Η πρόσφατη ανακοίνωση των στοιχείων για το ΑΕΠ του Δ΄ τριμήνου του 2021 αποτελεί μια ακόμη απόδειξη ότι η οικονομική πολιτική της συντηρητικής κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη πάσχει, υπολείπεται από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές και έχει αποτύχει, καθότι είμαστε η χώρα με τη δεύτερη μεγαλύτερη ύφεση το 2020 στην Ευρωζώνη και ανάμεσα στις επτά από τις δεκαεννέα χώρες της Ευρωζώνης που δεν κατάφεραν το 2021 να αποκαταστήσουν το χαμένο έδαφος του 2020.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής) με την Έκθεση του για το Δ΄ τρίμηνο του 2021, που δημοσίευσε προχθές, επεσήμανε και επιβεβαίωσε την κριτική που ασκεί το Κίνημα Αλλαγής - ΠΑΣΟΚ για λάθος στόχευση και μίγμα δημοσιονομικής και αναπτυξιακής πολιτικής. Η τεράστια σωρευτική δημοσιονομική επιδείνωση της τάξης των 30 δις ευρώ, σύμφωνα με την Έκθεση, δεν κατάφερε να πετύχει την πλήρη ανάκαμψη της οικονομίας το 2021 μετά τη βαθιά ύφεση του 2020, όπως επετεύχθη από την πλειονότητα των χωρών της Ευρωζώνης και της ΕΕ.
Η αποτυχίας του οικονομικού κυβερνητικού προγράμματος εστιάζεται στο ότι δεν ήταν αρκετά εμπροσθοβαρές, τα δε μέτρα σε πολλές περιπτώσεις δεν ήταν σωστά στοχευμένα αλλά οριζόντια και η χορηγηθείσα ρευστότητα μέσα από το τραπεζικό σύστημα αφορούσε μόνον τους λίγους.
Ο πληθωρισμός στη χώρα μας άρχισε να έχει θετικό ρυθμό από τον Ιούνιο του 2021και κλιμακώθηκε με 3,4% τον Οκτώβριο, 4,8% τον Νοέμβριο και 5,1% τον Δεκέμβριο, 6,2% τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο, σύμφωνα δε με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κατέρριψε κάθε ρεκόρ καθότι άγγιξε το 7,2%, το μεγαλύτερο της τελευταίας 25ετίας, που αποδεικνύει πως το αφήγημα περί της αποκλειστικής συσχέτισης της ακρίβειας και των ανατιμήσεων με τον πόλεμο στην Ουκρανία δεν ευσταθεί.
Η αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην ενίσχυση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών, στην αύξηση του κατώτατου μισθού για το Μάιο, όπως προβλέπουν οι κυβερνητικές εξαγγελίες θα έχει ήδη μετακυλήσει όλο το βάρος της κρίσης στα χαμηλά εισοδήματα.
Καμία μείωση στον ΦΠΑ στα τρόφιμα και τα βασικά αγαθά, ή στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης στα καύσιμα, όπως έχουν κάνει δεκάδες, πλέον, χώρες στην Ευρώπη. Χωρίς ρύθμιση για πλαφόν τιμής στην ενέργεια, ή για να πιεστούν οι πάροχοι να απορροφήσουν μέρος του ενεργειακού κόστους.
Παρόλα αυτά η Κυβέρνηση φέρνει το νομοσχέδιο για την κατάργηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ στους έχοντες και στους κατέχοντες, ενώ συνεχίζει να κερδοσκοπεί πάνω στα χαμηλά εισοδήματα πατώντας στο μέγεθος και τη διάρκεια του φαινομένου του πληθωρισμού, όπως αποδεικνύεται από τις ιλιγγιώδεις υπερβάσεις των εσόδων από ΦΠΑ και τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης το τελευταίο τετράμηνο, που σύμφωνα τις πρόσφατες ανακοινώσεις του ΓΛΚ φαίνεται ότι πλησιάζουν το 1 δισ. ευρώ.
Το Κίνημα Αλλαγής - ΠΑΣΟΚ ζητά την άμεση φορολόγηση στα απροσδόκητα κέρδη (windfallprofits) των ηλεκτροπαραγωγών με ειδική εισφορά και με προκαταβολή για να ενισχυθεί η ρευστότητα.
Επίσης προτείνει την εισαγωγή πλαφόν στη ρήτρα αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς ρεύματος, με όρους διαφάνειας και ενεργειακής δικαιοσύνης.
«Οι αγορές και τα χρηματιστήρια ενέργειας δεν λειτουργούν σύμφωνα με τη λογική», μας είπε ο Υπουργός Ενέργειας κ. Σκρέκας, δηλ. οι αγορές δεν αυτορυθμίζονται σύμφωνα τον ιδεολογικό πυρήνα της συντηρητικής παράταξης!
Η Κυβέρνηση μένει άπραγη μπροστά στο ράλι των ενεργειακών ανατιμήσεων, που ξεκίνησε από τα τέλη του φθινοπώρου, αφού πρώτα το ευνόησε με τις επιλογές της για πρόωρη απολιγνιτοποίηση και αύξηση της εξάρτησής μας από το φυσικό αέριο.
Έτσι έχουμε τη μεγαλύτερη αύξηση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος χωρίς να έχουμε τους ίδιους μισθούς με τους υπόλοιπους εταίρους μας στην Ε.Ε. για να στέκει ως δικαιολογία το ότι έχουμε ίδια τιμή στη βενζίνη με τη Γερμανία.
Ενδεικτικά ορισμένα άμεσα μέτρα που πρέπει να ληφθούν είναι:
• Μείωση των φόρων στα καύσιμα και στην ενέργεια, καθότι η χώρα μας έχει την δεύτερη υψηλότερη φορολογία στην Ε.Ε, έχουμε τους υψηλότερους φόρους στα καύσιμα και στην ενέργεια που αντιστοιχούν στο 2,9% του ΑΕΠ έναντι 1,9% που είναι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος.
• Πλαφόν στη ρήτρα αναπροσαρμογής και μείωση των λοιπών χρεώσεων στους λογαριασμούς ρεύματος, χρεώσεις οι οποίες - εν μέσω κρίσης - δεν μπορεί να υπερβαίνουν την αξία του κόστους ρεύματος.
• Άμεση φορολόγηση των υπερκερδών των παραγωγών ενέργειας.
• Μείωση του ΦΠΑ στα βασικά είδη διατροφής και διαβίωσης αφού η Ελλάδα έχει από τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ στα τρόφιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
• Άμεση ανάγκη αύξησης του κατωτάτου μισθού, ώστε να προσδιοριστεί νωρίτερα από τον προσεχή Μάιο και τούτο, διότι μια γενναία σε ρεαλιστικά πλαίσια αύξηση του κατώτατου μισθού απορροφάται από την αγορά, συνεισφέρει στην κατανάλωση και, συνακόλουθα, ενισχύει τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
• Για την ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα μπορούσε να εξαντλήσει η κυβέρνηση κάθε δυνατό περιθώριο για τη μετατροπή της επιστρεπτέας προκαταβολής σε μη επιστρεπτέα για ποσά τουλάχιστον κάτω των 20.000 ευρώ καθώς και να επισπεύσει την ενεργειακή αναβάθμιση των ΜμΕ, με το «Εξοικονομώ» για επιχειρήσεις.
• Ενίσχυση των εισοδημάτων των χαμηλοσυνταξιούχων με τη θέσπιση ενός Νέου ΕΚΑΣ, ως αντιστάθμισμα στην περικοπή του ΕΚΑΣ από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.
• Άμεσα συστηματικοί έλεγχοι στην αγορά.
• Επένδυση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
• Φορολογικά αντικίνητρα για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Η συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία προβλέπεται να έχει περεταίρω δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις τους επόμενους μήνες.
* Ο Γιάννης Διονυσόπουλος είναι Διδάκτωρ Οικονομικών Επιστημών, Αν. Γραμματέας Τομέα Επιστημόνων ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΛΛΑΓΗΣ - ΠΑΣΟΚ, Μέλος ΣτΑ Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας
