Κυριακή, 24 Σεπτεμβρίου 2023 22:46

Κ. Μητσοτάκης και Τ. Ερντογάν: Συμφωνίες, πολλά χαμόγελα και μία διαφωνία

Του Χρήστου Καπούτση

Οι ελληνοτουρκικές σχέσεις μπαίνουν στο δρόμο της αρετής, μετά τη συνάντηση στο «σπίτι της Τουρκίας» στην Νέα Υόρκη, του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν. Οι δηλώσεις και αντιδηλώσεις, τα χαμόγελα και οι «ενημερώσεις», βεβαιώνουν, ότι, το προσεχές διάστημα θα πνεύσει ούριος άνεμος στα «ήρεμα» νερά του Αιγαίου.
Η συνάντηση των Κυρ. Μητσοτάκη και Τ. Ερντογάν, που έγινε στο λεγόμενο «Σπίτι της Τουρκίας» (σ.σ. εκτιμώ ότι από σημειολογικής απόψεως ήταν λάθος) της Νέας Υόρκης, όπου στεγάζεται η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Τουρκίας στον ΟΗΕ, πραγματοποιήθηκε παρουσία του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη και της διπλωματικής συμβούλου του πρωθυπουργού ΜαρίαςΜπούρα και του υπουργού Εξωτερικών ΧακάνΦιντάν και του διπλωματικού συμβούλου του προέδρου Ερντογάν ΤσαγατάιΚιλίτς.
Σύμφωνα πάντα, με τις επίσημες δηλώσεις, τόσο των δύο ηγετών, της Ελλάδας και της Τουρκίας, όσο και οι επεξηγηματικές αναφορές , προς τα ΜΜΕ, των συνεργατών τους, συμφωνήθηκε, να μην συζητηθούν στην παρούσα χρονική περίοδο θέματα αιχμής , όπως οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας – ΑΟΖ στο Αιγαίο, διάφορες απαιτήσεις της Τουρκίας που θίγουν ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα , μεταξύ αυτών και η αποστρατιωτικοποίησηνησιών του Αιγαίου. Συμφώνησαν όμως, ότι διαφωνούν πλήρως στην επίλυση του Κυπριακού.
Σύμφωνα με υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος, όταν ρωτήθηκε να σχολιάσει τη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, υπογράμμιζε ότι «η διαφύλαξη του καλού κλίματος, αλλά και η καλλιέργεια αμοιβαίου κλίματος εμπιστοσύνης είναι απαραίτητη προϋπόθεση, για την περαιτέρω εξομάλυνση των διμερών μας σχέσεων με την Τουρκία.»
Σχετικά με περιεχόμενο της συζήτησης των δύο ηγετών και αν «άγγιξαν» θέματα , όπως η οριοθέτηση της ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας, ο ερωτηθείς Κυβερνητικός, υπήρξε πολύ φειδωλός, επισημαίνοντας ωστόσο, ότι «πρόκειται για ένα περίπλοκο ζήτημα» και ότι χρειάζεται χρόνος, ώστε το θετικό κλίμα να δημιουργήσει συνθήκες, ώστε οι δύο χώρες να αποπειραθούν να επιλύσουν τη μία και μόνη διαφορά, που τις χωρίζει.» Και πρόσθεσε με νόημα, « η Χάγη είναι ακόμη μακριά».
Η ελληνοτουρκική συνάντηση Κορυφής, προσδιόρισε και τον "οδικό χάρτη" και συμφωνήθηκε ότι το επόμενο μεγάλο ραντεβού, θα γίνει στις 7 Δεκεμβρίου στη Θεσσαλονίκη, όπου θα πραγματοποιηθεί η συνεδρίαση του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας.
Ο Πρωθυπουργός Κυρ. Μητσοτάκης, στην ομιλία του στον ΟΗΕ, αναφέρθηκε στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, διευκρινίζοντας ότι: “Είπα και στον Ερντογάν ότι η βασική μας διαφορά για τις θαλάσσιες ζώνες και την ΑΟΖ μπορεί να λυθεί με βάση το διεθνές δίκαιο”. Επίσης, ο Πρωθυπουργός εκτίμησε ότι «σε κάθε περίπτωση Ελλάδα και Τουρκία έχουν κάνει σημαντική πρόοδο ώστε να “κανονικοποιήσουν” τις σχέσεις τους.»
Πάντως, εκτιμώ και επιμένω, αλλά είναι δύσκολο να το τεκμηριώσω, ότι οι συζητήσεις στο «Σπίτι της Τουρκίας», δεν αφορούσαν μόνο τα όσα επισήμως ανακοινώθηκαν. Πιθανολογώ, ότι οι δύο αντιπροσωπείες μπήκαν στα «βαθειά» και συζήτησαν και συμφώνησαν για θέματα, που περιέχονται, έστω εμμέσως, στο «πακέτο» των ελληνικών υποχωρήσεων, στις τουρκικέςαπαιτήσεις. Η ελληνική διπλωματία, μάλλον, ασχολείται, με το περιτύλιγμα, το emballage του πακέτου ...
Κυπριακό : Διαμετρικά αντίθετες είναι απόψεις για το Κυπριακό, που ωστόσο, δεν φαίνεται να χαλάει και πολύ, το καλό κλίμα, ειρηνικής συνύπαρξης και δημιουργικής συνεργασίας, Ελλάδας και Τουρκίας.
Ο Πρόεδρος της Τουρκίας Τ. Ερντογάν, από του βήματος της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, περιφρονώντας επιδεικτικά τα ψηφίσματα του ΟΗΕ, ζήτησε, την αναγνώριση του τουρκικού ψευδοκράτους! Ουσιαστικά, ο Τ. Ερντογάν, ζήτησε, η διεθνής κοινότητα, να αναγνωρίσει και να νομιμοποιήσει, ένα διεθνές έγκλημα, τα τετελεσμένα της στρατιωτικής εισβολής της Τουρκίας στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1974.
Απαντώντας ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης από το ίδιο βήμα (Γ.Σ. του ΟΗΕ), επισήμανε ότι: «Η Κύπρος παραμένει ένα διεθνές πρόβλημα, παράνομης εισβολής και παραβίασης των θεμελιωδών αρχών του ΟΗΕ. Λύση στο Κυπριακό μπορεί να είναι ένα κράτος με δικοινοτική και διζωνική Ομοσπονδία .Είναι ζήτημα αξιοπιστίας να υπερασπιστούμε τις αρχές πάνω στις οποίες βασίστηκε ο ΟΗΕ.»
Ωστόσο, η Ελληνική διπλωματία, έχει «αποσυνδέσει» το Κυπριακό, από την «νέα» πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων και αυτό εκτιμώ ότι είναι λάθος ....
Πάντως , μία ενδιαφέρουσα ερώτηση προς τον Γ.Γ. του ΟΗΕ κ. Γκουτέρες, θα ήταν, γιατί δεν αντιμετωπίζει το Κυπριακό με την ίδια ευαισθησία που αντιμετωπίζει το Ουκρανικό, αφού πρόκειται κατ΄ουσίαν για παρόμοιο διεθνές πρόβλημα.
Είναι δυο ζητήματα, που αφορούν στρατιωτική εισβολή (Ρωσία) σε ένα κράτος κυρίαρχο (Ουκρανία), όπως η Τουρκία στην Κύπρο, που η επίλυσήτους,
πρέπει να αναζητηθεί, μόνο μέσα από τις αρχές του διεθνούς δικαίου.
Η παρακάτω περικοπή της ομιλίας του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη στον ΟΗΕ, εκτιμώ ότι χρήζει διπλής και πολύ προσεχτικής αναγνώσεως. «Είμαι έτοιμος να διαπραγματευτώ με τόλμη και θάρρος για το κυπριακό πρόβλημα, με καλή πίστη, πάντα εντός του συμφωνηθέντος πλαισίου του ΟΗΕ και με πλήρη σεβασμό των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που καλούν για διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, όπως ορίζεται από τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.»
Καταλήγοντας, η Ρωσία στο υπόμνημα που κατέθεσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, δεν έχει αλλάξει τη πάγια θέση της, για το Κυπριακό.