστωσης της αλήθειας! Δηλαδή μπορεί μια δημοσκοπική εταιρεία να είναι απολύτως εντάξει σε σχέση με όλα τα απαιτούμενα, όμως δεν ελέγχεται για την αλήθεια της ουσίας των ευρημάτων.
Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα έχουμε σε πολλές περιπτώσεις κραυγαλέα διάψευση των δημοσκοπικών ευρημάτων σε σχέση με τα γεγονότα που επακολούθησαν και απετέλεσαν αντικείμενο πρόβλεψης. Πασιφανής αστοχία π.χ. ήταν η πρόβλεψη για το δημοψήφισμα του 2015 και εσχάτως για την εκλογή της ηγεσίας του ΚΙΝΑΛ, όπου το σύνολο, σχεδόν, των δημοσκόπων προέβλεπε νίκη του Ανδρέα Λοβέρδου, που ήρθε τελικά τρίτος, ενώ όλα τα γραφεία στοιχημάτων είχαν προβλέψει με ακρίβεια την έκβαση της εκλογής! (πρόσφατη μεγάλη αποτυχία πρόβλεψης είχαμε και στο εξωτερικό, σχετικά με τις εκλογές της Πορτογαλίας).
Για τους λόγους αυτούς, το κύρος των δημοσκόπων έχει δεχθεί βαρύτατο πλήγμα ….. αναξιοπιστίας. Επιπλέον σε μεγάλο μέρος της κοινής έχει προκληθεί πλέον η εντύπωση πως οι δημοσκοπήσεις έχουν καταστεί ένα από τα μέσα προπαγάνδας και ότι το ύψος της αμοιβής των δημοσκόπων είναι ανάλογο με το μέγεθος της απόκλισης από την αλήθεια.
Προκύπτει επομένως ανάγκη για αναθεώρηση του νόμου που διέπει τις δημοσκοπήσεις. Η καθιέρωση νομικού ουσιαστικού ελέγχου των δημοσκοπήσεων δεν είναι εύκολη υπόθεση, διότι ο τρόπος για τη διαπίστωση της αλήθειας μπορεί να προσκρούει σε συνταγματικές και άλλες διατάξεις. Όμως η νομοθετική ρύθμιση, που θα εναρμονίζεται με το Σύνταγμα, είναι ζήτημα νομικού σχεδιασμού που πρέπει να αναλάβει και προτείνει στη Βουλή η αντιπολίτευση, αφού, όπως είναι φανερό, η κυβέρνηση εξυπηρετείται με το υφιστάμενο καθεστώς.
Τυχόν απόρριψη της πρωτοβουλίας από την Κυβέρνηση, θα συνεπάγεται γι αυτήν το πολιτικό κόστος αποδοχής της αναξιοπιστίας των δημοσκόπων, χάριν προπαγάνδας.