Τετάρτη, 30 Μαρτίου 2022 10:00

Σεξιστικός και ρατσιστικός λόγος σε προκήρυξη του Δήμου Καλαμάτας, της “ΦΑΡΙΣ” και του Συνδέσμου Φιλολόγων Μεσσηνίας

Της Ευαγγελίας Βενιζελέα - φιλολόγου, ποιήτριας, γυναίκας

Ο Δήμος Καλαμάτας, η Κ.Ε. ΦΑΡΙΣ και ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Μεσσηνίας έχουν θεσπίσει το Βραβείο Ποίησης «Μ. Πολυδούρη» για πρωτοεμφανιζόμενο ή πρωτοεμφανιζόμενη δημιουργό, εις μνήμην της σημαντικής αυτής Μεσσήνιας ποιήτριας. Η φετινή όμως Προκήρυξη, που υπογράφεται από τον Πρόεδρο της ΦΑΡΙΣ κ. Δρούγα, χαρακτηρίζεται από έντονο σεξιστικό και ρατσιστικό λόγο.
Μολονότι το Βραβείο θεσπίστηκε για να τιμηθεί το έργο μίας ποιήτριας, σύμφωνα με την προκήρυξη δικαίωμα συμμετοχής έχουν μόνο οι άντρες ποιητές, αφού ρητά η προκήρυξη αναφέρεται σε «πρωτοεμφανιζόμενο ποιητή» (και όχι ποιήτρια). Δύο πιθανές ερμηνείες μπορεί να δώσει κανείς σε αυτήν την σεξιστική διατύπωση. Είτε ο Πρόεδρος της ΦΑΡΙΣ, αλλά και ο Δήμος όπως και ο ΣΦΜ που συμμετέχουν στη διαδικασία, συνειδητά αποκλείουν τις γυναίκες δημιουργούς είτε, το πιθανότερο, υιοθετούν μία φαλλοκρατική χρήση της γλώσσας θεωρώντας πως το αρσενικό ως ισχυρό, κατά τη γνώμη τους, γένος υπερκαλύπτει και το θηλυκό. Αναρωτιέμαι εάν ο Δήμαρχος όταν απευθύνεται στο κοινό της πόλης απευθύνεται μόνο στους κυρίους (και όχι στις κυρίες), στους δημότες (και όχι στις δημότισσες).
Στην ίδια προκήρυξη, η οποία απευθύνεται σε πρωτοεμφανιζόμενους ποιητές θεσπίζεται επίσης και ηλικιακό όριο τα 45 έτη. Η θέσπιση ηλικιακών ορίων έχει καταπέσει νομικά σε διάφορες προκηρύξεις,είναι όμως έκπτωτη και ηθικά, καθώς υιοθετεί έναν ηλικιακό ρατσισμό εις βάρος σημαντικής μερίδας ανθρώπων. Κανένας άλλος φορέας που έχει θεσπίσει ανάλογα βραβεία για πρωτοεμφανιζόμενους δημιουργούς (π.χ. Υπουργείο Πολιτισμού, Εταιρεία Ελλήνων Συγγραφέων, λογοτεχνικά περιοδικά) δεν διανοήθηκε ποτέ να αξιολογήσει την πνευματική δημιουργία με ηλικιακά κριτήρια. Ο Μεσσήνιος λογοτέχνης Δημήτρης Μίγγας, όταν τιμήθηκε με το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου λογοτέχνη του περιοδικού Διαβάζω το 1999 ήταν 48 ετών (πάμπολλα άλλα παραδείγματα θα μπορούσαν να αναφερθούν, ενδεικτικά και μόνο: ο Χρόνης Μίσσιος πρωτοεμφανίστηκε στα 55, ο βραβευμένος με Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας Γιάννης Ατζακάς δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο στα 66).
Άλλωστε ο ηλικιακός περιορισμός απουσίαζε από τις προκηρύξεις του θεσμού των Πολυδούρειων τις προηγούμενες χρονιές. Εάν γίνει αποδεκτός ποιον άλλον περιορισμό θα προτείνουν τις επόμενες χρονιές οι αρμόδιοι; Ύψους; Βάρους; Σωματικών διαστάσεων;
Η φαλλοκρατική χρήση της γλώσσας στην εν λόγω προκήρυξη, ο σεξισμός και ο ρατσισμός που την διέπει δεν θα πρέπει να γίνει ανεκτός εν έτει 2022 και μάλιστα σε μία συνθήκη που υποτίθεται πως γίνεται για να τιμηθεί το έργο μια γυναίκας δημιουργού. Άραγε ο Δήμος Καλαμάτας υιοθετεί αυτές τις αντιλήψεις; Άραγε ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Μεσσηνίας τις αποδέχεται; Άραγε όταν οι φιλόλογοι της πόλης επιτελούν το λειτούργημά τους απευθύνονται μόνο σε μαθητές ή φοιτητές αποκλείοντας τις μαθήτριες και τις φοιτήτριες; Άραγε ζητούν πιστοποιητικό γέννησης για να ελέγξουν την ηλικία τους;

Υ.Γ. Πριν προβώ στη δημοσιοποίηση του ζητήματος απευθύνθηκα με επιστολή μου στις 24 Ιανουαρίου τόσο στον Δήμαρχο Καλαμάτας όσο και στον Πρόεδρο της ΦΑΡΙΣ αλλά και τα μέλη του ΣΔ του ΣΦΜ καλώντας τους σε αναθεώρηση του κειμένου της προκήρυξης αλλά δεν έλαβα ποτέ καμία απάντηση.