Η ενεργειακή κρίση που ξέσπασε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία καθώς και οι περικοπές ενέργειας που παρατηρήθηκαν σε πολλούς τομείς της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας κατέστησαν την ανάγκη για καλύτερη ενεργειακή απόδοση στα νοσοκομεία πιο επιτακτική από ποτέ.
Λόγω του μεγάλου κτιριακού τους όγκου και της συνεχούς λειτουργίας τους, τα νοσοκομεία θεωρούνται από τις πλέον ενεργοβόρες κτιριακές μονάδες, με ιδιαίτερα αρνητικό
αντίκτυπο στο περιβάλλον. Επιπλέον, οι ιατρικές συσκευές που χρησιμοποιούνται στις μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ), στα χειρουργεία και στις μονάδες απεικόνισης απαιτούν επίσης μεγάλες ποσότητες ενέργειας για την ομαλή λειτουργία τους. Παρ' όλα αυτά, η μεγαλύτερη κατανάλωση ενέργειας στις νοσοκομειακές μονάδες προέρχεται από τη θέρμανση, την ψύξη, τον φωτισμό και τη χρήση ζεστού νερού, οι οποίες συνήθως καλύπτονται από τη συμπαραγωγή ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου, πετρελαίου και σε ορισμένες περιπτώσεις, από φωτοβολταϊκά ηλιακά πάνελ.
Μέσω της επιλογής 185 επιστημονικών μελετών που δημοσιεύθηκαν μεταξύ 2012 και 2021 (figure1), η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στην καταγραφή της υπάρχουσας γνώσης που σχετίζεται με τις στρατηγικές για την ενεργειακή απόδοση στα νοσοκομεία μέσω των τεχνολογικών επιλογών, την εξοικονόμηση πόρων και τον εντοπισμό της σχέσης, μεταξύ της ενεργειακής απόδοσης και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Figure 1. Aποτύπωση σε χάρτη των 185 άρθρων που εξετάστηκαν (οι μελέτες αναφέρονται σε 39 χώρες) σε παγκόσμιο επίπεδο
Ωστόσο, εντοπίστηκε ένα ερευνητικό κενό στον τομέα της ενεργειακής αναβάθμισης, όσον αφορά τις οικονομικές παραμέτρους και την ποιότητα ζωής τόσο των εργαζομένων όσο και των ασθενών, καθώς και ένα παρόμοιο ερευνητικό κενό όσον αφορά τους πόρους και τα χρηματοδοτικά εργαλεία που απαιτούνται για την ενεργειακή
αναβάθμιση των νοσοκομείων. Προσπαθώντας να γεφυρώσουμε αυτό το κενό, προχωρήσαμε σε μια εκτενή μελέτη σχετικά με τα οφέλη της ενεργειακής αναβάθμισης των νοσοκομείων και τους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσε να επιτευχθεί, καθώς δεν υπάρχει για το θέμα αυτό άλλη παρόμοια βιβλιογραφική έρευνα. Τα θέματα αυτά ομαδοποιήθηκαν στη συνέχεια σε τρεις κύριες ομοιογενείς κατηγορίες: άρθρα με στρατηγικές για την ενεργειακή παρακολούθηση, αξιολόγηση και αναβάθμιση μέσω τεχνολογικών επιλογών (GEUH1), άρθρα με περιεχόμενο εξοικονόμησης πόρων (GEUH2), και, τέλος, άρθρα που περιλαμβάνουν θέματα ενεργειακής απόδοσης και ποιότητας υπηρεσιών (GEUH3). Και οι τρεις κατηγορίες παρουσιάζονται από την οικονομική σκοπιά της αποδοτικότητας και της βιωσιμότητας.
Πιο συγκεκριμένα, η παρούσα ερευνητική εργασία προτείνει την περαιτέρω μελέτη των εναλλακτικών ενεργειακών τεχνολογιών, σε συνδυασμό με συστήματα που βασίζονται σε όλες τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και όχι μόνο σε φωτοβολταϊκά συστήματα, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η υψηλή κατανάλωση ενέργειας και να προσδιοριστεί η εξοικονόμηση πόρων με το μικρότερο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Αυτό υποδηλώνει την ανάγκη συγκριτικής εξέτασης των νοσοκομειακών μονάδων που βρίσκονται σε διαφορετικά κλιματικά και κοινωνικοοικονομικά περιβάλλοντα για την καλύτερη αποτύπωση των ενεργειακών αναγκών ώστε να προσδιοριστούν οι τεχνολογίες που εξυπηρετούν καλύτερα . Η συνεχής λειτουργία των υφιστάμενων νοσοκομείων ενδέχεται να μην επιτρέπει εκτεταμένες, γρήγορες και εύκολες παρεμβάσεις.
Η παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας αναμένεται να τριπλασιαστεί έως το έτος 2050, ως εκ τούτου, οι έγκαιρες επενδύσεις θα πρέπει να οδηγήσουν στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (GHG), στην ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) και στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης . Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας καθώς και συγκρίσιμες εκθέσεις από διάφορες χώρες, συμφωνούν ότι τα νοσοκομεία ευθύνονται για ένα μεγάλο μέρος της κατανάλωσης ενέργειας και των εκπομπών CO2 λόγω της 24ωρης δραστηριότητάς τους, της ανάγκης διασφάλισης θερμικής άνεσης καθώς και της διατήρησης ποιότητας του αέρα για τους ασθενείς . Ωστόσο, η "πράσινη υγεία" των ασθενών, σε συνδυασμό με την πραγματική ανάγκη εξοικονόμησης ενεργειακών πόρων, απαιτούν δυναμικές παρεμβάσεις. Πρόκειται για μια δύσκολη εξίσωση που απαιτεί βαθιά γνώση των υφιστάμενων τεχνικών αναβάθμισης των νοσοκομείων, μαζί με την αναζήτηση νέων μεθόδων μέσω της επιστημονικής έρευνας που θα παρέχουν μια αξιόπιστη λύση για την ενεργειακή αναβάθμιση και την εξοικονόμηση πόρων.
[Απόσπασμα δημοσιευμένης μελέτης σε ένα από τα κορυφαία επιστημονικά περιοδικά:
https://www.mdpi.com/1996-1073/16/2/755
Energies 2023, 16(2), 755; https://doi.org/10.3390/en16020755
Received: 30 November 2022 / Revised: 2 January 2023 / Accepted: 5 January 2023 / Published: 9 January 2023
(This article belongs to the Special Issue Emerging Trends in Energy Economics II)
Maria Psillaki 1, Nikolaos Apostolopoulos 2,*, Ilias Makris 3, Panagiotis Liargovas 2, Sotiris Apostolopoulos 4, Panos Dimitrakopoulos 3 and George Sklias 4
1) Department of Economics, University of Piraeus, Piraeus 18534, Greece; psillaki@unipi.gr (M.P)
2) Department of Management Science and Technology, University of the Peloponnese, 22100 Tripoli, Greece; anikos@uop.gr (N.A); liargova@uop.gr (P.L.)
3) Department of Accounting and Finance, University of the Peloponnese, 24100 Kalamata, Greece; i.makris@uop.gr (I.M.); p.dimitrakopoulos@teipel.gr (P.D.)
4) Department of Economics and Business, Neapolis University Pafos, Pafos 8042, Cyprus; sotirisapostolo@gmail.com (S.A.); g.sklias@nup.ac.cy (G.S.)
* Correspondence: anikos@uop.gr
